Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Wyjśćtłumaczowinaprzeciw.Wprowadzenie
procesyprzekładu5.Badanianatematrolitłumaczawpolutranslator
skimprowadzonesąrównoleglewwielukrajach,wostatnichlatach
równieżwPolsce6iwNiemczech7.
RozwijającesiębadaniaTranslatorStudiesprzejawiajągeneralne
oMarcienanowetematwhumanistce–corazczęściejpojawiasię
wnichnp.aspektgenderowy8.Zawódtłumacza,uważanyzatrady
cyjniedośćsfeminizowany,nieodpoczątkubyłprofesją,wktórej
kobietomłaMobyłozaistnieć.Najwyżejcenionownimumiejętności
pisarzytłumaczy(mimoiżprzekładuważanogeneralniezaczynność
odMórczą,anieoryginalną9),itoonichwłaśnienajwięcejwiemyczy
jakoliteraturoznawcy,czytranslatolodzy,czypoprostuczytelnicy.
5
Chodziotłumaczaliteratury.Por.choćbypracęPawłaZajasanatemattransferu
kulturypodczasIwojnyświatowej:Niemilknącemuzy.Wydawcy,pisarze,tłumacze
ipośrednicykulturowinafontachWielkiejWojny(1914–1918),Poznań2016.
6
Por.postroniepolskiejpracesytuowanewkontekściezwrotukutłumaczowi,
m.in.:Biograficznekontekstprzekładu,red.PiotrFast,AnnaKozak,Katowice2002;
JerzyBrzozowski,Stanąćpostronietłumacza.Zaryspoetkiopisowejprzekładu,Kra
ków2011;MagdaHeydel,uGorliwośćtłumacza”
.PrzekładpoetckiwtórczościCzesława
Miłosza,Kraków2013;AgnieszkaRomanowska,Zagłosemtłumacza.SzekspirIwaszkie
wicza,MiłoszaiGałczyńskiego,Kraków2017;MarkusEberharter,Dietranslatorischen
BiographienvonJanNepomukKamiński,WalentChłędowskiundWiktorBaworowski.
ZumLebenundWerkvondreiLiteraturübersetzernim19.Jahrhundert,Warschau2018.
7
Zob.np.ÜbersetzeralsEntdecker.IhrLebenundWerkalsGegenstandtranslationswissen
schaflicherundliteraturwissenschaflicherForschung,hg.AndreasKelletat,Aleksey
Tashinskiy,Berlin2014;Übersetzerforschung.NeueBeiträgezurLiteraturundKultur
geschichtedesÜbersetzens,hg.AndreasKelletat,AlekseyTashinskiy,JulijaBoguna,
Berlin2016;RenataMakarska,Translatorredivivus.Opożytkachzbiografiitłumacza,
uOderÜbersetzen”2016,Nr.5–7,s.85–93.
8
Zob.m.in.SabineMessner,MichaelaWolf,MitlerinzwischendenKulturen–Mitlerin
zwischendenGeschlechtern?StudiezuTeorieundPraxisfeministischerÜbersetzung,
Graz2000;Grenzgängerinnen–zurGeschlechterdiferenzinderÜbersetzung,hg.Nadja
Grbić,MichaelaWolf,Graz2002.Zob.też:TranslatingWomen.DiferentVoicesand
NewHorizons,eds.LuisevonFlotow,FarzanehFarahzad,NewYork–London2017.
9
Możnaznaleźćteżkontrprzykłady,przywołującchoćbydalekosiężnąmaksymę
Novalisaotłumaczujakoartścieiupoeciepoetów”:uPrawdziwytłumacz[…]musi
byćwistocieartstą[…].Musibyćpoetąpoetów”(Novalis,Blütenstaub94,w:tegoż,
Schrifen,hg.PaulKluckholm,Bd.2,Leipzig1929,s.26;tłum.moje–J.K.H.).Wdrugiej
połowieXXw.możnawskazaćnp.praceEvenZohara,dlaktóregoprzekładymogą
stanowićrównoprawnysystemwramachpolisystemunowej(docelowej)kultury,
conobilitujerównieżsamegotłumacza.Zob.ItamarEvenZohar,Miejsceliteratury
tłumaczonejwpolisystemieliterackim[1978],tłum.MagdaHeydel,w:Współczesneteorie
przekładu.Antologia,red.PiotrBukowski,MagdaHeydel,Kraków2009,s.197–203.
7