Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
TomaszStawecki
rozumowaniainterpretatora.Równieżkierowaniesięniektórymitopika-
miprawniczymi(np.wyróżnionymiprzezChaimaPerelmana)możesię
okazaćspornewkategoriachdyrektywinterpretacyjnych45.
Przedstawionewyżejprzykładyniesąprzytymjedyniewyrazemaka-
demickiegosceptycyzmu.WpraktyceorzeczniczejTKzdarzałysięsprawy
(np.dotyczącelustracji,dopuszczalnościprzerywaniaciąży,Europejskiego
NakazuAresztowania,zgodnościtraktatuzLizbonyzKonstytucjąRPitp.),
wktórychprzesądzałyracjeniemieszczącesięwprostymtrójelemento-
wymkanoniedyrektywinterpretacyjnych.
Alenawetprostszaprzyczynauzasadniasceptycyzmwobecuznania
dyrektywinterpretacyjnychzanajlepszekryteriumdoopisupraktykin-
terpretacyjnych.Wystarczy,żeinterpretatordokonawykładniholistycz-
nej,rozumowaniaopartegonaideikołahermeneutycznego(spirali)lub
konsekwentniezrealizujezasadęomniasuntinterpretanda,sięgającpo
wszystkiedostępnemetodywykładni,alewuzasadnieniuorzeczenianie
przedstawiprecyzyjnieswojegorozumowania,awówczasmożeokazaćsię,
żerozpoznanie,jakimidyrektywamiposłużonosięwprocesiewykładni,
jestniemożliwe46.
Druga,ważniejszatrudnośćzwiązanazwykorzystywaniemdyrektyw
wykładnizwiązanajestzkoniecznościąrozróżnianiakontekstuodkrycia
ikontekstuuzasadnieniadecyzjisądowej47.Jeżeliprawniklubsocjolog
45CzywykorzystaniemaksymAudiaturetalterapars(Należywysłuchaćidrugiej
strony)lubnKtojednegofaworyzuje,drugiegokrzywdzi”stanowiprzykładzastosowa-
niadyrektywsystemowych,czyteżodwołaniasiędosprawiedliwości,równościitp.?Por.
Ch.Perelman,Logikaprawnicza,Nowaretoryka,Warszawa1984,s.132-134.
46Por.np.orzeczeniewsprawieznaczenia,jakienależynadaćwyrażeniunznaczna
ilość”[narkotyków].Wuzasadnieniunapisano:nSądNajwyższyniejestwstaniewytyczyć
polaznaczeniowegoznamion[przestępstwa-T.S.],bozichnaturywynika,żetakawykład-
niapoleganazastąpieniuwyrazunieostregoinnymrównieżnieostrymwyrazem(M.Zirk-
-Sadowski,Rozumienieocenwjęzykuprawnym,Łódź1984,s.63-64,95).Każdorazowo
więcsądnatleokolicznościkonkretnejsprawydokonujesamodzielnejoceny,czyoskar-
żonywypełniłokreśloneznamięocenne”.PostanowienieSNzdnia23września2009r.,
IKZP10/09,OSNKW2009,nr10,poz.84.Por.teżwyrokNSAwPoznaniuzdnia11grud-
nia2001r.,IISA/Po1478/00,PiP2002,z.6,s.104,zglosąkrytycznąE.Łętowskiej,wktórej
glosatorkakomentujesposobywykładniprawawperspektywiehermeneutycznej.Tekst
orzeczeniaiglosydostępnesąwCentralnejBazieOrzeczeńSądówAdministracyjnych,
http://orzeczenia.nsa.gov.pl[14.07.2014].
47KategorietewiążesięnajczęściejzfilozofiąKarlaPoppera.Zob.K.Popper,Logika
odkrycianaukowego,Warszawa1977,s.32-33.Wodniesieniudotrudnościzwiązanych
zdecyzjąkolegialnegociaładecyzyjnego,takiegojakjurywsądziewsystemiecommonlaw,
zob.ibidem,s.92-93.Omówienieróżnicymiędzydwomakontekstami-A.Chmielewski,
KarlPopper-twórcakrytycznegoracjonalizmu(w:)Myśliiludzie:FilozofiaXXwieku,t.II,
30
