Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
10
Wstęp
Niniejszeopracowanieskładasięzczterechrozdziałówanalitycznychpo-
przedzonychwstępem,podsumowaniaorazbibliografii.Pierwszaczęśćpracy
macharakterteoretyczny.Zostaływniejomówionekluczowepojęciazzakresu
lingwistykitekstu,takiejak:tekst,dyskurs,spójność,atakżezagadnieniamiesz-
czącesięwsferzebadańglotodydaktycznych:egzaminycertyfikatowezjęzyka
polskiegojakoobcego,sprawnośćpisania.Najważniejszezpunktuwidzeniako-
lejnychrozdziałówpracyustaleniadotycząceterminuvtekstspójny”orazprzy-
jęcieotwartejdefinicjispójności,wktórejbrakkategorycznegorozgraniczania
jejposzczególnychrodzajów.Istotnejesttakżezałożenie,zgodniezktórymana-
lizamateriałubadawczegobędziedotyczyćprzedewszystkimwarstwyjęzykowej
teksów.Ograniczenieczynnikówniezależnychodautoraiodbiorcywypowiedzi
dałomożliwośćprzyjrzeniasięsamemuprocesowipowstawaniaiodbiorutekstu.
Zasadniczaczęśćrozprawymacharakteranalityczny.Założeniemtejczęści
pracyjestujawnieniepodobieństwiróżnicwużyciuśrodkówzapewniających
spójnośćtekstuwzależnościodreprezentowanegoprzezzdającychpoziomuza-
awansowaniajęzykowego.
RozdziałIukazujeróżnorodnośćmechanizmówjęzykowychsłużącychbu-
dowaniuspójnegotekstu.Wykładnikiwięzistosowanewtekstachegzaminów
certyfikatowychtozarównośrodkigramatyczne(morfologiczneiskładniowe),
jakileksykalne.Wrozdzialeniewyznaczonojednakrestrykcyjnejgranicymię-
dzyposzczególnymigrupamiśrodkówspójności.Relacjespójnościowebadane
pomiędzysąsiadującymizdaniami,aletakżemiędzywypowiedzeniamidystan-
sywnymi,oddzielonymiinnymijednostkamizdaniowymi.Zebraneprzykłady
ilustrująprzedewszystkimnawiązaniaokierunkuanaforycznym.Analizowany
materiałdostarczyłnielicznychegzemplifikacjiodniesieńkataforycznych.Wskaź-
nikinawiązującedowyrażeńdanychwdalszym,anieużytychwuprzednim,kon-
tekściedotyczyłytylkowypowiedzeńpytającychwukładachpytanie-odpowiedź.
Wprowadzeniewtekstnawiązańokierunkukataforycznymtozabiegzdecydowa-
nietrudniejszy.Tekstwykorzystującyodniesieniakataforycznevburzyutrwalone
wświadomościodbiorcyprzekonanie,żenawiązywaćmożnadoczegoś,cojest
jużznane”(Szkudlarek2003,s.68).Takiedziałaniewymykasięschematombu-
dowaniawiększychjednostektekstowych,zktórymizapoznawanicudzoziem-
cyuczącysięredagowaniatekstówwjęzykupolskim.Zwyklebowiemnauczanie
kompozycjidłuższychwypowiedzipisemnychtraktowanejestjakodziałanieprze-
biegającewedługściśleokreślonychwzorców(Data2001,s.124),awielećwiczeń
redakcyjno-stylistycznychzamieszczanychwpodręcznikachdonauczaniajęzyka
polskiegojakoobcegopoleganauzupełnieniulubodtworzeniuschematutekstu
napodstawiepodanegoprzykładu(zob.Wojenka2010).
RozdziałIIpoświęconyzostałanaliziewybranychelementówograniczają-
cychprzestrzeńwypowiedzi,znakompoczątkuikońca-tzw.delimitatoromtek-
stu.Wrozdzialeprzebadanoprzedewszystkimokalającetekstzdaniainicjalne
ifinalne,któretworząramętekstu.Sprawdzono,wjakisposóbzdającyradząso-