Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Wstęp
27
(autora)jeststworzenietekstuspójnegoikoherentnego,odbiorca20natomiast
spodziewasiętakitekstotrzymać(odczytać);nastawienietowynikawłaśnie
zespecyfikisytuacjikomunikacyjnej,jakąjestegzamin.Tekstytebędąwięczsa-
megozałożeniaspełniaćkryteriumintencjonalnościorazpowinnyspełniaćwa-
runekakceptabilności.Podobnazależnośćdotyczykryteriumsytuacyjności.Sy-
tuacyjnośćanalizowanychobiektówwyznaczafaktzredagowaniaichwsytuacji
egzaminuzjęzykapolskiegojakoobcego(por.Rudziński2008,s.35).Informa-
tywnośćuwidoczniasięjakocechaindywidualnatekstu,choćtrudnoniezauwa-
żyćpowtarzalnościmotywów,podobnychujęćtematu.Informatywnośćtekstu
egzaminacyjnegozdajesiębyćcechądrugorzędną21.Intertekstualnośćtekstów
ściślewiążesięzichprzyporządkowaniemgatunkowym.Uwikłanietekstuwre-
lacjezinnymitekstamijestwięcwtejinterpretacjitraktowanejakodziałanie
tekstotwórczepodporządkowaneschematowigatunkowemu.Wydajesię,żeta-
kieujęcieintertekstualności(intertekstowości)niejestsprzecznezperspektywą
R.A.deBeaugrande)aiW.U.Dresslera.Badaczecipisząbowiem:vinterteksto-
wośćdotyczytychczynników,któresprawiają,żewykorzystaniejednegotekstu
jestuzależnioneodznajomościinnegolubinnychtekstówpoznanychwcześniej.
[ł]naintertekstowościjestopartyrozwójtypówtekstówjakoklastekstówzty-
powymischematamicechcharakterystycznych”(Beaugrande,Dressler1990,
s.30-31).Kohezjęikoherencjętraktujęjakowłasnośćstopniowalnątekstu(por.
Marciszewski1983,s.183-184;Żydek-Bednarczuk2005,s.75-76).Badanietek-
stówpodkątemtychkryteriówtosprawdzenie,czy-zgodniezintencjąnadawcy
-tekstjestzrozumiałydlaodbiorcy.
SyntetyczneujęciepojęciatekstuprezentujeJaninaLabocha,dlaktórejtekst
tovcałośćspójna,utrwalona,posiadającatematgłówny,zarysowanąperspektywę
nadawczo-odbiorcząorazfunkcjękomunikacyjną”(Labocha2008,s.8).Podob-
nespojrzenieprezentujeG.Majkowski,określająctekstjakov[ł]konkretną
językowąstrukturęfunkcjonalną,zbudowanązjednostekzdaniowychpowią-
zanychformalnymi(leksykalno-składniowymi)iinnymiśrodkamispójnościo-
wymiwjednącałośćkomunikacyjną(informacyjną)”(Majkowski2007,s.17).
DlaT.Dobrzyńskiejtekstnietylezawszespełnia,ilemożespełniaćfunkcjęko-
munikatywną.Dobrzyńskapiszebowiem:vTeksttoskończonyiuporządkowany
ciągelementówjęzykowychmogącychspełniaćłączniefunkcjękomunikatywną,
20Wprzypadkuegzaminówcertyfikatowychjedynymiadresatamitekstówsąegza-
minatorzy,wprzypadkutekstówanalizowanychwtejpracydodatkowymodbiorcąjest
autorkarozprawy.
21Pozatreściąwypracowania,któraobokdługości,formyikompozycjinależydo
składowychpoprawnegowykonaniazadania,ocenianesąrównież:poprawnośćgrama-
tyczna,słownictwo,styl,ortografiaiinterpunkcja(htp://certyfikatpolski.pl/index.
php/pl/kryteria-oceny[dostęp:30.06.2014]).
