Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Słowowstępne
wepocenowożytnej,którezwykłosięujmowaćwhasłach"oświecenia”
i"modernizacji”.Sampomysł,bypojęcieoświeceniarozumiećpo-
nadczasowo,maoczywiścieproweniencjęKantowską,późniejzaśbył
m.in.rozwijanyprzezHegla,atakżeHorkheimeraiAdorna.USiemka,
podobniejakuKanta,maonprzedewszystkimwymiarapologetyczny:
oświecenieimodernizacjęSiemekwaloryzujejednoznaczniepozytyw-
nie,wiążącjeztakimipojęciami(iideałami),jakwolność,stanowienie
osobie,dialogwopozycjidopropagandyiprzemocy,krytycznemyśle-
niejakoremediumnawszelkiegorodzajuzacietrzewieniaifundamen-
talizmy.Choćfilozofbyłwdużejmierzeświadomprzeszkódizagrożeń
stojącychdziśnadrodzetychprocesówmodernizacyjnych(mówiąco
sytuacjiPolskiiinnychkrajówbyłegoblokusocjalistycznego,zwykł
mawiaćo"Wschodziewnas”,przezWschódrozumiejącznównieco
ahistorycznieiniekonieczniewsensieściślegeograficznymtowszyst-
ko,cowrogieoświeceniu),tojednakwswejogólnejoceniesytuacji
byłraczejoptymistą.Niekiedytenoptymizmmógłwydawaćsięprze-
sadny,nigdyjednakniesprawiałwrażenianaiwnego.Byćmożepłynął
onpoprostuznaturalnejskłonnościProfesoradomierzeniainnych
własnąmiarą.
Wątkifilozoficznejrefleksjinadwspółczesnościąniemogłyniedo-
prowadzićSiemkadokonfrontacjizgłównyminurtamiipostaciami
myślidwudziestowiecznej,dlaktórychpodobnaproblematykarów-
nieżodgrywałarolękonstytutywną:Lukácsem,Heideggerem,Arendt,
AdornemiHorkheimerem,SzkołąFrankfurckąiHabermasem,Ror-
tym,awreszcieszerokorozumianympostmodernizmem.Zrodzoneztej
konfrontacjirozważania,dyskusjeipolemikizłożyłysięnadrugizpre-
zentowanychtublokówwykładów,
Filozofięnowoczesności
.Swójpro-
jekttranscendentalnejfilozofiispołecznejipowiązanąznimkoncepcję
nowoczesnościspełnionejfilozofprzeciwstawiatuprzedewszystkim
różnymdwudziestowiecznymkrytykomoświeceniainowoczesności,
zarównotymwyrosłymztradycjisamegooświeceniainiemieckiego
idealizmu(Rousseau,Schelling,Hegel),jakitymwyrosłymnagruncie
specyficzniedziewiętnastowiecznym(Kierkegaard,Marks,Nietzsche).
Siemekpokazujezjednejstrony,jakwielkiładuneknieporozumień
iuproszczeńjestzawartywkrytykachnowoczesnościakcentujących
przemocleżącąrzekomoupodłożawszelkichprocesówmoderniza-
cyjnych,zdrugiejzaśujawniapomistrzowskunieoryginalność,wręcz
wtórnośćrozważańpostmodernistównadnowoczesnością,przede
wszystkimwstosunkudomyśliLukácsa,AdornaiHorkheimera.Tutaj
IX