Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
RozdziałI.Rynekpracyjakoprzedmiotbadań
41
wysokowykwalifikowanipracownicyczypracownicyzwyższymwykształce-
niem(Hryniewicz,Jałowiecki1994:5,9n.).Doprecyzowującprzedmiotowe
zagadnienie,pisząoni:
Rynekpracyintelektualnejjakoodrębnysegmentrynkupracyjestzjawiskiemstosun-
kowonowym.Rozwójtechnikiitechnologii,przeobrażeniagospodarki,wzrostzamożności
ikonsumpcjiwywołałyzapotrzebowanienanowerodzajeusług.Dlaświadczeniatychusług
wymaganebyłycorazwyższekwalifikacje,którychdostarczyćmogłotylkowyższewykształ-
cenie.Zapotrzebowanienatowykształceniewymagałowięcznacznegozwiększaniapersonelu
nauczającego.Wszystkietekomplementarneiwzajemniewzmacniającesięprocesystworzyły
ogromnyrynekpracyintelektualnej(Hryniewicz,Jałowiecki1994:23).
Badaniarynkupracyintelektualnej,traktowanegojakoszczególnyobszar
rynkupracy,łącząsięjednakztrudnościamiwskazaniaprecyzyjnychdefinicji
izałożeń.Niejesttotakieproste,ponieważoznaczapotrzebęokreśleniakryte-
riówwejścianarynek(np.cechy,przygotowanie),podstawwyodrębnianiapod-
miotówtegoDsubrynku”irelacjimiędzynimi,rozwiązaniakwestiizróżnicowania
typówwykształceniaikwalifikacjizawodowych,aprzedewszystkimsamych
Drodzajówpracy”,wsensieprzedmiotowymiczynnościowym,warunkówjej
wykonywania,takżejakopochodnychdyferencjacjistanowiskpracy.Dochodzi
tuponadtowielośćczynnikówdecydującychozróżnicowaniukategoriiosób
zwyższymwykształceniem,wśródktórychznajdująsięzasadykształceniaijego
efekty,nabywaneuprawnienia,aleikonsekwencjecechpochodzeniaspołecz-
nego,któredecydująowyborachedukacyjnychizawodowych.Uwzględniając
schematymyśleniaowyższymwykształceniuwspołeczeństwie,postrzeganie
jegofunkcjiiznaczenia,jakrównieżzmianyzachodzącenarynkupracy,doko-
naniejednoznacznychustaleńbadawczychokazujesięniełatwe.Zwłaszcza,że
każdaztychkategorii-rynekpracy,praca,zatrudnienie,wyższewykształcenie
-przywołuje,cojużpodkreślano,niejednorodnepodstawybadańspołecznych.
Koncepcjarynkupracyintelektualnejjestobiecującapoznawczoijakokieru-
nekmodyfikacjiczywypracowanianowychpodejśćbadawczych,przenoszących
punktciężkościnazasobypracowników.oneujmowanewkategoriachwar-
tościowegopotencjału,którynietylkoprzekładasięnaprogresspołeczno-go-
spodarczy,aleteżgokreuje,azwłaszczawykraczapozapartykularneinteresy
ibieżącąsytuacjępanującąnarynkupracy.Tegorodzajupodejście,jakkolwiek
zbliżasiędoteoriikapitałuludzkiego,mogłobystanowićprzeciwwagędlateo-
riidopasowania,którauwzględniałabywieloaspektowewyjaśnianieproblemów
współczesnegoświatapracy.Jakzaznaczono,zastosowanieteoriidopasowania
nierzadkoprowadzidonadmiernegoakcentowaniaroliczynnikówekonomicz-
nychorazwymogówrynkupracyjakopodstawformowaniakierunkówrozwoju
szkolnictwawyższegoizasadfunkcjonowaniauczelni,wtymuniwersytetów,
atakżekryteriówewaluacji.