Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
42
Wyższewykształceniearynekpracy.Studiummetodologiczno-empiryczne
3.Strukturarynkupracy
Wbadaniachdotyczącychrynkupracy,niezależnieoddyscypliny,występują
zasadniczekategorie-popytuipodażypracy-orazpojęciaDpracodawcy”iDpraco-
biorcy”
.Ichdefiniowanieniejestjednakoczywisteiniechodzituwyłącznieoroz-
bieżnościwynikającezcharakterutychdziedzinczykonsekwencjioperacyjnych.
Wliteraturzenajczęściejwskazujesię,żepopytnapracęoznaczazapotrze-
bowanieiwjakimśstopniuchłonnośćgospodarkinapotencjałludzizdolnychdo
pracy(Meller1997:40-41).JanuszMellerwyodrębniapopytefektywny,czyli
zapotrzebowanierealne,mającepokryciewrzeczywistychsytuacjachoferowania
miejscpracyprzezpracodawcówinawarunkachmożliwychdozaakceptowania
przezosobyposzukującepracy.Wskazujeprzytymtrzywymiarypopytuna
pracę.Pierwszytowymiarczasowy,czyli:popytjużistniejący(ujęciestatyczne),
awięcrzeczywistezatrudnienieiwolnemiejscapracy,skierowanypraktyczniena
rynkiwewnętrzne;popyt,jakiukształtujesięwprzyszłości(ujęciedynamiczne),
skierowanyrównieżnarynekzewnętrzny,stanowiącyefektzmianwpoziomie
zatrudnieniaiintensywnościzastępowaniapracowników,kończącychaktywność
zawodową.Autorwymieniateżtzw.popytreprodukcyjnylubkompensacyjny
orazprzyrostzatrudnienia,którystanowiwynikpojawieniasięnowychmiejsc
pracywfirmachjużfunkcjonującychorazwrezultaciepowstawaniapodmio-
tówgospodarki.Drugiwymiardotyczycechoferowanychmiejscpracy,czyli
wymagańzawodowychikwalifikacyjnych,aleteżstabilnościiwarunków(wy-
nagrodzeniaiinnekorzyści).Przyczymmogątumiećznaczenierównieżtakie
czynnikizatrudnienia,jakpłećczywiek,aleniewrozumieniupodstawseg-
mentacji,leczwymogówkonkretnegostanowiskaiwarunków(np.wgórnic-
twie).Trzeciwymiarobejmujewłaściwościpodmiotówzgłaszającychmożliwość
zatrudnienia,czylicharakterwłasnościistatusprawno-ekonomiczny,wielkość
firmy(duża,średnia,mała),miejscewprzestrzennejlokalizacji(Meller1997:
40-41).Wpewnymzakresieteaspektyczywymiaryzostałyuwzględnionewra-
machbadańwłasnych,chociażwpowyższympodejściuakcentpadagłówniena
koncepcjęuogólniającąrynkupracy.
Wartozwrócićuwagę,żecharakterystykompopytunapracętowarzyszy
pojęcieDzapotrzebowania”
,stosowanezamiennie.Zapotrzebowanienapracęnaj-
częściejbywaujmowanewkategoriachilościowych,coopierasięnamiarach
liczbowych(wszystkiemiejscapracyistniejącewgospodarcenarodowejzajęte
iwolne)19,aleteżjakościowych,czegopodstawętworząwłaściwościoferowa-
19Wprzypadkuwymiaruilościowego,wielkośćpopytunapracęopisujesięwkategoriach
operacyjnych,jakorównanie:D=E+V
,gdzieDoznaczapopytnapracę,E-pracujących,
V-wolnemiejscapracy.Zaletątakskonstruowanejdefinicjioperacyjnejjestprostota.Trudność