Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
26
ListyzAmeryki
zzaznaczonymnaniejpołożeniemKetchum10.Mapajestbardzoschematycz-
na,lokalizacjaKetchumzostałananiejpodyktowananajwidoczniejwspół-
czesnąwiedzągeograficzną:miejscowośćleżyzatemraczejwstanieIdaho
niżwWyoming.Pora,byzapytaćoto,gdzieleżyKetchum,októrymodpo-
nadpółwieczapisząsienkiewiczolodzy.CzynaterytoriumWyoming(Julian
Krzyżanowski,MariaBokszczanin),czywstanieIowa(SamuelSandler,Ma-
riaKorniłowiczówna),czyteżwstanieIdaho,oczymzawyrokowałJerzyR.
Krzyżanowski,czujączaplecamiautorytetwspółczesnychmapStanów?Wy-
dawaćbysięmogło,żenajwięcejdopowiedzeniapowinienmiećwtejmate-
riiJerzyR.Krzyżanowski,profesorzuniwersytetuColumbuswstanieOhio.
Tenniewziąłpoduwagę,żeKetchumwstanieIdahowlatachamerykańskiej
eskapadySienkiewiczajeszczeniepowstało.Anachronizmemianatopizmem
skażonezostałyustaleniaJulianaKrzyżanowskiegoiMariiBokszczanin,bo
wmarcu1876rokuniebyłonaamerykańskiejsiecikolejowejstacjiKetchum.
NiebyłojejaniwstanieIdaho,aniwWyoming.Nigdzie.
PotychsłowachmuszęliczyćsięzprotestamiSzanownychCzytelni-
kówmegolistu:jaktoniebyłonigdziestacjiKetchum?PrzecieżSienkiewicz
wspominałoniej,itonawetdwukrotnie!Najpierwpisałoniejwprywat-
nymliście,naktórypowoływalisięJulianKrzyżanowskiiMariaBokszcza-
nin(chodziolistdatowanyna12marca1876roku).Wlipcu1876rokuhi-
storięzasygnalizowanąwliścieSienkiewiczpowtórzyłwrelacji,którana
stałeweszładodrukowanychListówzpodróżydoAmeryki.Byzgasićprote-
sty,proponujęnajpierwbardzouważnieprzestudiowaćwmowiebędącylist.
Wpołowielat50.JulianKrzyżanowskistwierdził,apółwiekupóźniejMaria
Bokszczaninpodparłasądswoimautorytetem:jedynylistprywatny,jakipo-
wstałwdrodzedoKalifornii,ten,którymadatację12marca1876roku,znamy
vzestacji”wKetchum.Prostujęewidentnąomyłkę:listz12marca1876roku
mówiwprawdzieopostojuwKetchum,aleniepochodzibynajmniejvzesta-
cji”wKetchum!Wjegonagłówkupisarzwyraźniepołożyłmiejsceidatęna-
pisania:vWwagoniekoleiOceanuSpokojnego,wstanieWyoming,nagrani-
cyUtah,dnia12marca1876r.”11.Jakwynikaztreści,miałtobyćżartobliwy
vlistdziękczynny”
,zaadresowanydoStefaniiLeowej,azawierającyvpodzię-
10Zob.tenże,Współistnieniekresowe,htps://nplp.pl/artykuł/współistnienie-kresowe/
(20.05.2021).
11H.Sienkiewicz,ListdoStefaniizZielińskichLeowej,w:tenże,Listy,t.3,cz.1,s.437
[LeowaS.list1,1876].
