Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
24
1.ChorobaAlzheimera
Początekchorobyjestzwykletrudnydoustaleniaiczęstojestokreś-
lanyjakoDpodstępny”.Międzypoczątkiemprocesuneurodegeneracyjnego
apojawieniemsięobjawówklinicznychmożeminąćnawetdwadzieścialat–
imwiększarezerwapoznawczachorego,tymwiększebędąmożliwościkom-
pensacyjnejegoośrodkowegoukładunerwowego.Pierwszeobjawymogą
pojawićsiędopiero,gdyubytekneuronówbędziewynosiłponad50%(Bar-
cikowska2018:59).Pozatymchorzyczęstozgłaszająsiędolekarzadopiero
wtedy,gdyzaburzeniafunkcjipoznawczychzaczynająznaczącoutrudniać
ichżycierodzinnelubzawodowe.DotegoczasuosobyzADtłumacząswoje
trudnościpoznawczezmęczeniemistresem(Parnowski1998:60,Nestoro-
wicz2012:24–28).
SamaDchorobarozwijasiępowoli,leczstalepostępujeprzezokreskilku
lat”.Danedotyczącedługościżyciaporozpoznaniuchorobysąróżne,ponie-
ważodmomentuwystąpieniaobjawówklinicznychchorobadzielisięnatrzy
stadia:1)łagodne,trwająceoddwóchdopięciulat,2)umiarkowane–od
dwóchdodwunastulat,3)głębokie–odrokudotrzechlat.Czastrwania
każdegostadiumzależyodtego,kiedydanaosobazgłosisiędolekarza,ile
czasuzajmieprocesdiagnostycznyijakbędzieprzebiegałaterapia.Najczę-
ściejpodajesięśredniądługośćżyciachoregoporozpoznaniuchorobyod
dwóchdodwunastulat(Pąchalska2004:122–123,Domagała2007a,2015a,
Nestorowicz2012:23–32;Szczudlik2016:19–21,Wasilewski,Kachaniuk
2016:94–95).Jednymznajważniejszychczynnikówwpływającychnadłu-
gośćżyciazchorobąAlzheimerajestjejtyp:
•typopóźnympoczątku(LateOnsetAlzheimer’sDisease–LOAD)
–chorobędiagnozujesięuosóbpo60.–65.rokużycia,chorobama
łagodniejszyprzebiegniżtypADowczesnympoczątkuicharak-
teryzujesiębardziejuogólnionymuszkodzeniemwyższychfunkcji
korowych(Pużyński,Wciórka1997:52);
•typowczesnympoczątku(EarlyOnsetAlzheimer’sDisease–EOAD)
–chorobędiagnozujesięuosóbponiżej60.rokużycia,częstopoczą-
tekchorobystwierdzasięnawetuosóbczterdziestoletnich(Żeka-
nowski,Przyłuska-Fiszer,Barcikowska2003).Tentyprozpoznajesię
u5%chorych(Antoniak2012:21–22).Przebiegjestszybszyibar-
dziejagresywnyniżwtypieopóźnympoczątku(Pużyński,Wciórka
1997:52)orazczęściejjestdziedziczny11(Węgiel,Wiśniewski1998a:
11UtychosóbrozpoznajesięwówczastakzwanąrodzinnąpostaćchorobyAlzheimera
(Early-OnsetFamilialAlzheimerDisease–EOFAD).Kluczowejestpojawieniesięwwywia-
dzierodzinnymlicznychprzypadkówzachorowanianaADprzed65.rokiemżyciawkilku
