Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
MałgorzataWojciechowska
1;
Rysunek2.1.Wzórobliczaniawskaźnikamasyciała[4]
BMI
±
(Wzrost)
Pasa
2
Wskaźnikmasyciaławgranicach18,5-24,9kg/m²oznaczaprawidłową
masęciała,onadwadzeświadczyBMI225kg/m²,natomiastotyłośćwystępuje
uosóbzBMIpowyżej30kg/m².Udzieciimłodzieżydoocenystopnianad-
wagiiotyłościsłużąsiatkicentylowe(stosunekmasyciaładowiekuiwzrostu
orazwzrostudowieku).Onadwadzedecydujewynikumieszczonynasiatkach
centylowych(dlaodpowiedniejpłciiwieku)napoziomiepowyżej85.centy-
la,otyłośćwystępujewtedy,gdyprzekraczaon95.centyl[14].Nadwagato
różnicapomiędzyaktualnąwagąanależnąmasąciaławyrażonąwprocen-
tachlubwkilogramach,którąwyliczasięwedługwcześniejprzedstawionego
wzoruBMI.Nadwagajeststanempoprzedzającymotyłość,któryprowadzi
zczasemdowielupowikłań,stądteżonadwadze,opróczobjawówzewnętrz-
nych,świadcząsymptomy,którychniewolnolekceważyć.Zaliczasiędonich
np.krótkioddech,szybkiemęczeniesię,dusznośćwystępującąwczasiewysił-
kufizycznego.Skutkiemnadwagiutrzymującejsięudzieciimłodzieżymogą
byćtakżepowikłaniaukładukostno-stawowego[22].
2.Występowanieotyłości
Nadmiernamasaciałatodużyproblemspołecznynacałymświecie,dlate-
goŚwiatowaOrganizacjaZdrowiaogłosiła,iżnadwagaiotyłośćtojednoznaj-
większychzagrożeńdlazdrowialudzkości.Około10%światowejpopulacjido
18.rokużyciacierpinanadwagęlubotyłość,zczegookoło80%młodzieży
zotyłościąwokresiedojrzewaniamaszansępozostaniaotyłymitakżewwieku
dorosłym[14].
Otyłośćtoogólnoustrojowa,przewlekłachorobametaboliczna,którawy-
nikazzaburzonejhomeostazyenergetycznej(międzypoboremazużyciem
energii)[21].Pierwotnąprzyczynąotyłościsązaburzeniapopędużywienio-
wego,któreprowadządozwiększeniasięilościtkankitłuszczowej.Zczasem
powstajądysfunkcjeipatologiedotyczącewszystkichukładówinarządów.Do
najczęstszychprzyczynotyłościzaliczasięnieprawidłowenawykiżywienio-
we,atakżenieodpowiedniąwartośćenergetycznąprzyjmowanychposiłków,
którezawierajądużąilośćtłuszczówicukrówprostych.Ważnymproblemem
równieżjestnieprawidłowy(tzw.sieczący)trybżycia,czylispędzaniezbytdłu-
giegoczasuprzedkomputeremlubtelewizoremipodjadaniewysokokalorycz-
nychprzekąsek,podczasgdyruchnaświeżympowietrzujestbardzoograni-
czony.Nawzrostotyłościwpływajątakżeproblemyemocjonalne,doktórych
zaliczyćmożnam.in.nieodpowiednierelacjerodzinneczyteżstresującytryb
życiazobciążeniempsychicznym.Doprzyczynwystępowaniaotyłościnależą
teżczynnikigenetyczne,obserwacjeklinicznewskazująnaczęstszepojawianie
sięotyłościudziecirodziców,którzybyliotylilubmielinadwagę,niżurodzi-
cówzprawidłowąmasąciała.
