Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
ZbigniewTokarski
Edukacjapermanentna
1.Rozważanianatematedukacji
JakstwierdzaW.Okoń,edukacja(łac.educatio-wychowanie)oznacza
„ogółprocesówioddziaływań,którychcelemjestzmienianieludzi,przede
wszystkimdzieciimłodzieży,stosowniedopanującychwspołeczeństwie
ideałówicelówwychowawczych”[7,s.93].Zkoleiwleksykoniepedagogiki
czytamy,że„edukacjatoogółoddziaływańsłużącychformowaniusię(zmie-
nianiu,rozwijaniu)zdolnościżyciowychczłowieka”[6,s.54].Jednakżeniejed-
norodnośćtegopojęciaukrytajestwterminach„ogółoddziaływania”,„zmie-
nianie”,„rozwijanie”i„zdolnościżycioweczłowieka”.Rozpatrywanybliżej
ogółoddziaływańoznaczaoddziaływaniaindywidualneiinstytucjonalne,
świadomeinieświadome.Natomiastsameoddziaływaniamogąbyćsystema-
tyczne,niesystematyczne,zaplanowanelubprzygodne.Systematyczneiza-
planowanedziałaniaedukacyjneprowadzonewszkołach,natomiastnie-
systematyczneiprzygodnemająmiejscem.in.winterakcjachrówieśniczych
imogąkryćsięwprzekazachkultury,np.dziełachsztuki.Zmienianieczy
rozwijaniemożepodążaćwsformalizowanymkonkretnymkierunku,przy-
jętymwedługkryteriumzewnętrznegowobecjednostki,lubbezuprzednio
obranegocelu[4].
Zdolnościżycioweczłowiekadotycząwieluobszarówjegofunkcjonowa-
nia:intelektualnego,motywacyjnego,emocjonalnego,interpersonalnegoifi-
zycznego.Możnapowiedzieć,żekształcenietosystemdziałań,któryzmierza
dotego,abyuczącejsięjednostceumożliwićpoznanieświata,przygotować
dozmienianiaswojegootoczeniaikształtowaniawłasnejosobowości.Kształ-
cenieoddziałujenaosobowośćwychowanka,awięcnajegopotrzeby,emocje,
motywację,relacjemiędzyludzkie.
Wieluprzedstawicielipedagogikiuważa,żepojęcieedukacjiobejmuje
procesynauczaniaorazwychowaniaiodnosisiędoogółuoddziaływań,które
służąformowaniucałokształtuzdolnościżyciowych,wtymireligijnych,któ-
reczyniączłowiekaistotądojrzałą,świadomierealizującąsię,zadomowioną
wdanejkulturze,zdolnądokrytykiirefleksyjnejafirmacji.
Edukacjastanowizatemprocesdoświadczenia,którynigdysięniekończy,
ponieważświatjestzmienny,arozwójucznia(osobydorosłej)niepowinienbyć
przerywany.Człowiekjestistotąstalerozwijającasię,ajegorozwójdokonuje