Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
GdziemieszkaliikimbylistarożytniGrecy?
chipelagCykladówiSporadów,napołudniunatomiastCytera(gr.Kytera),Kreta,
KarpatosiRodos.WyspytestanowiłyrodzajpomostumiędzyGrecjąmacierzystą
azhellenizowanymiwybrzeżamiAzjiMniejszej,naktórychrozwinęłysięwielkie
ibogatemiasta,zamieszkanegłównieprzezludnośćgrecką:Chalcedon(gr.Chal-
kedon),Pergamon,Elea(gr.Elaia),Smyrna,Kolofon,Milet,Efez,Halikarnas.Były
oneważnymiośrodkamimyśliikulturygreckiej.
Grecja,którastworzyłajednąznajwspanialszychcywilizacjiwdziejachludzkości,
byłakrajemskąpoobdarzonymprzeznaturę:ziemiamałourodzajna,niewielkaliczba
rzekijezior,podobniejakizasobównaturalnych.Największymbogactwemantycznej
Grecjibyliludzie:inteligentni,pracowici,przedsiębiorczy,umiejącywykorzystać
wszystkiemożliwości,nielękającysięryzykainiebezpieczeństwa.
15
Leonidas–królSpartywlatach491–480przedChr.;zginąłwWąwozieTermopilskim,walczącnaczele300
SpartanprzeciwkoarmiiperskiejpodwodząkrólaKserksesaI
Autochtoniiprzybysze
Przejdźmyjednakdodrugiejczęścinaszegopytania:kimbyliowiGrecy?Pierwsze
szczepy,mówiąceprawdopodobniejęzykiemgreckim,przybyłynaPółwysepBałkański
zzaDunaju.Stałosiętowewczesnejepocebrązu,wdrugiejpołowieIIItysiąclecia
przedChr.WielkihistorykateńskiTukidydes*pisał:,,Okazujesiębowiem,żetenkraj,
któryobecnienazywasięHelladą,nieodrazumiałludnośćosiadłą,leczże
wdawniejszychczasachodbywałysiętuwędrówki,aplemionałatwoopuszczałyswą
ziemię,ulegającstaleczyjejśprzewadzeliczebnej.Niebyłowówczashandluani
bezpiecznejkomunikacjilądowejimorskiej;każdyszczepwykorzystywałswąziemię
tylkocelemzaspokojenianiezbędnychpotrzeb;niegromadzonomajątkówaninie
uprawianoziemi,gdyżnigdyniebyłowiadomo,czyktośobcysięniepojawiinie
odbierzeplonów’’(Tukidydes,WojnapeloponeskaI2,przekł.K.Kumaniecki).
Najstarszeszczepygreckie,któreprzybyłynaBałkany,zostałynazwaneprzez
historykówProtohellenami(,,Przed-Grekami’’).Zaliczałysięonedowielkiejrodziny
ludówindoeuropejskich.Tenapływającefaleosadnikówgreckichzatrzymałysię
początkowowpółnocnychrejonachBałkanów,główniewTesalii,MacedoniiiEpirze.
Kilkastulecipóźniej,około1900r.przedChr.,ruszyłydalejnapołudnie,doGrecji
środkowejinaPeloponez.Ludnośćmiejscowastawiałajednakopórnajeźdźcom.
Plemionagreckie,którewtymwłaśnieczasieopanowałyPółwysepBałkański,nazywa
sięzazwyczajAchajami.Niezdołałyonemimowszystkocałkowiciezniszczyćistniejącej
tukultury,zwanejhelladzką(lubhelladyczną).Niecopóźniejstałasięonapodstawą
tzw.kulturymykeńskiej,którejgłównymośrodkiembyłyMykenywArgolidzie.
Tukidydes–ok.460–ok.393przedChr.,wielkihistorykgrecki,autordziełaWojnapeloponeska,wktórym
przedstawiłdziejewojnymiędzyAtenamiaSpartąod431do411r.przedChr.
