Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
ROZDZIAŁ2
2.3.3.Rozwójuzębienia
BarbaraWędrychowska-Szulc
Wrozwojuuzębieniarozróżniasiętrzyfazy:
1.Okreszgryzumlecznego.
2.Okreszgryzumieszanego(okreswymia-
nyuzębienia).
3.Okreszgryzustałego.
Dzieckorodzisięzbezzębnymiwałami
dziąsłowymi.Mająonekształtpółkolaisą
pokrytebłonąśluzową,któranagrzbiecie
wałudziąsłowegotworzygrzebieńdzielący
jenaczęści:przedsionkowąijęzykową.Na
powierzchniwałudziąsłowegosąwidoczne
uwypuklenia,odpowiadająceposzczegól-
nymzębommlecznym.Wałzębodołowy
żuchwyjestsłabiejzaznaczonyniższczęki;
górny,szczękowy,większywałobejmuje
mniejszyiustawionydotylniewałdolny
–żuchwowy,takieustawienienazywasię
fizjologicznymtyłożuchwiem.Prawidłowe
ssanie,zwłaszczawczasiekarmieniana-
turalnego,jestczynnikiempobudzającym
doprzedniwzrostżuchwy.Zazawiązkami
górnychidolnychkłów,nabłonieśluzowej
wałówdziąsłowychznajdująsiębruzdyzę-
bowepoliczkowe.Dlabezzębnychwałów
dziąsłowychstanowiąonepunktyorienta-
cyjnedoustaleniawzajemnegopołożenia
żuchwyiszczęki(dolnabruzdajestusytu-
owanadotylniewstosunkudobruzdygór-
nej).Wałydziąsłowestykająsięzesobątylko
wbocznychodcinkachszczęk,wodcinku
przednimjestwidocznapionowaszpara
niedogryzowa.Wpołożeniuspoczynko-
wymwałydziąsłowesąodsiebieoddalone,
wszparzetejznajdujesięjęzyk(stykasię
onzbłonąśluzowąwargidolnejipolicz-
ków).Wałszczękiwprzekrojumakształt
czworokąta,wałżuchwy–kształtstożka.
Brodawkaprzysiecznajestbardzowyraźnie
zaznaczona,wędzidełkowargigórnejwy-
datne,jegoprzyczepschodziniskonawał
dziąsłowy.Ztyłuodbrodawkiprzysiecznej
znajdująsięfałdypodniebienne.
20303010Okresywyrzynaniasię
zębówmlecznych,cechyuzębienia
mlecznego
Unoworodkazawiązkizębówmlecznych
odstronypowierzchnizgryzowychszczęk
niesąpokrytewarstwąkości,wyrzynająsię
przezbłonęśluzowąnagrzbieciewyrostka
zębodołowego(przezuciskowyzanik).Fi-
zjologicznetyłożuchwie,zktórymdziecko
sięrodzi,ulegawyrównaniuwpierwszych
4miesiącachżycia(pierwszefizjologiczne
wysunięcieżuchwy)naskutekbardziejin-
tensywnegowzrostużuchwy.Zębymleczne
wyrzynająsięmiędzy6.a30.miesiącemży-
cia.Jakopierwszewyrzynająsiędolnezęby
sieczne(najczęściejokoło6.miesiącażycia).
Kolejnymizębamipojawiającymisięwja-
mieustnejdzieckasągórnezębysieczne.Po
ichcałkowitymwyrznięciusięnagryzjest
głęboki,koronyzębówgórnychpokrywają
całkowiciekoronyzębówsiecznychdol-
nych.Następniewyrzynająsiębocznezęby
sieczneipierwszezębytrzonowemleczne.
Poichwyrznięciusięnagryzulegaspłyce-
niu;zjawiskotookreślasięmianempierw-
szegofizjologicznegopodniesieniazwarcia.
Powodemtegojestzwiększeniesięodle-
głościpodstawszczękjakowynikwzrostu
wyrostkówzębodołowych,wyrzynaniasię
zębówtrzonowychorazwzrostudługości
gałęziżuchwy.Wyrznięciekłów,anastępnie
drugichmlecznychzębówtrzonowychkoń-
czyokresformowaniasięzgryzumlecznego.
Szczegółowyczasikolejnośćwyrzynania
sięmlecznychzębówprzedstawionowta-
beli2.1.
Rozwójkorzenizębówmlecznychtrwa
jeszczeprzezrok(dopółtora)odmomentu
wyrznięciasięostatniegozęba.Powyrznię-
ciusięmlecznychzębówtrzonowychpo-
głębiasiędółstawowyipowiększaguzek
stawowy.Głoważuchwyprzesuwasiędo
przodu,wkierunkustokuguzka.
Cechyuzębieniadziecka3-letniego(pełne-
gouzębieniamlecznego):
18
