Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
ROZDZIAŁ2
samymczasiezazębamitrzonowymimlecz-
nymitworzysięwolnemiejscedlamających
wyrznąćsiępierwszychstałychzębówtrzo-
nowych;żuchwawysuwasię,aliniazazęba-
mitrzonowymimlecznymiulegazałamaniu
doprzodu(umożliwiatoustawieniesięwy-
rzynającychsięnastępniepierwszychstałych
zębówtrzonowychwIklasieAngle1a).
Resorpcjakorzenizębówsiecznychmlecz-
nychrozpoczynasięmiędzy4.a5.rokiem
życia,między6.a7.rokiemżyciarozpoczy-
nasięresorpcjakorzenikłówipierwszych
mlecznychzębówtrzonowych,w8.–9.roku
życiaresorpcjaobejmujetakżekorzenie
drugichzębówtrzonowych(mlecznych).
20303020Okresywyrzynaniasięzębów
stałychcechyuzębieniastałego
Wymianęuzębieniazapoczątkowujezwy-
klewyrzynaniesięw6.rokużyciazębów
szóstych.Wnastępnejkolejnościwyrzyna-
sięnajpierwprzyśrodkowegórne,potem
bocznedolnezębysieczne,nakońcubocz-
nezębysiecznegórne.Nawetu30%dzieci
polskichjakopierwszewyrzynająsięjednak
zębysiecznedolne(siekaczowytypząbko-
wania).Utychpacjentówdomomentucał-
kowitegowyrznięciasiępierwszychzębów
trzonowychstałychobserwujesiępogłębio-
nynagryzwprzednimodcinkuszczęk.
Zębystałeudziewczątwyrzynająsięzwy-
kle3–6miesięcywcześniejniżuchłop-
ców.Powyrznięciusiępierwszychstałych
zębówtrzonowychłukizębowewszczęce
iżuchwieulegająwydłużeniu,zmienia-
teżdotychczasowypółkolistykształt
napołowęelipsywszczęceiparabolę
wżuchwie.Wtymczasiepierwszezęby
trzonoweosiągająodpowiedniądowieku
wysokośćkoronklinicznych,następuje
spłycenienagryzu.Zjawiskotookreślasię
mianemdrugiegofizjologicznegopodnie-
sieniazwarcia.Powyrznięciusięzębów
siecznychnastępujeprzerwa(1–1,5roku)
wwymianieuzębienia.Docharaktery-
stycznychcechokresuuzębieniamiesza-
20
negonależą:diastemafizjologicznawgór-
nymłukuzębowym,guzkoweustawienie
pierwszychzębówtrzonowychstałych
(tendencjadoustawieniawIIklasiewg
Angle1a)iprzejścioweniewielkiestłoczenie
zębówsiecznychdolnych(związanezich
dojęzykowymnachyleniempodczaswy-
rzynania).Mająonecharakterfizjologiczny
iwymagająjedynieobserwacji.
Kłyizębyprzedtrzonowewyrzynająsię
pomiędzy8.a13.rokiemżycia,drugiezęby
stałetrzonowew11.–14.roku.Kolejność
wyrzynaniasięzębówstałychczęstoule-
gazmianie,częstoteżmożnaobserwować
przyspieszone(rzadziejopóźnione)ząbko-
wanie.Pocałkowitymwyrznięciusiędru-
gichstałychzębówtrzonowychnagryzule-
gadalszemuspłyceniu;zjawiskotookreśla
sięmianemtrzeciegofizjologicznegopod-
niesieniazwarcia.Trzeciezębytrzonowe
wyrzynająsiępóźniej,zwyklemiędzy17.
a25.rokiemżycia(zdarzająsięznaczneod-
chyleniaczasuwyrzynania).Okresywyrzy-
naniasięzębówstałychcharakteryzująsię
większymiodchyleniaminiżwprzypadku
zębówmlecznych(kolejnośćwyrzynaniasię
wszystkichstałychzębówprzedstawiono
wtabeli2.2).Po14.rokużyciarozwójłuków
zębowychjestbardzoograniczony.
Najważniejszecechypełnegostałegouzę-
bienia:
wjamieustnejobecne32zęby(po
4zębysieczne,2kły,4zębyprzedtrzo-
nowei6zębówtrzonowychwkażdym
łukuzębowym);
łukizębowewkształciepółelipsy
wszczęceiparaboliwżuchwie;
koronyklinicznezębówsiecznychgór-
nychprzychwytująkoronyzębówsiecz-
nychdolnychw1/
3ichwysokości;
zębybocznegórneprzychwytujązęby
bocznedolne(kontakt:guzekpoliczko-
wyzębadolnegozbruzdąmiędzyguzko-
zębagórnego);
pierwszezębytrzonoweustawione
wIklasiewedługklasyfikacjiAngle1a,
kływIklasiekłowej;