Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Naukaozarządzaniu
27
iżwyborykryteriówwyróżnianiaszkółstająsięcoraztrudniejszeibardziejosobi-
ste.Szkołygrupująspójne,zgodneteorieiteoretyków,którzysąlojalniwobecsiebie
orazregularnieodnosząsiędoswychprac,cytującjeiomawiając.
Wprzeszłości,wzależnościodprzyjętychkryteriów,przedstawianoróżne
szkołyikierunkibadawczewnaukachoorganizacjiizarządzaniu.Wyróżniano
międzyinnymiklasyczne,psychologiczneinowoczesneteorieorganizacji[Doktór
1976].Wrozwojutychnaukbyłtakżeokresopisywanyjakodżunglaorganizacyjna
[Koontz1961].
Obserwująckoncepcjeiszkołypowstałewnaukachorganizacjiizarządzania
naprzestrzenilat,możemygeneralniewyróżnićdwapodejściadowyjaśnianiazja-
wiskorganizacyjnych.Sątopodejścia:mechaniczneiorganiczne[Burns,Stalker
1961].Wprezentowanejksiążceuwzględniamyjewnurciemechanistyczno-prak-
tycznymispołeczno-organicznym,wzbogacającymwymienionepodejściaospo-
łecznyipraktycznywymiarorganizacji.Nurtypowyższezostaływyodrębnioneze
względunawyzwaniaspołeczno-organizacyjne,naktórestanowiąoneodpowiedź,
azwłaszczanasposóbbudowaniaprzezichprzedstawicieliładuorganizacyjnego
umożliwiającegosprawnedziałanieiskutecznąrealizacjęcelówatakżezewzględu
nasposóbdefiniowaniaorganizacji,językopisujejproblemówiokreślenie,czemu
organizacjesłużąizapomocąjakichnarzędzinimizarządzać(cotosąorganizacje,
dlaczegopowstają,jaknimizarządzać).
Szczególnywkładwrozwójteoriiorganizacjimatuzwłaszczapsychologia
isocjologiaorganizacji[Masłyk-Musiał1996].Wynikatozfaktu,iżorganizacjesą
tworamiludzkimi.Mająonecharakterobiektywny,alezarazemsubiektywny.Istnieją
nietylkowrzeczywistości,aletakżewnaszejświadomości(obrazy,wizje),zaspo-
kajającludzkiepotrzeby,azwłaszczapotrzebywzakresieutrzymaniaporządkuspo-
łecznegoirozwoju.
Wnurtpierwszywpisanesąkoncepcjetzw.inżynierskie:naukowegozarzą-
dzania,klasyczneteorieorganizacji,podejściecybernetyczne,informatyczne,ilo-
ściowe,prakseologiczneiróżnewspółczesnewersjezmechanizowanegopodejścia,
np.neotayloryzm.Donurtudrugiegozaliczamykoncepcjepsychologiczno-spo-
łecznetraktująceorganizacjejakootwartesystemyspołecznezdolnedoadaptacji
izaspokajaniapotrzebwłasnychispołecznych,awięcszkoły:kulturyorganizacyj-
nej,politykiidominacjiorazpostmodernizmusymbolicznego.Obatenurtyłączy
szkołazmianorganizacyjnychgrupującaniezwyklekreatywnychbadaczyzaanga-
żowanychwpraktykędoradczą.
Zakładając,żeporządkowaniewiedzyułatwiajejprzyswajanie,dokonano
następującegopodziałuszkółorganizacjiizarządzania10:klasyczne,neoklasyczne,
behawioralne,modernizmustrukturalnego,systemowo-sytuacyjne,politykiidomi-
10K.Obłój[Obłój1986,s.9]pisze,iżnewolucjaorganizacjijestprzedstawianawpostacitrzech
rund,rozumianychjakookresy,wktórychorganizacjetworzyłyrozwiązaniadominującychproblemów”.
Sątorundy:wzrostu(rozwiązaniaklasyczne),zróżnicowania(dostosowaniasytuacyjne)irozwoju(gra
oautonomię).