Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Podmiotowośćiładinstytucjonalny
materialnegozaaktora,czyliquasi-podmiot,co
Zachowanietoreakcjanaróżnegorodza-
wynikawprostzestanowiskaLatoura,wydaje
jubodźce,ztym,żejejschematmożebyćod-
misięprzesadneinieuzasadnione.Przekonujące
mienny.Naogółreagujemyzgodniezliniowym
jestnatomiastzdanieGizy(ibidem),że:D(…)
schematembodziec-reakcja.Czasamipojawia
wmaterialnymsubstracieżyciaspołecznego–
sięwtymschemacieuogólniającarefleksjaod-
specyficznymśrodowisku,stanowiącymdoro-
noszącasiędodanejklasysytuacji–określonych
bekiwłasnośćpewnejzbiorowości–kryjesię
bodźcówiokreślonychreakcji.Inaogółprowa-
zasóbpodzielanejwiedzyipotencjałkoordyna-
dzitodopewnejmodyfikacji(adaptacji)sposo-
cji”.Iwtymsensiemożnaprzyjąć,żeśrodowi-
bupostępowania(np.zmianysekwencjidziałań).
skomaterialnejestczynnikiemobiektywizowa-
Nadaljednakzachowaniepozostajepodporząd-
niasubiektywności(podmiotowości).
kowanedanejregule.Zdarzasięjednakitak,
OkreślenieDpotencjałkoordynacji”wyda-
żezdobywamysięnarefleksjęposzerzoną,któ-
jemisię,wtymkontekście,trafneiprzydat-
raobejmujenietylkobodziecireakcję,lecztak-
ne.Przyjmujęteżnastępującąkonkluzjęrozu-
żeregułępostępowania,ijeżelitakaposzerzo-
mowaniaGizy(ibidem):DMożliwośćicharakter
naautorefleksjaprowadzidomodyfikacjireguły,
koordynacjidziałańrezydujewięcpoczęści
jesttorównoznacznezmodyfikacjątożsamości.
wmaterialnymśrodowiskużyciaspołeczne-
Mamywtakimprzypadkudoczynieniaześwia-
go,awszczególnościwdostępnościisposobie
dectwempodmiotowości,czyliwłaśniezdolno-
zorganizowaniaprzestrzeni,wobrębiektórych
ściądokształtowaniaimodyfikowaniawłasnej
>ujawniamysię(publicznie”.Przyczymchciał-
tożsamości.JaksłuszniepodkreślająCharlesJ.
bymztejtezywydobyćzmiękczającejąokreśle-
FoxiHughT
.Miller(1995,s.81)niejestona
nieDpoczęści”.
pustymkontenerem,choćpozostajezarazemdo
Talekkarezerwaodnosisiętakżedoprze-
pewnegostopniaplastycznaipodlegamodyfika-
sadnego–wmoimodczuciu–przypisaniaprzez
cji,zmieniasię,przekształca.
niąznaczeniasferzepublicznej(pomijamtuto,
Wdebacieowspółczesnościpojawiasięka-
żeniezostałaonawcytowanymtekściezdefi-
tegoriaDpłynnejtożsamości”.Wydajemisięona
niowana).Giza(ibidem.)uważa,że:DSferapu-
fałszywa.Tożsamośćzdefinicjimusibyćusztyw-
blicznajestprzestrzeniąintegracjigrupwgrupę
nionaiwzględnietrwała,awięcniemożebyć
>wyższegorzędu(,zwłasnymicelamioraziden-
płynna.Gdybyzresztątakabyła,tonieświad-
tyfikacjami”.Wmoimprzekonaniunieodbywa
czyłabywistocieopodmiotowości,araczej
siętotakmechanicznie.Ważniejszejednakjest
ouprzedmiotowieniujednostki.Podmiotowość
zastanowienie,czyistnieniesferypublicznejwa-
umożliwiakształtowanie,atymsamymtakże
runkujepodmiotowośćspołeczną,czyjestnie-
modyfikowanietożsamości,leczniemożeozna-
zbędnymwarunkiemjejwyłonieniasię,czytyl-
czaćjejutraty,atymbyłobyjejDupłynnienie”.
ko–słabiejtoujmując–jakośjąokreśla.
Tożsamość(samoidentyfikacja)jestzawieszo-
Podmiotowośćzyskujemyprzezwspółzależ-
namiędzytym,Dkimjesteśmy”iDkimchcieli-
ność.Współzależnośćnieoznaczajednakutraty
byśmybyć”.PrzyczymjednoidrugieDkim”jest
odrębności–autonomii.Totakżeuwspólnienie
społeczniewarunkowane.Kluczowezatemoka-
czegoś.Lecz,abycośmogłobyćuwspólnione,
zujesięnietylkopytanieowewnętrzneuwa-
cośmusibyćwyodrębnione.Uwspólnieniamo-
runkowaniatakiejposzerzonejrefleksyjności,
gądokonaćtylkoautonomiczniwzględemsie-
lecziouwarunkowaniazewnętrznewynikające
bieaktorzy.Dlauzyskaniasubiektywnościod-
zrelacjidanegoaktoraiotoczenia.Takieposta-
rębnośćjestwięcniezbędna.
wienieproblemuoznacza,żepodmiotDwpływa
Atrybutpodmiotowościniewątpliwiestano-
samnasiebie”,samookreślasię,samoidentyfiku-
wizdolnośćdoformowaniaswojejtożsamości.
jeitylkowtymsensiejestDsamoistny”.Alenie
Niemożesiętojednakobywaćwoderwaniuod
wpływanasiebiewyłączniesam,nieistniejesam,
interakcjizespołecznymotoczeniem.Atopo-
wodosobnieniu,iwtymsensieniejestDsamoist-
woduje,żetożsamośćniepozostajeniezmien-
ny”.Dlategosądzę,żedlajasnościwywodulepiej
naijednowymiarowa.Ulegastopniowemuprze-
będzieusunąćokreślenieDsamoistny”wdefinio-
kształceniu,choćniejestelastycznaipłynna.
waniupodmiotowości.
9
