Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
24
Teoriewzrostuirozwojuspołeczno-gospodarczegowewspółczesnejekonomii
gospodarczego,jednaktomodelF.Ramseyajesttym,doktóregobezpośredniolub
pośrednionawiązująwspółczesnemodeleoptymalizacyjne33.
DrugimtakimmodelemjestmodelradzieckiegoekonomistyG.A.Feldmanazlat
1927–1928,doktóregoodwoływałsięE.D.Domar34.Rozpatrującmiejsceteoriiwzrostu
gospodarczegowteoriiekonomii,E.D.Domartwierdził,żeflwzrostzajmowałwteo-
riiekonomiidziwnemiejsce:zawszedostrzeganogowpobliżu,dookoła,alerzadko
zapraszanodośrodka.Albotraktowanogojakocośzgóryprzesądzonego,alboteż
niejednokrotniebyłondopierorefleksjąexpost.Przezcałyczasprzesuwaliśmysię
naprzód,żywodyskutującnatematzatrudnieniaiinwestycji,procentuizysków,aku-
mulacjikapitału,cyklówkoniunkturalnychiwieluinnychfascynującychproblemów,
którewymagająwoczywistysposóbwyraźnegozastosowaniastopywzrostu(…)”35.
Dopierojednakpowstałenabazieekonomiikeynesistowskiejkompleksoweana-
lizyR.F.Harroda36,wspomnianegoE.D.Domara37,N.Kalfdora38,czywodniesieniu
dogospodarkicentralnieplanowanejM.Kaleckiego39natrwałewprowadziłyteorię
wzrostugospodarczegodowspółczesnejekonomii40.
TeorieR.F.HarrodaiE.D.Domaraprowadządobardzopodobnychwniosków
dotyczącychwarunkówzrównoważonegowzrostuiodchyleńfaktycznejstopy
wzrostuodścieżkirównowagiruchomej,dlategoczęstomówisięotw.modelu
Harroda–Domara.ModeltenjestopartyofunkcjęprodukcjiLeontiewa,któraza-
kładazerowąsubstytucyjnośćnakładówpracyikapitału41.ModelHarroda–Doma-
raoceniasięteżjakopróbędynamizacjikrótkookresowegomodelugospodarkiKey-
nesawanalizieprowadzonejodstronypopytu,gdziedeterminantątempawzrostu
gospodarczegojeststopainwestycji(równastopieoszczędności)orazwspółczynnik
33
R.J.Barro,X.Sala-i-Martin,EconomicGrowth…,s.16.
34
E.D.Domar,Szkicezteoriiwzrostugospodarczego,PWN,Warszawa1962,s.7-28.
35
Ibidem,s.51.
36
WmodeluR.F.Harrodaanalizujesiętrzystopywzrostugospodarczego:tw.gwarantowanąstopę
wzrostu,faktycznąoraznaturalnąstopęwzrostugospodarczego.Modeltenjestznanyjakopołączenie
analizycyklukoniunkturalnegoiwzrostugospodarczego,będącjednocześniepróbąrozwinięciakon-
cepcjiJ.M.Keynesaoujęciedynamiczne.Szerzejzob.:R.F.Harrod,TowardsaDynamicEconomics,Macmil-
lan,London1973orazA.Jakimowicz,OdKeynesadoteoriichaosu.Ewolucjateoriiwahańkoniunkturalnych,
PWN,Warszawa2003,s.88-89.
37
WmodeluDomarainwestycjesątraktowanejakogłówny(formalniejedyny)czynnikwzrostu
wzwiązkuzdualizmemichefektów.Traktowanieinwestycjijakoczynnikawiodącegopozwalamu
opracowaćsystemzarównoodstronypopytu,jakipodaży.PoprzeztakieujęcieproblemuE.D.Domar
dokonujesyntezymiędzyteoriąekonomiiklasycznejineoklasycznejateoriąKeynesa.Pełnyopismodelu
izałożeńmożnaznaleźćw:E.D.Domar,CapitalExpansion,RateofgrowthandEmplyment,flEconometrica”
vol.14,1946,s.137-147;E.D.Domar,Szkicezteorii…orazE.Domańska,Zzagadnieńwzrostugospodarczego,
PWE,Warszawa1968,rozdział2.
38
Szerzejzob.:N.Kaldor,Esejezteoriistabilizacjiiwzrostugospodarczego,PWN,Warszawa1971.
39
Modeltenodnosiłsiędorealiówgospodarkisocjalistycznej,natomiastniektórzyekonomiścitwier-
dzą,żeprzyniewielkiejzmianieinterpretacjiwspółczynnikówwrównaniuKaleckiegomożnagorów-
nieżodnieśćdogospodarkikapitalistycznej.OmówieniezałożeńmodeluKaleckiegozob.:A.Jakimowicz,
OdKeynesadoteoriichaosu…,s.127-145,M.Kalecki,Dzieła,t.4,Socjalizm,wzrostgospodarczyiefektywność
inwestycji,PWE,Warszawa1984,s.130-132orazM.Kalecki,Zarysteoriiwzrostugospodarkisocjalistycznej,
PWN,Warszawa1968.
40
T.Tokarski,Wybranemodele…,s.13.
41
Z.Czermiński,Matematykanausługachekonomii,PWN,Warszawa1984,s.340.
