Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
lat90.ipierwsządekadęXXIw.charakteryzowanejakopleasurestudiesilifestyle
studies.Badaczepierwszegookresupodkreślająpojawieniesięnowychtechnologii
wobszarzepracy,innowacyjnychstrategiiwedukacji,projektowaniuizarządza-
niuczasemwolnym.Wcentrumuwagiznajdująsięrelacjemiędzypracąaczasem
wolnymwzorowanenatekstachnojcówzałożycieli”:RhonyiRobertaN.Rapa-
portów(1975),StanleyaParkera(1976)czyKenaRobertsa(1978).Kolejnepoko-
leniabadaczyinspirowanezarównomarksistowskimistudiamikulturowymi(np.
Clark,Critcher1985),jakianalizamifeministycznymi(np.Deem1986)uwypu-
klająznaczeniapodziałówinierównościwdostępiedoaktywnościczasuwolnego,
generowanych-produkowanychireprodukowanych-przezrynekkapitalistycz-
ny.Trzeciprojektcharakteryzowanyjestpoprzezwpływpostmodernizmuikul-
turykonsumpcyjnej(ang.pleasurestudies),aczwartydefiniowany,jakolifestyle
studies,copodkreślawprzęgnięcieczasuwolnegowdebatęnatematprocesów
indywidualizacji,refleksyjności,ryzykaczyświadomościekologicznej.Odlat80.
wrazznowympokoleniembadaczyproblematykiśledzimypostępującąprolifera-
cjęikomodyfikacjęczasuwolnego,wzrostmożliwościkonsumpcyjnych,global-
restrukturyzację,kryzyspaństwaopiekuńczego,uelastycznienierynkuiczasu
pracyoraznowąwrażliwośćdlalokalnychicodziennychaktywności.Wlatach90.
obserwujemynpostmodernistycznyzwrot”zcharakterystycznymdlańnaciskiem
narelatywnośćznaczeń,simulacra,hiperrzeczywistośćczyodkrywanieuwodzi-
cielskichrozkoszyoferowanychprzezkulturękonsumpcyjną,aleteżtendencje
społeczeństwaryzyka(Beck1992;Beck,Beck-Gernsheim2006),refleksyjnejmo-
dernizacji(Giddens2003)czynpłynnejnowoczesności”(Bauman2006).Wwielu
przypadkachto,coniegdyśmarginalneidewiacyjne,przeradzasięwpodstawę
szerokodostępnejskomercjalizowanejrozrywkiczynowejpolitykiprzyjemności
ipożądania.Czaswolnystajesiętysamymprzestrzeniądoświadczanianadmiaru,
transgresji,miejscemdlakontrkulturowychaktywnościorazpretekstemdlasa-
mookreślaniajednostek(Mommas2003:32).Rojek(1995)pisałteżonciemnym”
lubndzikim”czasiewolnym,atakżeopotrzebienanalizydziałania”czasuwolnego
zperspektywynowejpolitykiekologicznej.
Możnapowiedzieć,żewspółczesnadebatanadczasemwolnymkształtowana
jestwszczególnych,pełnychsprzecznościiambiwalencjiwarunkach-dążeniom
dospójności,odkrywaniaprawdziwejwolności,kontemplacjiczysamorozwoju
towarzyszyszeregdestabilizującychzjawiskzwiązanychzfunkcjonowaniemjed-
nostkiwponowoczesnejformacji.Uwzględnianiezewnętrznychprocesówprze-
obrażeńijednostkowegoprocesudoświadczaniapozwaladostrzec,żerelacje
międzykontekstemzewnętrznymapraktykamirealizowanymiwramachczasu
wolnegoznaczniebardziejskomplikowane,cosiłąrzeczyutrudniautrzymanie
jednoznacznościwrozumieniusamejkategoriiczasuwolnego,czyniączjednej
stronydynamiczną,otwartąnazmianyirefleksyjną(Beck,Giddens,Lash2009;
16
WydawnictwoNaukoweUAMwszelkieprawazastrzeżone