Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
2.3.Cytozolijegoelementyskładowe
27
histydynowąkontrolującątworzeniełodyżki,lokuje
sięprzybieguniezłodyżką,aPleC,kinazahisty-
dynowaregulującaskładanierzęskiorazruchko-
mórki,znajdujesięprzybiegunieprzeciwnym.Mu-
tacyjnainaktywacjaMreBpowodujerównomierne
rozmieszczenieobydwubiałekwcałejkomórce.
InnymbiałkiemE.coliwykazującymhomolo-
gięzaktynąjestFtsA,które,jakwyżejwspomnia-
no,wiążesięzFtsZ,inicjującprocestworzenia
przegrodypodziałowej.
Przytoczonedanewskazują,aktynaitu-
bulinamająodmiennedziałanieifunkcjeuor-
ganizmóweukariotycznychiprokariotycznych.
Wwiększościkomórekeukariotycznychaktyna
jestpodstawowymskładnikiempierścieniacytoki-
netycznego,zaśtubulinatworzywłóknawrzecio-
namitotycznego.Ubakteriinatomiast,podobnedo
tubulinybiałkoFtsZtworzypierścieńcytokine-
tyczny,azbliżonedoaktynybiałkaMreBiParM
uczestnicząwpodobnymdomitotycznegosyste-
miesegregacjiDNA.Elementycytoszkieletowe
odgrywająrównieżbardzoistotnąrolęwokreśla-
niukształtukomórkibakteryjnej,przynajmniej
uformcylindrycznych.Określająone,prawdopo-
dobniezapośrednictwemm.in.białekbłonycyto-
plazmatycznejRodA,MreCiMreD(wprzypadku
elongacjikomórki)orazFtsW(wpodzialekomór-
kowym),ntory”syntezymureinyprzezkompleks
syntetaz(białkawiążącepenicylinę)ihydrolaz
mureiny(s.74,50),tworzonynarusztowaniu
zbiałektakichjakMipAuE.coli,zwanychska-
foldynami.
BadanianadmutantamiC.crescentusowy-
prostowanym,pałeczkowatymkształciekomórki,
zzachowanąbiegunowąłodyżką(s.75),dopro-
wadziłydowykryciabiałkaCreS(krescentyna).
BiałkotowkomórceC.crescentuslokujesięwy-
łączniepowklęsłejstroniekomórki,polimery-
zującwfilamentybiegnącewzdłużniej,bezpo-
średniopodbłonącytoplazmatyczną.Wdługich,
helikalnieskręconychkomórkachC.crescentus,
częstowystępującychwhodowliwstacjonarnej
faziewzrostu,CreSbiegniewzdłużcałejkomór-
ki,zawszelokującsiępowewnętrznejkrzywiźnie.
Domenowastrukturaorazwłaściwościfizyczne
białkawskazująnato,żejestonoprzedstawicie-
lem,dużejizróżnicowanejwświecieżywym,
rodzinybiałektworzącychfilamentypośrednie.
BiałkaostrukturzepodobnejdoCreS,mogące
pełnićewentualnefunkcjecytoszkieletu,występu-
uwieluinnychbakterii.
2.3.3.Materiałyzapasowe
Bakteriegromadząwewnątrzkomórkisubstancje,
którepełniąfunkcjemateriałówzapasowych.Czę-
stoonewidocznewpostaciziarnistościlubin-
negorodzajuinkluzji,choćniektórerozproszone
wcałymcytozoluistająsięwidocznedopieropo
zastosowaniuodpowiednichtechnik.
Polisacharydy
Wielebakterii(np.Bacilluspolymyxa,Arthrobac-
terspp.)gromadziglikogen,któryjestpolimerem
zbudowanymzcząsteczekglukozypołączonych
wdługiełańcuchywiązaniamiO(1→4),zbocz-
nymiodgałęzieniami,przyłączonymidoszkieletu
cukrowegowiązaniamiO(1→6).Glikogenczę-
stojestwidocznywpostaciinkluzjiowielkości
20-100nm,którepowybarwieniupłynemLugo-
lastająsiębrunatne.Inkluzjeupewnychbakterii,
np.Clostridiumpasteurianum,mogąbyćotoczone
błonąijesttocechacharakterystycznadladanego
gatunku.Naprzykładinkluzjeglikogenuublisko
spokrewnionegogatunku,C.tyrobutyricum,nie
otoczonebłoną.Częstodookreśleniaglikoge-
nuwystępującegowpostaciobłonionychinkluzji
stosujesięnazwęgranuloza.Glikogenmożeteż
byćrozproszonywcałejcytoplazmieiwówczas
jestwidocznydopieropowybarwieniu.Synteza
iodkładanieglikogenuzachodzi,gdyjestobfite
źródłowęglawśrodowiskuwzrostu,przyrów-
noczesnymdeficycieazotu,siarkilubfosforu,
inajprawdopodobniejwkomórcestanowionzapas
zarównowęgla,jakienergii.
Niektórebakterie,reprezentująceniespokrew-
nionejednostkitaksonomiczne,np.Fusobacte-
riumnucleatum(Fusobacteria),C.pasteuria-
num(Firmicutes)iHalothiobacillusneapolitanus
(Proteobacteria),odkładająpoliglukozę,wktórej
resztyglukozypołączonewiązaniamiB(1→2).
UF.nucleatumglukozajestmagazynowanawpo-
stacipoliglukozy,gdybakteriemająrównoczesny
dostępdowęglowodanówiaminokwasów.Pobie-
ranieglukozyisyntezapoliglukozyzależąodfer-
mentacjikwasuglutaminowegolublizyny,która
dostarczaenergiidotychprocesów.
Poli-β-hydroksymaślan
Innąsubstancjązapasową,częstowystępującąwko-
mórkachbakteryjnych,wtymusinic,jestpoli-B-
hydroksymaślan(PHB,ang.polyhydroxybutyrate).
Związektennajczęściejjestwidocznywpostaci