Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
ROZDZIAŁ1Metabolizmwchirurgii
Zwiększenieprzepuszczalnościśródbłonkapowo-
dujeprzemieszczaniesiępozanaczyniowoalbu-
mindotkanek,skutkującichobrzękami.
3.Odpowiedźneuroendokrynna
Aktywacjaukładuwspółczulnegoprowa-
dzidozwiększeniawydzielanianoradrenaliny
zzakończeńnerwowych,aadrenalinyzrdzenia
nadnerczy,powodująctachykardię,zwiększenie
objętościwyrzutowejserca,zaburzeniawme-
tabolizmiewęglowodanów,białekitłuszczów.
Dochodzidonasileniaglikogenolizy,lipolizy,co
pośredniopowodujezmniejszonewydzielanie
insuliny.
Urazpowodujewzrostwydzielaniakortykotro-
piny(ACTH)ikortyzolu.Kortyzolpobudzahydro-
lizębiałek,hamujereestryfikacjęwolnychkwasów
tłuszczowych(FFA),pobudzaprocesglikoneoge-
nezy.Dochodzirównieżdozwiększonegowydzie-
laniahormonuwzrostu(GH)iglukagonu,copo-
wodujeaktywacjęglikogenolizy,lipolizy,atakże
pobudzenieglikoneogenezy.Wekrwiobserwu-
jemywzroststężeniaglukozy(efektglikogeno-
lizy,nasileniaglikoneogenezyorazzmniejszenia
zużyciaglukozyprzeztkanki)iwolnychkwasów
tłuszczowych.
Kolejnezaburzeniaendokrynnewyrażająsię
wzrostemwydzielaniawazopresyny(ADH),któ-
razwiększareabsorpcjęwodywkanalikachner-
kowych,orazaldosteronu,którysprzyjazatrzy-
maniusoduizwiększonemuwydalaniupotasu
zmoczem.
Pociężkimurazieobserwujemyujemnybilans
azotowy,awięcciężkikatabolizm,utratęnawet
do100gazotu,wzależnościodrodzajuiwielko-
ściurazu.Symptomatologiapourazowychzmian
neuroendokrynnychwyrażasiętakżeobrzękami
oraztzw.cukrzycąpourazową.
1.3.Podziałustroju
Wustrojuludzkimmożnawyróżnić:przestrzeńko-
mórkową(masękomórkową),przestrzeńpozako-
mórkowąoraztłuszcz.
Przestrzeńkomórkową(masękomórko-
wą)stanowiąnarządymiąższowe,krwinkioraz
mięśnieprążkowane.W1000gmasykomórkowej
mięśnipoprzecznieprążkowanychznajdujesię
około250gczęścistałychiokoło750mlwody.
Płynznajdującysięwkomórkachnosinazwępły-
nuśródkomórkowego.Przyspadkuzasobów
energetycznychdoutrzymywaniaróżnicstężeń
pomiędzypłynemśródkomórkowymapozako-
mórkowymdochodzidoprzechodzeniazpłynu
śródkomórkowegodopłynupozakomórkowe-
gojonupotasowego,anajegomiejscewchodzi
jonsodowyiwodorowy.Takiezjawiskapatofizjo-
logicznewystępująwprocesachkatabolicznych,
wwyniszczeniu,czylikacheksji.
Przestrzeńpozakomórkowąstanowiątkan-
kałączna,powięzie,ścięgnaikościec.Przestrzeń
pozakomórkowąwypełniapłynpozakomórko-
wy,którystanowiosocze(zawierająceuzdro-
wegodorosłegoczłowieka6-8g%białka),oraz
płynmiędzykomórkowy(zawartośćbiałka0,5-
1,5g%)-chłonka,płynmózgowo-rdzeniowy,
sokitrawienne.
Wrozważaniachklinicznychbardzoważnym
zagadnieniemjestskładosoczajakoczęścipłynu
pozakomórkowego.Różnorodnezmianymetabo-
liczneustrojuznajdująswojeodbiciewzmianach
stężeniaelektrolitówosocza,atezkoleimogą
miećbardzoistotnywpływnafunkcjonowanie
układukrążenia(hipokaliemia),nerek(hiperkalie-
mia),mózgu(hiponatremia).
1.4.Prawarównowagiwodno-
-elektrolitowejikwasowo-zasadowej
Równowagęwodno-elektrolitowąikwasowo-za-
sadowąustrojuregulująprawaelektroobojęt-
nościpłynówustrojowych,izoosmolalności
orazizojonii.Przykłademelektrycznieobojęt-
negopłynuustrojowegojestosoczeuzdrowe-
goczłowieka.Wsurowicysumastężeńanionów,
czyliładunkówujemnych,równasięsumiestężeń
kationów,czyliładunkówdodatnich.Izoosmo-
lalnośćpłynówustrojowychstanowi,żeciśnie-
nieosmotycznewszystkichpłynówustrojowych
jestjednakowe.Wwybranychstanachklinicz-
nych,takichjakobrzękmózgu,wykorzystujesię
wzrostciśnieniaosmotycznegoprzestrzenipoza-
komórkowejpoprzezzastosowaniemannitoludo
2
