Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
ROZDZIAŁ1Metabolizmwchirurgii
błonśluzowych,zapadnięciepoliczków,zmniej-
szenieturgoruiafonia.
Odwodnieniuczęstotowarzyszyhipokalie-
mia,czylispadekstężeniapotasuwekrwiponiżej
3,6mEq/l.Takistansprzyjatachykardii,skurczom
dodatkowym,rozstrzeniserca,osłabieniuperystal-
tykijelitowej,hipotoniiiuczuciuosłabienia.
Hiperkaliemia(stężeniepotasuwekrwipo-
wyżej5,5mEq/l)możeobjawiaćsięzaburzeniami
orientacji,uczuciemzdrętwienia,mrowienia,bra-
dykardią,blokiemsercaizatrzymaniemakcjiserca.
Spadkowikaliemiiz4do3mEq/lodpowiada
zubożenieustrojuwpotaso100-200mEq,nato-
miastprzydalszymspadkuokażdymEqnalitr
niedobórwzrastao200-400mEq.
Wpraktycznejdziałalnościklinicznejmamydo
czynieniarównieżzestanamiprzewodnieniacho-
rego.Rozróżniamyprzewodnieniehipertoniczne,
izotoniczneorazhipotoniczne.Przewodnienie
hipertonicznejestwynikiemnadmiernejpodaży
izotonicznychihipertonicznychroztworówchlor-
kusodu,zwłaszczauosóbzchorobaminerek.Hi-
pertoniaprowadzidozmniejszeniaprzestrzeni
śródkomórkowej.Wobrazieklinicznymwystępu-
jąobrzęki,zastójwpłucach,anawetzaburzenia
świadomości.Należyograniczyćpłynyzawierają-
cesódipodaćlekiodwadniające.Przewodnie-
niehipotonicznejestnastępstwemnadmiernej
podażypłynówniezawierającychglukozy,przy
ograniczonejwydolnościnerek.Wobrazieklinicz-
nymwystępująobrzękmózgu,wzrostciśnienia
tętniczegojakowyrazwzrostuprzestrzenipozako-
mórkowej.Należyograniczyćpłyny,czasemprzy
hiponatremiiponiżej125mEq/lnależypodać5%
lub10%roztwórNaClzlekamiodwadniającymi.
Przewodnienieizotonicznewystępujeucho-
rychzmarskościąwątroby,niewydolnościąkrąże
-
niaiprzewlekłąchorobąnerek.Objawamizwięk-
szeniaprzestrzenipozakomórkowejsąobrzęki.
Wtakichstanachklinicznychstosujesięleczenie
przyczynoweiprzeciwobrzękowe.
Wychłodzenietowarzysząceurazom,wrazzkwa-
sicąikoagulopatią,składająsięnatzw.triadęśmier-
ci.Wystąpieniehipotermiipourazowejistotnie
zwiększaśmiertelność-25,5%upacjentówztempe-
raturąciałaponiżej35°C,wporównaniuz3%,ucho-
rychwnormotermii(p<0,001).Wbadaniuocenia-
jącymprzeżycie4-tygodnioweodnotowanoróżnicę
śmiertelności57%vs10%(p<0,001).Chorzywhipo-
termiipourazowejmająteżistotniewiększezapo-
trzebowanienaśrodkikrwiopochodne.
Zewzględunadoniosłośćproblemuwodnie-
sieniudohipotermiipourazowejstosujesięod-
rębnąklasyfikację:łagodna36-34°C,umiarkowa-
na34-32°C,głęboka<32°C.Utrataciepłauosób
zdrowychwynosiwspoczynku60-75kcalna
godzinę.Upacjentówpouraziemożeonasię-
gaćnawet400kcalnagodzinę.Wynikatogłów-
niezutratykrwi,obecnościotwartychran(bez-
pośredniechłodzeniegłębszychtkanek),ciężkich
urazówgłowyskutkującychzaburzeniamitermo-
regulacjiirozległychoparzeńzutratąfunkcjire-
gulacyjnejskóry.Dodatkowymczynnikiemprzy-
spieszającymwychłodzeniejestzahamowanie
termogenezydrżeniowejzpowoduzastosowania
opioidówilekówzwiotczających.
1.8.Najważniejszezaburzenia
gospodarkiwodno-elektrolitowej
1.8.1.Metabolizmpotasu
Potasjestjednymznajważniejszychelektrolitów
ustrojowych.Ilośćwydalanegopotasuzależyod
ładunkusodunapływającegodocewkidystalnej.
Naprocestenmająwpływregulacjahormonalna
orazpodażpotasuwdiecie.
Potasjestjonemgłówniewewnątrzkomórko-
wym.Jegostężeniewsurowicytylkopośrednio
odzwierciedlazmianyzasobówwcałymustroju.
Rutynowooznaczanestężeniepotasuwsurowi-
cyzależyod:
●
podażypotasu;
●
wydalaniapotasu-dystrybucjipomiędzyprze-
strzeniąwewnątrzkomórkowąiprzestrzenią
zewnątrzkomórkową.
Worganizmiedorosłegoczłowiekaoma-
sieciała70kgzawartośćpotasuwynosioko-
ło3500mEq,tj.około50mEq/kgmc.Wprze-
strzenizewnątrzkomórkowejznajdujesię2%
-ok.70mEq,wstężeniu3,5-5,0mEq/l,awprze-
strzeniwewnątrzkomórkowej-98%,wstężeniu
140-150mEq/l.
4
