Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
ROZDZIAŁ1Metabolizmwchirurgii
układunerwowegoiukładumięśniowego.Odgry-
waistotnąrolęjakoaktywatorlubinhibitorwie-
luważnychenzymówihormonówustrojowych.
Wustrojuznajdujesię20-25g/kgbeztłusz-
czowejmasyciała,cowprzeliczeniunacałkowitą
masęciałastanowi1,4-1,6%.Wkościachznajduje
się99,85%wapnia,wpłynieśródkomórkowym-
0,1%,awpłyniepozakomórkowym-0,05%.Pula
wymienialnastanowi1%wapniaznajdującego
sięwkościach.Regulacjakalcemiiodbywasiępo-
przezwchłanianiewapniazprzewodupokarmo-
wego,wydalaniegozmoczemorazodkładanie
luburuchamianiewapniazkości.
Regulacjagospodarkiwapniowejodby-
wasiępoprzezparathormon(PTH),kalcytoninę,
1,25(OH)
2D
3orazaktywnośćreceptoraCa2+.
1.8.10.Hipokalcemia
Hipokalcemiajestrozpoznawanawtedy,gdystę-
żeniewapniacałkowitegowosoczuwynosiponi-
żej2,25mmol/llubwapniazjonizowanegoponiżej
0,95mmol/l.
Hipokalcemiawchirurgiinajczęściejwystępu-
jejakowynikupośledzeniabiosyntezyiwydzie-
laniaparahormonu,wprzypadkuuszkodzenia
przytarczycpooperacjitarczycy,ponapromie-
nianiuokolicyszyilubuszkodzeniuprzytarczyc
przeznowotwór.Ponadtohipokalcemiawystępu-
jewzaburzeniachgospodarkiwitaminąD,zwią-
zanychzniedostatecznąpodażątejwitaminy
wdiecie,zaburzonymmetabolizmemwchoro-
bachnerekiwątroby,niskąekspozycjąnasłońce,
wpierwotnychzaburzeniachgospodarkiwapnio-
wej,np.wostrymzapaleniutrzustkidochodzido
nadmiernegoodkładaniasoliwapnia,orazwprzy-
padkachnadmiernejutratywapniazmoczem.Do
rozwojuhipokalcemiimożedojśćwprzypadkuhi-
perfosfatemii(ostraniewydolnośćnerek,przewle-
kłaniewydolnośćnerek,podawaniewlewekza-
wierającychfosforany),nadmiernegowydzielania
kalcytoniny,zmniejszeniastężeniabiałkawekrwi.
Możetakżerozwinąćsięhipokalcemiapolekowa
(kalcytonina,kolchicyna,bifosfoniany).
Objawy.Objawytężyczki,mrowienie,drę-
twieniekończyngórnychidolnych,twarzy,skurcz
mięśnitwarzy(risussardonicus),skurczmięśniręki
iprzedramienia(tzw.rękapołożnika),zaburzenia
oddychania.Występujątakżerównoważnikitę-
życzki:skurczpowiek,krtani,naczyńwieńcowych,
naczyńpalców,trzewnychimózgowych,zmiany
psychiczne(depresja,niepokój,psychoza),zmiany
neurologiczne(parkinsonizm,pląsawica).
Leczenie.Napadytężyczkinależyprzerwać
podaniemsoliwapniadożylnie.Ponadtowle-
czeniustosujesięaktywnemetabolitywitami-
nyD.Preparatywapniadoustneipreparatywita-
minyDnależyukażdegochoregodobraćindywi-
dualnie.Stosujesięrównieżpochodnetiazydowe
wleczeniupierwotnejiwtórnejniedoczynności
przytarczyc(hydrochlorotiazyd,chlorotalidon).
1.8.11.Hiperkalcemia
Hiperkalcemiawystępujewtedy,gdystęże-
niewapniawsurowicykrwijestwyższeod
2,75mmol/l(czylipowyżej11mg%).Przyczyna-
mihiperkalcemiimogąbyćnadmierneuwalnianie
wapniazkości(nowotworypierwotneiprzerzu-
towekości),pierwotnanadczynnośćprzytarczyc
(gruczolak,rak,przerostprzytarczyc,lubinneza-
burzeniahormonalneMENI,MENII),trzeciorzę-
dowanadczynnośćprzytarczyc,przedawkowanie
witaminyD,ostraniewydolnośćnerek,unierucho-
mienie,wzmożonewchłanianiewapniazprzewo-
dupokarmowegolubnadmiernapodażwapnia
drogąpozajelitową(żywieniepozajelitowe,zatru-
ciewitaminąD,niewydolnośćkorynadnerczy).
Leczeniehiperkalcemiijestzindywidualizowa-
ne,wzależnościodprzyczyny.Wprzypadkunp.
gruczolakaprzytarczyckoniecznejestjegousunię-
cie.Niezależnieodleczeniaprzyczynowegobardzo
ważnejestleczenieobjawowe(dietaubogowapnio
-
wa,bogatofosforanowaibogatosodowa,furosemid,
glikokortykosteroidy,lekizgrupybisfosfonianów,
awszczególnychsytuacjachnawethemodializa).
1.9.Równowaga
kwasowo-zasadowa
Zwiększeniestężeniajonówwodorowych
(pH<7
,35)prowadzidokwasicy,azmniejszenie
8
