Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
M.M.Dziekan,Dziejekulturyarabskiej,Warszawa2008
ISBN978-83-01-15450-9,©byWNPWN2008
ArabiaPołudniowa
47
ArabiaPołudniowa
Zaryshistoryczny
ArabiaPołudniowatoznanazkulturyzachodniejArabiaFelixczy
teżArabiaSzczęśliwa.Tęnazwę–raczejniezasłużenie–zyskałaArabia,
ponieważsądzono,żestądwłaśniepochodzątakpożądaneprzezstarożyt-
nychRzymian„pachnidła”,którymimieszkańcyimperiummaskowaliwy-
ziewywswoichzanieczyszczonychmiastach,przedewszystkimwstolicy.
WrzeczywistościpochodziłyonegłówniezIndii,aArabiaFelixbyłatylko
punktemtranzytowymdlatychtowarów.
PoczątkiosadnictwaikulturyArabiiPołudniowejsięgają2000lat
przednasząerą.Dziejetemusząbyćomówioneodrębnie,ponieważJemen
wokresiestarożytnymreprezentowałsobąkulturęodrębnąodArabiiCen-
tralnejiPółnocnejimiałniecoodmiennecechy.Jegonazwawywodzisię–
jakpiszeAl-Masudi(zm.956)–odtego,żeleżynapołudnie–ar.alaal-
jamin–odAl-Kaby
9
.Stanowionjednaknieodłącznączęśćkulturyarab-
skiej.PółlegendarnedziejeArabiiPołudniowejokoło1700rokup.n.e.
umieszczająwspomnianegowpoprzednimrozdzialeLukmanaIbnAda,do-
mniemanegobudowniczegosłynnejtamywMaribie,doktórejjeszczeprzyj-
dzienamwrócić.Okołoroku1500zpółnocyprzybyliHadramici
iKatabańczycy,200latpóźniejpojawiłysiętuplemionasabejskie.
RozpoczniemyprezentacjęodpaństwaAusan.Zachowałosięonim
bardzomałowiadomości.ObejmowałoterenynapołudniuPółwyspu,
wokolicachdzisiejszegoAdenu,gdzieprzetrwałybardzonielicznein-
skrypcjeausańskie,itoprzeważnieotreścireligijnej.Stolicąpaństwabyło
miastoMiswaralboHadżaran-Nab.OdVwiekup.n.e.Ausanbyłwasalem
królestwaKatabanu,ostatecznie,około410rokup.n.e.,zostałpodbity
izniszczonyprzezpotężnychSabejczyków.Zachowaneinskrypcjemówią,
żepodczastegonajazduzamordowanychzostało16tys.ludzi,a40tys.wzię-
todoniewoli.Ausanprzeżywałokresswojegorozkwituprzedewszystkim
jakocentrumhandlumorskiegozewschodnimiwybrzeżamiAfryki(statki
ausańskiedocierałyażdoZanzibaru)oraz–byćmoże–zIndiami.Wtym
okresieuważanybyłzarówneSabiekrólestwokupieckie,ale,wprzeciwień-
stwiedoSaby,ukierunkowanewłaśnienahandelmorski.UpadekAusanu
związanybyłzkonfliktemzSabejczykamioszlakihandlowe,Sababowiem
zaczęłapożądliwiespoglądaćkumorzuiwybrzeżomafrykańskim.
9
Al-Masudi,Murudżaz-zahab,Al-Kahira1958,t.II,s.69.
