Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
2.DZIEDZICTWODAWNEJESTETYKI
Abywyodrębnićnowetwierdzenia,jakiepowstaływestetyce
nowożytnejpocząwszyodOdrodzenia,trzebamiećwpamięci,jakie
twierdzeniabyływpoprzednimokresieznaneigłoszone.Estetyka
średniowiecznabyłajednolita,jednakżerozwijałasięizmieniała
wciąguswegotysiąclecia;dlaporównaniazczasamipóźniejszymi
słusznymwydajesiębraćjąwtejdojrzałejatypowejpostaci,jaką
miaławXIIIwieku,itęestetykęporównywaćznowożytną,
zpiętnastowiecznąipóźniejszą.
Ztwierdzeńestetykiśredniowiecznejbędątuzestawionenajpierw
te,odktórychczasynowe(odrazulubstopniowo)odeszłyiktóre
ludziomnowożytnymstałysięobce,potemzaśte,któreidziśwydają
siębliskieizostaływnowożytnejestetyceażponaszeczasy
utrzymane.
I.TWIERDZENIAESTETYKIŚREDNIOWIECZNEJCZASOM
NOWOŻYTNYMOBCE
Twierdzeniateniechbędąpodzielonenadwiegrupy:natwierdzenia
wywodzącesięzówczesnejmetafizykiinatakie,któreodniejbyły
niezależne.
GrupaA:Twierdzeniawywodzącesięz
metafizyki
1.Twierdzenie,żepięknojestwłasnością„transcendentalną”,czyli
powszechnąwłasnościąbytu.Cokolwiekjest,jestpiękne;ens
etpulchrumconvertuntur.Twierdzeniutemupokrewnebyłoinne:
żewświeciepanuje„pankalia”,czyliżeświatprzyrodzonyjest
wcałościpiękny.Obatwierdzeniaodpowiadałyśredniowiecznej
teologiiifilozofii:światjeststworzonyprzezBoga,więcjakżenie
miałbybyćpiękny.
2.Twierdzenie,żepozaiponadpięknemzwykłymdostępnym
zmysłom,pojawiającymsięwnaturzeisztuce,jestjeszczepiękno
odniegodoskonalsze,nadprzyrodzone,nadludzkie.Twierdzenieto,
choćniewypływałowsposóbkoniecznyzteocentrycznejmetafizyki,
byłojednaknaturalnewjejkręgu.Nawetpięknoświataprzyrodzonego
