Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
3.OKRESYESTETYKINOWOŻYTNEJ
1.RAMYHISTORIIESTETYKI.DladziejówEuropyhistorycymają
wspólnąramę;jakramatryptyku,dzielijeonanatrzyepoki:
starożytną,średniowiecznąinowożytną.Ramatajestwspólnadla
wszystkichdziałówhistorii:dziejeestetykimieszcząsięwniejtak
samojakdziejefilozofii,sztuki,gospodarki,ustroju.Jeślinawet
historycybadajądziejekażdejztychdziedzinosobno,tomuszą
jejednakzestawiaćiporównywać,itemusłużywspólnarama
chronologiczna.Zadanietospełnia,jeślinawetnieprzylegaszczelnie
doobrazu.
Historyk,którywstawiłwramytehistorięestetykiipo
średniowieczuotwierajejeręnowożytną,maprzedsobądalsze
pytanie:jakzkoleieratadzielisięsamanaokresy?Azanimprzystąpi
dopodzieleniajejnaokresy,musirozważyćmetodologicznepytanie:
najakiejzasadziepodziałjejnależyprzeprowadzić?
Najogólniejbiorąc,maczterymożliwości:a)bądźprzyjmie
wspólnąperiodyzację,uzgodnionądlawszystkichdziałów
historii,dlahistoriigospodarki,filozofiiisztuki,taksamojakdla
estetyki;b)bądźprzyjmieperiodyzacjęwypróbowanąwinnej
dziedzinie,mianowicietej,którawczasachnowożytnychzajmowała
pierwszyplandziejów(np.periodyzacjęhistoriispołecznej
ipolitycznej,historiifilozofiiczysztukplastycznych)izastosuje
jąwhistoriiestetyki;c)bądźdlahistoriiestetykistworzywłasne
ramychronologiczne;d)bądźwreszciezrezygnujezespecjalnie
obmyślonychramchronologicznychidzielićbędziedzieje
konwencjonalniewedlepokoleńczystuleci.
2.PERIODYZACJAWSPÓLNA.Możnabyprzypuszczać,żewspólna
periodyzacjabędzienajkorzystniejsza,bodahistoriiestetykiwspólną
skalęzinnymidziałamihistorii,uwydatniwszystkiesynchronizmy
idyschronizmy.Aperiodyzacjatakaaprioriwydajesięmożliwa:
wszakstosunkispołeczneipolitycznestanowiąpodłożeestetyki,więc
możnaprzypuszczać,żerozwijałasięrównolegleznimi,atakże
równoleglezesztuką,filozofią,nauką,mającymitosamocoona
społeczneipolitycznepodłoże.
Jednakżeprzypuszczenietonieznajdujepotwierdzenia:estetyka,
sztuka,filozofiarozwijałysięniezupełnierównolegle.Wswym
rozwojubyłyzależnenietylkoodwspólnychwarunków
