Historia prawa w Polsce

Dariusz Makiłła

Get access

Buy this book

ISBN/ISSN:

978-83-01-15002-0

DOI:

Publisher:

Wydawnictwo Naukowe PWN

Publishing year:

2008

Pages:

650

XML:ISBN/ISSN:

ONIX MARC21

Bibliografia:

Makiłła, Dariusz. Historia prawa w Polsce. Red. . Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2008, 650 s. ISBN 978-83-01-15002-0

Bibliografia refWorks:

RT Book, Whole

SR Electronic(1)

A1 Makiłła, D.

T1 Historia prawa w Polsce

PB Wydawnictwo Naukowe PWN

PP Warszawa

YR 2008

SN 978-83-01-15002-0

Bibliografia BibTex:

@Book{ 687, author = "Makiłła, Dariusz", editor = "", title = "Historia prawa w Polsce", publisher = "Wydawnictwo Naukowe PWN", year = "2008", address = "Warszawa", isbn = "978-83-01-15002-0" }

Bibliografia endNote:

TY - BOOK

AU - Makiłła, Dariusz

ED -

TI - Historia prawa w Polsce

PB - Wydawnictwo Naukowe PWN

CY - Warszawa

PY - 2008

SN - 978-83-01-15002-0

ER -

Netography (standard APA):

Makiłła, Dariusz. Historia prawa w Polsce [on-line database] Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2008 [access: 18 05 2024]. Access in Ibuk Libra: https://libra.ibuk.pl/reader/historia-prawa-w-polsce-dariusz-makilla-687.

historia Polski, historia ustroju, historia, historia prawa i ustroju, prawo, historia prawa

Nowoczesny podręcznik historii prawa w ujęciu dostosowanym do wymagań egzaminacyjnych. Autor zastosował podział chronologiczny i w każdym z okresów historycznych omówił szczegółowo dziedziny prawa od wczesnej epoki piastowskiej do początku XXI wie...

ISBN/ISSN:

978-83-01-15002-0

DOI:

Publisher:

Wydawnictwo Naukowe PWN

Publishing year:

2008

Pages:

650

XML:ISBN/ISSN:

ONIX MARC21

Do Czytelnika (Marian Kallas)13
Wstęp14
Okresy rozwoju prawa w Polsce14
Zakres terytorialny obowiązywania prawa w Polsce14
Systematyka prawa w Polsce15
Prawo dawnej Polski do 1795 r16
Prawo na ziemiach polskich w okresie porozbiorowym (1772/1795-1918)19
Prawo w okresie II Rzeczypospolitej (1918-1944/1945)20
Prawo w Polsce Ludowej (1944/1945-1989)21
CZĘŚĆ I. Prawo dawnej Polski do 1795 r24
Rozdział 1. Prawo okresu wczesnopiastowskiego (od X do połowy XIII w.)26
1.1. Prawo publiczne26
1.2. Prawo prywatne30
1.2.1. Prawo osobowe32
1.2.1.1. Podmiotowość prawna32
1.2.1.2. Prawo osobowo-rodzinne34
1.2.1.3. Prawo osobowo-majątkowe34
1.2.2. Postępowanie przed sądami36
1.2.3. Zobowiązania38
1.2.3.2. Zobowiązania z naruszenia prawa39
1.2.3.1. Zobowiązania wynikające ze stosunków umownych50
Rozdział 2. Prawo publiczne dawnej Polski (od połowy XIII w. do 1795)54
2.1. Prawo monarsze stanowione (od połowy XIII do XVI w.)55
2.2. Prawo stanowione organów stanowych do XVI w58
2.3. Prawo państwowe Rzeczypospolitej (od XVI w. do 1795)59
2.3.1. Prawo stanowione organów centralnych. Sejm59
2.3.2. Prawo stanowione organów centralnych. Król62
2.3.3. Prawo stanowione organów centralnych Rzeczypospolitej. Organy zarządu oraz organy doradcze63
2.3.4. Prawo stanowione organów centralnych Rzeczypospolitej. Organy wyjątkowe64
2.4. Prawo stanów w Polsce od połowy XIII w65
2.3.5. Prawo stanowione organów lokalnych Rzeczypospolitej. Sejmiki65
2.4.1. Prawa stanu szlacheckiego66
2.4.1.1. Kształtowanie się stanowego prawa rycerstwa polskiego (od XIII do XIV w.)66
2.4.1.2. Prawa polityczne szlachty polskiej (od XIV do XVI w.)68
2.4.1.3. Prawa polityczne stanu szlacheckiego (od XVI do XVIII w.)75
2.4.2. Prawa stanu mieszczańskiego od połowy XIII w84
2.4.1.4. Prawa szlachty w dobie Konstytucji 3 maja 1791 r84
2.4.2.1. Porządki prawne stosowane w lokacjach miast na ziemiach polskich85
2.4.2.2. Prawna istota lokacji ośrodka miejskiego88
2.4.2.3. Miasta polskie i pozycja prawna mieszkańców miast polskich (od XV do XVIII w.)93
2.4.2.4. Prawa stanu mieszczańskiego w dobie Konstytucji 3 maja 1791 r96
2.4.3. Prawa stanu chłopskiego od połowy XIII w97
2.4.3.1. Organizacja wsi na prawie niemieckim99
2.4.3.2. Kształtowanie się prawne stanu chłopskiego w Polsce od połowy XIII w100
2.4.3.3. Prawa stanu chłopskiego w dobie Konstytucji 3 maja 1791 r105
Rozdział 3. Prawo prywatne w dawnej Polsce (od połowy XIII w. do 1795)107
3.1. Prawo prywatne stanu szlacheckiego od połowy XIII w110
3.1.1. Prawo postępowania sądowego ("postępku sądowego")114
3.1.1.1. Proces skargowy117
3.1.1.2. Postępowanie kondescensorialne181
3.1.1.3. Proces zaoczny (kontumacyjny)182
3.1.1.4. Ziemski proces karny. Odrębności182
3.1.1.5. Postępowania szczególne183
3.1.2. Prawo osobowe stanu szlacheckiego od połowy XIII w190
3.1.2.1. Prawo podmiotowe w prawie stanowym szlacheckim190
3.1.2.2. Prawo osobowo-rodzinne w prawie stanowym szlacheckim198
3.1.2.3. Prawo osobowo-rzeczowe w dawnym polskim prawie stanowym szlacheckim214
3.1.3. Zobowiązania w dawnym prawie polskim stanu szlacheckiego od połowy XIII w218
3.1.3.1. Zobowiązania wynikające z umów w dawnym prawie polskim230
3.1.3.2. Zobowiązania wynikające z naruszenia prawa w prawie stanowym szlacheckim244
3.2. Prawo prywatne stanu mieszczańskiego od połowy XIII w285
3.2.1. Prawo osobowe w prawie miast polskich291
3.2.2. Zobowiązania w prawie miejskim300
3.2.3. Stosunki wynikające z naruszenia prawa w prawie miejskim303
3.2.4. Postępowanie sądowe w prawie miejskim314
3.2.4.1. Proces inkwizycyjny w warunkach miejskich od XVI w315
3.2.5. Prawo prywatne stanu włościańskiego od połowy XIII w316
3.2.5.1. Prawo osobowe stanu włościańskiego317
3.2.5.2. Prawa majątkowe stanu włościańskiego317
3.2.5.3. Prawo zobowiązań w prawie prywatnym włościańskim320
3.2.5.4. Naruszenia prawa w stanie włościańskim322
Rozdział 4. Prawa partykularne i prawa narodów zamieszkujących w Polsce do 1795 r331
4.1. Prawo litewskie w Rzeczypospolitej Obojga Narodów (1569-1795)331
4.2. Prawa partykularne w Polsce (od XIV w. do 1795)333
4.2.1. Prawo pruskie333
4.2.2. Prawo mazowieckie334
4.3. Prawa narodów zamieszkujących Polskę335
4.3.1. Prawa ludności żydowskiej335
4.3.2. Prawa ludności ormiańskiej337
Rozdział 5. Prawa związków wyznaniowych w Polsce do 1795 r338
5.1. Prawo Kościoła katolickiego (od X w. do 1795)339
5.1.1. Prawa stanowe duchowieństwa katolickiego339
5.1.2. Prawo Kościoła katolickiego w Polsce341
5.2. Prawo Kościoła prawosławnego w Polsce (od XIV w. do 1795)342
5.3. Prawo Kościoła unickiego w Rzeczypospolitej po 1596 r343
5.4. Prawa Kościołów protestanckich w Polsce (od XVI do XVIII w.)343
CZĘŚĆ II. Porządki prawne na ziemiach polskich w okresie porozbiorowym (1772/1795-1918/1921)350
Rozdział 6. Prawa państw zaborczych (1772/1795-1807/1815)350
6.1. Pruskie regulacje prawne (1772/1795-1807/1815)352
6.1.1. Prawo publiczne w państwie pruskim (1772/1795-1807)353
6.1.2. Prawo prywatne na ziemiach włączonych do państwa pruskiego (1772/1795-1807)353
6.2. Austriackie regulacje prawne (1772/1795-1809/1815)354
6.2.1. Prawo publiczne austriackie na ziemiach włączonych do Austrii (1772/1795-1809/1815)355
6.2.1.1. Prawo państwowe355
6.2.1.2. Prawo karne austriackie na ziemiach polskich włączonych do Austrii (1772/1795-1809/1815)355
6.2.2. Prawo prywatne austriackie na ziemiach polskich włączonych do Austrii (1772/1795-1809/1815)357
6.2.1.3. Austriackie procedury postępowania karnego wprowadzane na ziemiach polskich (1772/1795-1809/1815)357
6.3. Regulacje prawne na terytoriach włączonych do Rosji (1772/1795-1815)360
6.2.3. Prawo postępowania cywilnego na ziemiach włączonych do Austrii (1772/1795-1809/1815)360
6.4. Polskie i litewskie prawo partykularne na ziemiach polskich pod zaborami (1772/1795-1807/1809/1815)362
Rozdział 7. Recepcja prawa francuskiego i polskie regulacje prawne na ziemiach polskich (1807/1812-1915)364
7.1. Prawo w Księstwie Warszawskim (1807-1815)365
7.1.1. Prawo publiczne Księstwa Warszawskiego (1807-1815)365
7.1.1.1. Prawo państwowe365
7.1.1.2. Prawo karne370
7.1.1.3. Procedury karne370
7.1.2. Prawo prywatne373
7.1.2.1. Recepcja Kodeksu Napoleona w Księstwie Warszawskim373
7.1.2.2. Obowiązywanie Kodeksu Napoleona w Księstwie Warszawskim373
7.1.2.3. Wprowadzenie francuskiej procedury cywilnej374
7.1.2.4. Wprowadzenie francuskiego kodeksu handlowego376
7.2. Prawo w Królestwie Polskim (1815-1831)377
7.2.1. Prawo publiczne Królestwa Polskiego377
7.2.1.1. Prawo państwowe w Królestwie Polskim377
7.2.1.2. Prawo karne377
7.2.1.3. Procedury karne stosowane w Królestwie Polskim378
7.2.2. Prawo prywatne Królestwa Polskiego379
7.2.3. Procedury cywilne379
7.3. Regulacje prawne w Wolnym Mieście Krakowie (1815-1846)380
7.3.1. Prawo publiczne Wolnego Miasta Krakowa380
7.3.1.1. Prawo państwowe Wolnego Miasta Krakowa380
7.3.2. Prawo prywatne381
7.3.1.2. Regulacje prawa karnego obowiązujące w Wolnym Mieście Krakowie381
Rozdział 8. Prawa państw zaborczych na ziemiach polskich (1815-1918)383
8.1. Pruskie i niemieckie regulacje prawne (1815-1918/1920)384
8.1.1. Pruskie i niemieckie prawo publiczne384
8.1.1.1. Pruskie i niemieckie prawo państwowe384
8.1.1.2. Pruskie i niemieckie prawo karne385
8.1.1.3. Pruskie i niemieckie procedury karne385
8.2. Austriackie regulacje prawne (1815-1918)389
8.1.2. Pruskie i niemieckie prawo cywilne389
8.1.3. Pruskie i niemieckie procedury cywilne389
8.2.1. Prawo publiczne w Austrii i Austro-Węgrzech390
8.2.1.1. Prawo państwowe w Austrii i Austro-Węgrzech390
8.2.2. Prawo cywilne austriackie391
8.2.1.2. Prawo karne391
8.2.1.3. Procedury karne391
8.2.2.1. Prawo cywilne391
8.3. Rosyjskie regulacje prawne (1815-1915)393
8.2.2.2. Prawo procesowe cywilne393
8.3.1. Prawo publiczne w Rosji395
8.3.1.1. Królestwo Polskie (1831-1915)396
8.3.1.2. Zabór rosyjski: Litwa, Białoruś, Ukraina (1815-1915)398
8.3.2. Prawo prywatne399
8.3.2.1. Królestwo Polskie (1831-1915)399
8.3.2.2. Ziemie Litwy, Białorusi i Ukrainy (1815-1915)400
Rozdział 9. Prawo cywilne na ziemiach polskich w okresie porozbiorowym (1772/1795-1918)401
9.1. Prawo osobowe i rodzinne408
9.1.1. Podmiotowość prawna. Pojęcie osób fizycznych i prawnych408
9.1.2. Zdolność prawna i zdolność do czynności prawnych410
9.1.3. Prawo małżeńskie osobowe414
9.1.4. Prawo małżeńskie majątkowe419
9.2. Prawo rodzinne420
9.3. Prawo rzeczowe423
9.4. Prawo zobowiązań431
9.5. Prawo spadkowe435
9.6. Prawo handlowe440
9.7. Prawa obrotu gospodarczego442
9.7.1. Prawo autorskie i patentowe442
9.7.2. Prawo wekslowe i czekowe443
9.7.3. Prawo spółdzielcze443
9.7.4. Prawo pracy i ubezpieczeń społecznych443
Rozdział 10. Prawo cywilne procesowe i nieprocesowe na ziemiach polskich w okresie porozbiorowym (1772/1795-1918)449
Rozdział 11. Prawo karne na ziemiach polskich w okresie porozbiorowym (1772/1775-1918)458
Rozdział 12. Prawo karne procesowe na ziemiach polskich w okresie porozbiorowym (1772/1795-1918)481
CZĘŚĆ III. Prawo w II Rzeczypospolitej (1918-1944/1945)494
Rozdział 13. Porządek prawny w II Rzeczypospolitej (1918/1921-1929/1932/1939)496
13.1. Prawo publiczne (1918-1939/1945)496
13.1.1. Polskie prawo państwowe (1918-1939)497
13.1.2. Porządki prawa karnego obowiązujące na ziemiach polskich (1918-1932)500
13.1.3. Procedury karne stosowane na terenie państwa polskiego (1918-1929)501
13.2. Prawo prywatne II Rzeczypospolitej (1918-1939)502
13.2.1. Porządek prawa cywilnego w odrodzonej Polsce po 1918 r503
13.2.2. Procedury cywilne na terenach państwa polskiego po 1918 r505
Rozdział 14. Powołanie i działalność Komisji Kodyfikacyjnej (1919-1939)506
Rozdział 15. Prawo karne w II Rzeczypospolitej513
15.1. Prawo karne do kodyfikacji z 1932 r513
15.2. Kodyfikacja prawa karnego z 1932 r515
Rozdział 16. Polskie prawo postępowania karnego w II Rzeczypospolitej522
16.1. Prawo postępowania karnego do unifikacji w 1928 r522
16.2. Polskie prawo karne procesowe po unifikacji w 1929 r523
16.3. Prawo karne wykonawcze526
Rozdział 17. Polskie prawo cywilne w II Rzeczypospolitej527
17.1. Prawo małżeńskie i rodzinne527
17.2. Prawo rzeczowe532
17.3. Prawo zobowiązań536
17.4. Prawo spadkowe537
Rozdział 18. Polskie prawo postępowania cywilnego w II Rzeczypospolitej539
18.1. Postępowanie sporne540
18.2. Postępowania odrębne543
18.2.1. Postępowanie nakazowe543
18.2.2. Postępowanie upominawcze543
18.2.3. Inne postępowania odrębne543
18.3. Postępowanie polubowne544
18.4. Postępowanie egzekucyjne i zabezpieczające544
Rozdział 19. Prawa podmiotów gospodarczych oraz prawa obrotu gospodarczego547
19.1. Prawo handlowe547
19.2. Prawo upadłościowe i układowe549
19.2.1. Prawo upadłościowe549
19.3. Prawo o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji550
19.2.2. Prawo układowe550
19.4. Przepisy poświęcone ochronie kupca przed nieuczciwą konkurencją551
19.5. Prawo wekslowe i czekowe552
19.6. Prawo bankowe i giełdowe553
19.7. Prawo o zarządzaniu przedsiębiorstwami państwowymi553
19.8. Prawo o spółdzielniach554
19.9. Prawo kartelowe554
19.10. Prawo ochrony wartości intelektualnych555
19.10.1. Prawo autorskie555
19.10.2. Prawo o ochronie patentów, wzorów użytkowych i znaków towarowych556
Rozdział 20. Prawo pracy i ubezpieczeń społecznych558
Rozdział 21. Prawo administracyjne i postępowanie administracyjne w II Rzeczypospolitej562
21.1. Prawo administracyjne562
21.2. Postępowanie administracyjne564
21.3. Postępowanie administracyjne w sądownictwie administracyjnym565
Rozdział 22. Porządki prawne na terytorium państwa polskiego w czasie II wojny Światowej (1939-1945)567
22.1. Prawo polskie w czasie II wojny Światowej568
22.2. Porządek prawny na terenach okupowanych przez Niemcy (1939-1945)569
22.2.1. Terytoria polskie włączone do III Rzeszy Niemieckiej569
22.2.2. Generalne Gubernatorstwo573
22.3. Porządek prawny na terenach okupowanych przez Związek Radziecki (1939-1941)575
CZĘŚĆ IV. Prawo Polski Ludowej (1944/1945-1989)578
Rozdział 23. Prawo w Polsce Ludowej (1944/1945-1964/1969)580
23.1. Prawo państwowe581
23.2. Prawo karne (1944/1945-1969)584
23.2.1. Wprowadzanie nowego prawa karnego w latach 1944-1945584
23.2.2. Prawo karne (1946-1969)589
23.3. Prawo postępowania karnego (1944/1945-1969)593
23.3.1. Prawo postępowania karnego w latach powojennych do 1949 r593
23.3.2. Postępowanie karne (1949-1969)597
23.4. Prawo cywilne (1944/1945-1964)603
23.4.1. Reformy prawa cywilnego (1945-1964)603
23.4.2. Zmiany w prawie cywilnym po II wojnie Światowej605
23.4.3. Regulacje prawa cywilnego w Polsce Ludowej (1950-1964)609
23.4.3.1. Prawo rodzinne609
23.4.3.2. Przepisy ogólne prawa cywilnego610
23.4.3.3. Prawo rzeczowe611
23.4.3.4. Prawo zobowiązań612
23.4.4. Prawo postępowania cywilnego (1944/1945-1964)613
23.4.3.5. Prawo spadkowe613
23.4.5. Prawo pracy i ubezpieczeń społecznych (1944/1945-1974)617
23.4.5.1. Prawo pracy (1944/1945-1974)617
23.4.5.2. Prawo o ubezpieczeniach społecznych (1944/1945-1970)620
Rozdział 24. Prawo w Polsce Ludowej (1964/1969-1989)623
24.1. Prawo rodzinne i opiekuńcze (1964-1989)624
24.2. Prawo cywilne i postępowanie cywilne (1965-1989)624
24.2.1. Kodyfikacja prawa cywilnego w 1964 r624
24.2.2. Kodyfikacja prawa postępowania cywilnego w 1964 r630
24.2.3. Kodyfikacja prawa karnego w 1969 r632
24.2.4. Prawo karne (1981-1989)635
24.2.5. Kodyfikacja prawa postępowania karnego z 1969 r637
24.2.6. Postępowanie karne (1981-1989)639
Wskazówki bibliograficzne (wybór prac ogólnych, podręczników i skryptów)641
Indeks nazwisk643
Spis map645
Spis ilustracji646

Wielestatutówwydawanychprzezwładcówwokresierozbiciadziel-

nicowegodotyczyłoprawasądowego.Byłyonewprowadzanewżycie

wzwiązkuzdziałalnościąsądownicząwładcyczyteżwystępującego

wjegoimieniuurzędnika.Wydawaniestatutówwsprawachsądowych

prowadziłodopowstawaniarozbieżnościmiędzynormąprawazwycza-

jowegoapraktyką.Pojawiałysięróżnicewstosowaniuiobowiązywaniu

prawamiędzyposzczególnymidzielnicami,cosprzyjałopartykularyzacji

prawapolskiego.

Wprocesiekształtowaniasiępaństwdzielnicowychnastąpiłnowy

etaprozwojurodzimegoprawa.Zachowałoonoswójcharakter,alezo-

stałopoddanewiększemuoddziaływaniurozwijającychsięinstytucji

sądownictwomonarsze

władzypaństwowej.Wpraktycewrozwojuprawazaznaczyłsięprzede

wszystkimznacznyudziałinstytucjisądownictwamonarszego.Niezależ-

nieodsąduksiążęcegonadworze(incuria)wmniejszychterytorialnie

księstwachdzielnicowychsądownictwomonarszebyłosprawowane

przezlokalnychurzędnikówbądźwysłannikówmonarszych.Ferowało

onowyrokisądoweistotnedlaujednoliceniaprawa.Prowadziłotojed-

nakzczasemdopowstaniajegopartykularnychodmian,cojużwXII,

anapewnoXIIIw.byłowyraźniezauważalne.Znajdujetoswojepotwier-

dzeniewźródłach.

Wokresietymrozwinęłasiętakżedziałalnośćkancelariimonarszych.

Byłotozwiązanezezwiększeniemsiękontaktówzewnętrznychwyma-

gającychutrzymaniaichwformiepisemnej.Równocześniewzrastałalicz-

kancelariamonarsza

baaktówprawnychwpostacinadań,przywilejów,wyroków,statutów

orazinnychustawmonarszych,czypoprosturozwijałasiękoresponden-

cjazorganamizarządu.Państwadzielnicowezostałybowiempokryte

dośćgęstąsieciąośrodkóworganizacjikasztelańskiej,stanowiącejstruk-

turęzarząduterytorialnegopaństwpiastowskich.Wznacznymstopniu

organizacjatazaznaczyłaswójwpływtakżenarozwójrodzimegoprawa

zwyczajowegoorazkształtowaniejegonowegoobliczaprzezprzyjęcie

zasadprawazwyczajowegodoregułprawastanowionego.

WpaństwachpiastowskichwXIw.,azwłaszczawokresierozbicia

dzielnicowegowXIIw.,zostałzapoczątkowanyprocesróżnicowaniasię

społeczeństwa.Pierwszeprzywileje,zarównoindywidualne,jakigrupo-

we,dałypoczątekwyodrębnianiusięstanówwPolsce(pierwszyprzywi-

lejzŁęczycyz1180).Zczasemprocestworzeniastanówdoprowadziłdo

powstaniaodrębnychsystemówprawstanowych,jakozasadniczejpod-

stawyfunkcjonowaniapaństwa.

Jednocześniewrazzsilnymrozwojemcywilizacyjnym,przemianami

wramachdynastiipiastowskiej(kurczeniesięliniiwielkopolskiej,ogra-

niczonejdogałęzipoznańskiej,wymarciestołecznejliniikrakowskiej

w1278,ajednocześnierozbudzoneambicjeliniiśląskiej,atakżemazo-

wieckiejijejgałęzikujawskiej),stworzyływarunkiprzezwyciężeniaroz-

drobnieniadzielnicowegoiodnowieniaideiKrólestwaPolskiego.Wyra-

No results

Historia prawa w Polsce

Book content

Find a library near you, and get access to ebook in IBUK Libra system