Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
dozawiązywaniabardziejtrwałychwięzi.Tworząsięgrupyrządzącesię
swoimizasadami,mającewłasnezwyczaje.Uczestnictwowgrupiedaje
dzieckupoczuciespełnieniaspołecznegoiuczynowychzachowań,jak
lojalnośćisolidarność.Zmieniająsiętakżekryteriaocenyrówieśników,
dopasowującsiędoaktualnychwymagańgrupy.Gwałtowniewzrasta
wiedzaoświecieiorientacjawotoczeniu.Dziesięciolatekjestzafas-
cynowanyswoimiodkryciami,akceptujewszystkoiuważa,żeniczegonie
należyzmieniać.Przeżywasamfaktistnieniaświatainieinteresujegona
razie,jakitenświatjestanipocojest.Tepytaniazrodząsięwpóźniejszym
okresiewkontekścieposzukiwaniawłasnejtożsamości.
Okresdorastania
Okresdorastaniajestkontynuacjąpoprzednichokresówiprzebiega
wścisłymznimizwiązku.Biorącpoduwagękryteriumpsychologiczne,
czylireakcjepsychicznedzieckanazmianyzachodząceworganizmie,
przyjmujesięzapoczątekwiekudorastania11.–12.rż.Natomiastokresten
kończysięukształtowaniempoczuciatożsamości,czyliok.21.rż.Wtym
czasie,ok.16.rż.,obserwujesiękryzysmłodzieńczycharakteryzującysię
nasileniemtrudnościpsychicznych,adzielącywiekdorastanianadwie
fazy:okresdojrzewaniazakcentemnazmianyfizjologiczne(11.–15.rż.)
iokresmłodzieńczy(16.–21.rż.).
Dojrzewanie
Myślenie.Ukształtowanawpoprzednimokresiezdolnośćdokonywania
operacjimyślowychuwalniasięodzajmowaniasiękonkretnymirzeczami.
Stwarzatoszansęnaprowadzenierozmyślańnietylkonadtym,corealne,
aletakże,comożliwe,awięcnastępujerozwójmyśleniahipotetyczno-
-dedukcyjnego.Logikastajesięnieodzownymnarzędziem.Nastolatek
próbujewykorzystywaćjąwewszystkich(nie)możliwychsytuacjach.
Wtymczasieskomplikowaniuulegamechanizmprocesówpoznawczych,
któresąpomocnewprzetwarzaniuświatazewnętrznego.Dziękiprocesom
intrapsychizacjiotwierasięprzednimświatprzeżyć,doznań.Zachodzi
następniekoniecznośćuporządkowaniaswoichstanówwewnętrznych,
awięcpojawiająsięprocesywartościowaniaihierarchizacji.Pojawiająsię
wtymczasienoweformyintelektualne:pojęciaabstrakcyjne,myślenie
spekulatywne,sądywartościujące,awrazznimiwzrostkrytycyzmu.
34
