Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Nastolatekdochodzidostanu,wktórymbodźcezewnętrzneprzestają
bezpośredniowpływaćnajegozachowanie.Stopniowozaczynazmieniać
kierunekzainteresowaniazrzeczywistościzewnętrznejnawewnętrzną.
Nowestrukturyzostająnapełnionenowątreścią,pozostającąwścisłym
związkuzezmianamifizjologicznymi.
Emocjeiuczucia.Procesyfizjologicznedochodządoświadomości
dzieckawpostacimglistychwrażeńustrojowychiniejasnychstanów
uczuciowych,którepowodująrozdrażnienieizmianywzachowaniu.
Potrzebalogicznegoujęciaświatazderzasięznieokreślonościąwłasnych
doznań,stającsięprzyczynąfrustracji.Natymetapierozwojuzaczynająsię
pojawiaćpytaniajużnieoto,,,skądsięwziąłem?’’,ale,,jakijestem?’’.Wraz
zujawnieniemsiępopędupłciowegopojawiająsięnowepragnienia
iuczucia
1
.Obserwujesiędysharmonięibrakzrównoważeniaemocjonal-
nego.Nawetsłabebodźcemogąwywołaćnieproporcjonalniesilnereakcje
uczuciowe.Emocjecharakteryzujegwałtowność,krótkotrwałośćorazduża
labilnośćiambiwalencja,szybkieprzechodzeniewstanyprzeciwne.Osoby
wtejfaziecechujezmiennośćmotywacji.Zmianyzachodzącewza-
chowaniu,odczuciachmłodegoczłowiekazmuszajągodozajęciasię
swoimświatemwewnętrznym,doodnalezieniapoczuciaciągłościitoż-
samości.Zmiany,jakiepojawiająsięwinnychdziedzinachżyciawsposób
wyraźnyzależąodrozwojustanówemocjonalnych.
Kryzysmłodzieńczy
Rozwójumysłowyułatwiakontrolęuczuć,budowanieświatanormiwarto-
ści,światopogląduiposzukiwaniaodpowiedzinapytanie:,,kimjestem?’’.
Odbywasiętoczęstowsposóbnieuświadomiony,chaotycznie,nazasadzie
eksperymentowaniazesobąiinnymi.Towarzyszytemukonfliktpotrzeb,
zwłaszczawolności1zależności,posiadaniaautorytetów1wyzwalania
sięspodichwpływu,bezpieczeństwa1autonomiiitp.Radzeniesobie
zkryzysemmożepolegaćnazaangażowaniuwwiarę,rozwijaniuzaintere-
sowań,poszukiwaniuwsparciaspołecznego,stawianiusobieokreślonych
wymagań,doraźnymwychodzeniuzsytuacji,biernymoczekiwaniu,żektoś
rozwiążeproblemlubsamminie,niedostrzeganiuproblemu,ucieczceod
trudności.Nasilenieorazsposobywychodzeniazkryzysusąróżneizależą
zarównoodindywidualnychcechmłodegoczłowieka,jakrównieżodcech
otoczeniaspołecznego.Nastolatkinajczęściejstosują:potwierdzaniesiebie
wrelacjachzbliskimiosobami,próbyzmienianiawłasnejosobowościprzez
1
Okresdojrzewanianazywanyjesttakżeokresemhegemoniiżyciauczuciowego.
35
