Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Odidealnejbiurokracjidozarządzaniapublicznego
15
7.Sprawowanyurządstanowijedynelubconajmniejgłównezatrudnieniepeł-
niącejgoosoby.
8.Istniejesystemawansówuwarunkowanychstażempracylub/iosiągnięciami.
Awansjestuzależnionyodocenyzwierzchników.
9.Urzędnikpracujewcałkowitymoderwaniuodwłasnościśrodkówadmini-
strowaniainiemaprawado„zawłaszczenia”swojegostanowiska.
10.Sprawowanieurzędupodlegaścisłej,systematycznejdyscyplinieikontroli.
WedługWebera,doświadczeniepokazuje,żebiurokratycznymodelorganiza-
cjiadministracyjnej–czylimonokratycznaodmianabiurokracji–zczystotech-
nicznegopunktuwidzeniazapewnianajwyższypoziomefektywnościiwtym
sensiestanowi,formalnierzeczbiorąc,najbardziejracjonalnysposóbsprawowa-
niaimperatywnejkontrolinadistotamiludzkimi.Przewyższainneformyorgani-
zacyjnepodwzględemprecyzjidziałania,stabilności,ścisłejdyscyplinyilojal-
ności.Zpunktuwidzeniazwierzchnikóworganizacjiiosóbzniązwiązanych
zapewniazatemnajwyższystopieńprzewidywalnościwyników.Wykazujeteż
wyższośćpodwzględemintensywności,efektywnościizakresu.Administracja
biurokratycznajestzawsze–wdanychwarunkach–modelemnajbardziejracjo-
nalnymzformalnegoitechnicznegopunktuwidzenia.Zewzględunarozbudo-
wanepotrzebyadministracjijestwręcznieodzowna.Wybórsprowadzasiędo
dwóchmożliwości:biurokracjaczydyletantyzm.Źródłemwyższościadministra-
cjibiurokratycznejjestwiedzatechniczna,która–wzwiązkuzrozwojemnowo-
czesnychtechnologiiimetodprowadzeniadziałalnościgospodarczej–stajesię
absolutnieniezbędna(ibidem:337).
WkonkluzjiswychrozważańWeberocenia,żeustanowienieirespektowa-
niebiurokratycznegomodelusprawowaniawładzybędziemiałoszeregpozy-
tywnychkonsekwencjiogólnospołecznych:zapewnimożliwieszerokąbazę
rekrutacjikandydatówwedługkryteriówkompetencjizawodowej(tendencja
egalitarystyczna);wwynikudążeniadomaksymalnegowydłużeniaokresuzdo-
bywaniakwalifikacjizawodowychdoprowadzidorządówplutokratycznych;
spowodujedominacjęduchaformalistycznejbezosobowości–sineiraetstudio.
Wrezultacieustanowionezostanąnormyzwiązanezpoczuciemobowiązku,nie-
uwarunkowanewzględamiosobistymi,cooznaczarównośćtraktowaniakażdego
petentawtakiejsamejsytuacji(ibidem:340).
2.Funkcjonowaniemodeluidealnejbiurokracji
Modelweberowskiznalazłdodatkoweuzasadnieniewteoriiadministracji
FrederickaWinslowaTaylora,zgodniezktórąracjonalnośćorganizacjimiała
zapewnićmaksymalnasymplifikacjaistandaryzacjadziałań.Takjakmodeltay-
lorowskiworganizacjachgospodarczych,takmodelweberowskiwadministracji
publicznejzczasemokazałsięprzydatnytylkowograniczonymstopniu:prak-
