Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
16
RozdziałI
tykawykazała,żeszeregjegozałożeńniepotwierdzasię.Zanajważniejszejego
wadyuznajesięwspółcześnie(Dupuy2002:219–220):
■rozproszeniewładzyiodpowiedzialności,wynikającezwąskiejspecjalizacji
iindywidualizacjizadań,
■powstawaniewewnątrzorganizacyjnychmonopoli,coczyniorganizacjęmało
przejrzystą,
■brakwspółpracymiędzykomórkamiorganizacyjnymi,copowodujedodat-
kowekosztyiopóźnieniadecyzyjne,
■samoobsługiwaniesiębiurokracji,którakierujesięwłasnymikryteriamioce-
nywynikówpracy,
■eksternalizacjękosztówibrakspołecznejkontrolinaddziałaniamibiurokracji.
Doświadczeniepokazuje,żemodelweberowskiniegwarantujemerytokracji,
czyliwładzyfachowców,coWeberzakładał.Jednocześniewrazzrozrostembiu-
rokratycznychstrukturadministracjipaństwowejpogłębiasięnepotyzmiklien-
telizmoraz–zregułyimtowarzysząca–korupcja.Podstawowąsłabościątego
modelujestkoncentracjanaprocedurze,anienajejwynikach.Wpołączeniuze
sformalizowanąhierarchicznościąprowadzitodozasadniczegoograniczeniaela-
stycznościstrukturadministracyjnychiichniskiejefektywności.Praktykawyka-
zała,żemonitorowaniedziałalnościstrukturbiurokratycznychiocenianieich
wynikówjestbardzoutrudnione,takzewzględówtechnicznych,jakizpowodu
nieprzejrzystościtychstruktur,które–chroniącswojeinteresy–utrwalająmono-
polinformacjiiuprawnień.
ModelidealnejbiurokracjioceniająkrytycznieCharlesFoxiHughMiller,któ-
rzywymieniajączterycechystanowiąceojegosłabości(Fox,Miller1995:18):
a)przepisyrodząwięcejprzepisów;
b)nieprecyzyjnośćjęzykasprawia,żemodelweberowskijestinstrumentem
wograniczonymstopniuprzydatnymdodokładnegokontrolowaniabiurokra-
tycznychdziałań;
c)imwięcejreguł,wtymmniejszymstopniuregulująonezachowanie;
d)odgórnemuustanawianiuregułtowarzyszyszeregnieprawidłowości,takich
jak:autonomizacjacelówposzczególnychkomórekorganizacyjnych,podpo-
rządkowanieichdziałaniainteresompracowników,koncentracjanaformalnej
procedurze,anienawynikudziałaniaadministracyjnego.
3.Czynnikiewolucjiadministracjipublicznej
NowoczesnewswoimczasiemyślenieWeberaoadministracjipublicznej
musiałozostaćzakwestionowanewsytuacjiradykalnychzmianspołecznych
igospodarczychpoIIwojnieświatowej,bezpośredniolubpośredniowpływają-
cychnasposóbdziałaniaiorganizacjiadministracjipublicznej.Szczególnezna-
czeniemiałokształtowaniesięgospodarekopartychnawiedzyirozwójtechno-
