Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
42
RozdziałII
Konkludując:polisjakootwartąprzestrzeńproblemowąmożemyanalizować
zewzględunajejskalęprzestrzenną,perspektywęczasowąorazzakresproble-
mów.Polisjestprzestrzeniąpodlegającąprzemianie–historyczniewystępują
wniejróżnepodmioty,zmianiepodlegateżjejprzedmiotowatreść.Dziękitemu
uruchamiasięinicjatywaiwyobraźniaspołeczno-polityczna.
2.Politykajakosystempolityczny
Wtymznaczeniupolitykatosposóbpolitycznegozorganizowaniaspołeczeń-
stwa,inaczejmówiąc,tosystem,wktórymuczestnicząorganizacjepolityczne.
Naczelnąformąorganizacjipolitycznejspołeczeństwajestpaństwo.Najczęściej
jestonodefiniowanewnastępującysposób(State1997:20):„Państwowszero-
kimznaczeniuobejmujezespółinstytucji,któredysponująśrodkamizalegali-
zowanegoprzymusuwodniesieniudookreślonegoterytoriumizamieszkującej
goludności,rozumianejjakospołeczeństwo.Państwomonopolizujerządzenie
zapomocązorganizowanegorządu”.Jesttouwspółcześnionawersjaklasycz-
nejdefinicjipaństwasformułowanejprzezMaxaWebera(Shaw1997:499):
„Przymusowąiciągledziałającąorganizacjępolitycznąnazywamypaństwem,
oilejejadministracyjnakadraskutecznieprzejmujemonopollegitymizowanego
użyciasiłyfizycznejwcelunarzuceniaswegoładu”.
Tegorodzajudefinicje,którychtrzonemjestprzypisaniepaństwumonopolu
legalnegostosowaniaprzemocy,sącorazostrzejkontestowane.Przykładowo
MichaelMannproponujeznacznie„słabszą”wersjęujęciaistotypaństwa(Mann
1993,Vol.II:55):„państwoto(a)złożonyukładinstytucjiipersonelu(b)kon-
stytuującycentrum,wtymsensie,żerelacjepolitycznepromieniująodniegoido
niego,(c)naokreślonymterytorium,naktórymcentrumtosprawuje(d)wjakimś
zakresiewładczeiobligującerządy,wspomaganeprzezzorganizowanąsiłępoli-
tyczną”.
Cechąwyróżniającąnajnowszychujęćistotypaństwajestodrzuceniejego
wizjijakohomogenicznejstrukturyojasnookreślonejfunkcjinarzecztakiej
interpretacji,zgodniezktórąpaństwojestniedokońcaokreślonymukładem
instytucjonalnymzwielomaaktorami,ajegograniceniesąjednoznaczniewyty-
czone.JasnoizdecydowanieujmujetoBobJessop(1990:267):„Państwotospe-
cyficznyukładinstytucjonalnyowielugranicach,któryniemainstytucjonalnej
sztywnościorazktóremunienadanoformalnejisubstancjalnejjedności”.
Państwowtakimujęciuniejesttworemzewnętrznym,zamkniętymiodsepa-
rowanymodinnychpodmiotówpolitycznych,przeciwnie,jeststrukturąabsor-
bującądziałanieróżnychpodmiotówpolitycznych,atymsamymkonstytuującą
je(Shaw1997:506–508).Różneorganizacjeisiłypolitycznenieistniejąwode-
rwaniudopaństwa,niezależnieodniego,leczsąprzeznieczęściowokształ-
towanewprocesiereprezentacjiinteresówipolitycznejinterwencji.Zdrugiej
