Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Młodzieżnadrodzeprzejściazedukacjinarynekpracy
13
orazinformacjiiplanów,którełącząsięztymiwyborami.Mówiącwprost,studenci,
którzypatrządoprzoduirozglądająsię,rozwijająwsobiewiększągotowośćdo
szukaniapracyiszybciejprzystosowująsiędoświatapracy”8.
Naszczególnąuwagęzasługująprzeprowadzonewlatachpięćdziesiątych
XXwiekubadaniaMilleraiFormaskoncentrowanenaokreśleniuspołeczno-
-psychologicznegonwzorcażycie–praca”.Autorzywyróżnilipięćokresów
przystosowaniasiędopracy:a)przygotowawczy(nsocjalizacjadzieckawśro-
dowiskudomowymiszkolnymmającanaceludopasowaniegodowzorców
pracywdanymspołeczeństwie”9),b)początkowy(wtajemniczeniewświat
pracy–npracanapółetatuorazwakacyjnepracewczasiestudiów”),c)prób-
ny(nokresprzejścia,kiedypracownikszukaswojejpierwszejpracynapełen
etatigdziewyrabiasobiepewnąpozycję,którązajmujeprzezokresconaj-
mniejtrzechlat”),d)stabilny,e)przejścianaemeryturę.Badaczewautorskim
podręczniku,wrozdzialezatytułowanymTheTransitionFromSchooltoWork
zidentyfikowaliorientacjekarierymłodzieżycharakterystycznedladoświad-
czeńprzejściazedukacjinarynekpracy.Obraz,jakisięwyłonił,wskazuje
nanastępującetypy:a)ambitni(zwiększająoniswojedochodyfinansowe
ipodwyższająstatusspołeczny),b)reagujący(jednostki,którezdecydowały
sięnazawódwskazanyimprzezrodziców),c)spełnieni(jednostki,któremają
stałąpracęiodczuwajązadowoleniezpraktykowanegozawodu),d)zagubieni
(brakkonsekwencjiwpodejmowanychdziałaniachiczęstazmianapracy),
e)sfrustrowani(jednostkimającenblokadę”,abyzmienićpracęnabardziej
satysfakcjonującą),f)przegrani(osobyczęstozmieniającepracę,którewefek-
cieprzynosząmniejszedochodyimająniższystatusspołeczny)10.Głównym
celemMilleraiFormabyłookreślenienstabilnegowzorcakariery”,askoro
tak,torównieżdookreślenieistnieniainnychwzorcówkariery,którecechuje
brakpomyślnegoprzejściaprzezjejwyróżnioneetapy.Urzeczywistnianie
postępowaniawedługniekonwencjonalnegowzorcakarieryjestprzejawem
nniestabilnegowzorcakariery”,czegoegzemplifikacjąjestbrakustanowionej
pozycjiwokreślonejdziedzinie11.
Problematyzowaniuzagadnieniatranzycjizedukacjinarynekpracyto-
warzyszyrefleksjanadzmianąjejuwarunkowań.Dlawielumłodychludzi,
copodkreślająM.JacobiF.Weiss,moment,wktórymopuszczająoniszkołę
iwchodząnarynekpracy,niejestjasnozdefiniowany.Trudnobowiemdo-
określićmoment,wktórympodmiotnarynkupracypodejmujepierwszą
nstabilną”pracęidoświadczaregularnościorazstabilnościzatrudnienia.Konse-
8N.D.Stevens.PodajęzaM.L.Savickas,TheTransitionfromSchooltoWorkł,dz.cyt.,s.327.
9
G.W.Dalton,Developmentalviewsofcareersinorganizations,w:M.B.Arthur,D.T.Hall,
B.S.Lawrence,Handbookofcareertheory,dz.cyt.,s.90.
10M.L.Savickas,TheTransitionfromSchooltoWorkł,dz.cyt.,s.328.
11G.W.Dalton,Developmentalviewsofcareersinorganizations,dz.cyt.,s.91.
WydawnictwoNaukoweUAM–wszelkieprawazastrzeżone
