Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
1.Spektrometriamasjonówwtórnychzanalizatoremczasuprzelotu(ToF-SIMS)wanaliziekryminalistycznej
6
1.3
ZastosowanieToF-SIMSwbadaniachpróbek
ocharakterzekryminalistycznym
Wostatnichkilkunastulatachzaprezentowanomożliwości
zastosowaniatechnikiToF-SIMSwanaliziepróbekocha-
rakterzekryminalistycznym.Wdziedzinienauksądo-
wychToF-SIMSjestszczególnieprzydatnydoobrazowania
składnikówpróbki,comaswojezastosowaniem.in.wwi-
zualizacjiśladówliniipapilarnych.Zainteresowanietech-
nikąToF-SIMSwbadaniachpróbekmogącychstanowić
dowodywsprawachsądowychznaczniewzrosło.Dotych-
czastechnikataznalazłazastosowaniewbadaniachwielu
rodzajówpróbek,przykładowo:śladówliniipapilarnych
zanieczyszczonychżnegorodzajusubstancjami[4-13],
określaniawiekuśladówliniipapilarnych[14],składuż
-
negorodzajumateriałówkryjącychorazkolejnościichna-
adania[3,4,9,10,15-17],określaniawiekudokumentów
[18],składutonerów[17],cząstekpowystrzałowych(GSR)
[5,6,8-10],prochustrzelniczegoimateriałówwybucho-
wych[19,20],włosów[21,22],kosmetyków[23],włókien
[24]ilakierówsamochodowych[25].
1.3.1
Śladyliniipapilarnych
Śladyliniipapilarnychsąjednymznajczęściejspotka-
nychdowodówujawnianychnamiejscuzdarzenia.Linie
papilarnezewzględunaunikatowycharakteroraznie-
zmiennośćwczasiestanowiąoddawnaniezwykleistot-
nenarzędzieidentyfikacjiosób.Wśledztwachkry-
minalnychnaciskkładzionyjestprzedewszystkimna
zlokalizowanieśladów,którepodejrzanymógłpozosta-
wićnamiejscuprzestępstwa.totrzygłównetypyśla-
dów,mianowicie:(a)śladliniipapilarnych,wktórymma-
teriałprzenoszonyjestzopuszkapalcanapowierzchnię,
(b)śladwmiejscu,gdziezetknięciepalcazpowierzch-
niąpowodujeusunięciemateriałuztejpowierzchni
(np.kurzlubinnezanieczyszczenie),(c)śladwmiejscu,
wktórymzetknięcieopuszkapalcazpowierzchniąpowo-
dujepozostawienietrwałegośladuwmiękkiejsubstan-
cji.Śladyliniipapilarnychpozostawionychnamiejscu
zdarzenia(typpierwszy)możnapodzielićnautajnione,
niewidocznegołymokiem,wymagająceujawnienialub
widoczne-zanieczyszczoneżnegorodzajusubstancja-
mi(krew,błoto,olej,farba,uszcz,inne).Wobuprzy-
padkachdalszaanalizamateriałuprzeniesionegozpal-
camożedoprowadzićdopowiązaniaosobypodejrzanej
zmiejscemzdarzenia.Tegotypuśladyliniipapilarnych
możnabadaćdwojako,mianowiciepodkątemwizuali-
zacjiutajnionychśladówzapomocąmetodujawniania
śladówdaktyloskopijnychcelemzabezpieczeniadowodu
iporównaniaześladamizgromadzonymiwbazieAuto-
matycznegoSystemuIdentyfikacjiDaktyloskopijnej(ang.
AutomatedFingerprintIdentifcationSystem,AFIS)oraz
podkątemskładuchemicznegolubzawartościsubstancji
egzogennychwbadanymśladzie.Obecniedziękizastoso-
waniunowoczesnychmetodinstrumentalnychmożliwe
jestnietylkowykryciesubstancjiobcychwśladziedak
-
tyloskopijnym(zanieczyszczenieśladu),lecztakżeprofi-
lowanieskładusebum,atymsamymuzyskaniedodat-
kowychinformacjiopodejrzanym(płeć,przyjmowane
lekilnarkotyki,nawykiżywieniowe)[26].
Wpracach[3-11]przedstawionomożliwościzasto-
sowaniatechnikiToF-SIMSwwykryciuiwizualizacji
substancjiegzogennych,któremogąbyćprzenoszone
naopuszkachpalcównp.zmiejscazdarzenia(substan-
cjepsychoaktywnetakiejak:amfetamina,3,4-metyle-
nodioksymetamfetamina-MDMA,ecstasy;śladypo
wystrzalezbronipalnej;innezanieczyszczenia).Śladyte
badanonaróżnegorodzajupowierzchniach(szkło,folia
aluminiowa,mosiądz,miedź,stalnierdzewna,papier).
Wszystkiebadanesubstancjeobcezostałypoprawnie
zidentykowaneprzyużyciutechnikiToF-SIMS,ponad-
towykonanowizualizacjęczęścilubcałościśladówlinii
papilarnych.Wwidmachmaspróbekzanieczyszczo-
nychamfetaminąstwierdzonoobecnośćpikówprzy
mlz=77,04,91,05oraz136,11(protonowanyjonmoleku-
larnyC
9
H
15
N
+
).DlaślawzanieczyszczonychMDMA,
stwierdzonoobecnośćjonówcharakterystycznychprzy
mlz=135,05,163,08,194,13(protonowanyjonmolekular-
nyC
11H
16NO
+).Wynikiwykazały,żetechnikaToF-SIMS
2
możebyćbardzoskutecznymnarzędziemwbadaniach
zanieczyszczeńśladówliniipapilarnychorazmożepo-
mócwidentyfikacjizarównosubstancjiegzogennej,jak
ijejrozkładunapowierzchni(obrazowanie).Dodatkowo,
dokonanoważnegozpunktuwidzeniapraktycznegoza-
stosowaniatejmetody,ujawnieniaśladuliniipapilarnych