Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
4
20Pomiar:jednostkimiar
Tabela1.1.JednostkipodstawoweukładuSI5
długość
masa
czas
prąd
elektryczny
temperatura
liczność
materii
światłość
Wielkość
JednostkapodstawowaSI
kilogram
sekunda
kandela
nazwa
kelwin
amper
metr
mol
symbol
mol
kg
cd
A
K
m
s
metr–długośćdrogiprzebytejwpróżniprzezświatłowcza-
sie1/299792458sekundy
kilogram–jednostkamasy,którajestrównamasiemię-
dzynarodowegoprototypukilogramaprzechowywanego
wMiędzynarodowymBiurzeMiarwSèvres
sekunda–czasrówny9192631770okresompromieniowa-
niaodpowiadającegoprzejściumiędzydwomanadsubtelny-
mipoziomamistanupodstawowegoatomucezu-133
amper–prądelektrycznyniezmieniającysię,który,płynąc
wdwóchrównoległychprostoliniowych,nieskończeniedłu-
gichprzewodachoprzekrojukołowymznikomomałym,
umieszczonychwpróżniwodległości1metraodsiebie,
wywołałbymiędzytymiprzewodamisiłę2·10–7niutonana
każdymetrdługości
kelwin–1/273,16częśćtemperaturytermodynamicznej
punktupotrójnegowody
mol–licznośćmateriiukładuzawierającegoliczbęcząstek
równąliczbieatomówzawartychw0,012kilogramawę-
gla-12;przystosowaniumolanależyokreślićrodzajcząstek,
którymimogąbyć:atomy,cząsteczki,jony,elektrony,inne
cząstkilubokreślonezespołytakichcząstek
kandela–światłośćźródłaemitującegowokreślonymkie-
runkupromieniowaniemonochromatyczneoczęstotliwości
540·1012hercówionatężeniupromieniowaniawtymkie-
runkurównym1/683watanasteradian
Definicja
Metrycznysystemmiar,rozumianyjakozbiórjednostekmiaropartychnawzor-
cachmetraikilograma,oraznazasadziestosowaniawyłączniedziesiętnych
wielokrotnościjednostek,zostałzapoczątkowanywokresieRewolucjiFrancu-
skiej.Współczesnymiędzynarodowystatusprawnyuzyskałw1875roku,kiedy
toosiemnaściepaństwpodpisałowParyżuKonwencjęMetryczną.Powołano
wtedydoistnieniaistniejącedodziśinstytucje:(a)GeneralnąKonferencjęMiar
(CGPM,odConférenceGénéraledespoidsetmesures),zgromadzeniedelegatów
wszystkichpaństwczłonkowskichzwoływanecoczterylata,(b)Międzynarodo-
wyKomitetMiar(CIPM,odComitéinternationaldespoidsetmesures),złożony
z18członkówpowoływanychprzezCGPMikierowaneprzezniegoMiędzy-
narodoweBiuroMiar(BIPM,odBuerauinternationaldespoidsetmesures)
wSèvrespodParyżem.Instytucjeteodpowiedzialnesązaewolucjęwzorców
ijednostekmiar,kierującsięzasadąuzyskiwanianajwyższejosiągalnejwda-
5WedługRozporządzeniawsprawielegalnychjednostekmiar(2006)zezmianami(2010).Definicjakel-
winaskrócona,pełnajejwersjaokreślaskładizotopowywody.
