Andropauza czy kryzys wieku średniego

Karolina Jarecka, Eleonora Bielawska-Batorowicz

Uzyskaj dostęp

Zakup książkę

ISBN/ISSN:

978-83-8220-499-5

DOI:

Wydawnictwo:

Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego

Rok wydania:

2021

Liczba stron:

200

XML:ISBN/ISSN:

ONIX MARC21

Bibliografia:

Jarecka, Karolina; Bielawska-Batorowicz, Eleonora. Andropauza czy kryzys wieku średniego. Red. . Łódź: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, 2021, 200 s. ISBN 978-83-8220-499-5

Bibliografia refWorks:

RT Book, Whole

SR Electronic(1)

A1 Jarecka, K.

A1 Bielawska-Batorowicz, E.

T1 Andropauza czy kryzys wieku średniego

PB Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego

PP Łódź

YR 2021

SN 978-83-8220-499-5

Bibliografia BibTex:

@Book{ 249586, author = "Jarecka, Karolina and Bielawska-Batorowicz, Eleonora", editor = "", title = "Andropauza czy kryzys wieku średniego", publisher = "Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego", year = "2021", address = "Łódź", isbn = "978-83-8220-499-5" }

Bibliografia endNote:

TY - BOOK

AU - Jarecka, Karolina

AU - Bielawska-Batorowicz, Eleonora

ED -

TI - Andropauza czy kryzys wieku średniego

PB - Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego

CY - Łódź

PY - 2021

SN - 978-83-8220-499-5

ER -

Netografia (standard APA):

Jarecka, Karolina; Bielawska-Batorowicz, Eleonora. Andropauza czy kryzys wieku średniego [baza danych online] Łódź: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, 2021 [dostęp: 28 04 2024]. Dostęp w Ibuk Libra: https://libra.ibuk.pl/reader/andropauza-czy-kryzys-wieku-sredniego-karolina-jarecka-eleonora-249586.

seksualność, menopauza, hormony, jakość życia, andropauza, Testosteron, kryzys wieku średniego

Oddawana do rąk czytelnika monografia dotyczy psychologicznych i społecznych skutków zmian hormonalnych doświadczanych w okresie średniej dorosłości – menopauzy, względnie dobrze znanej, i andropauzy, stosunkowo rzadziej będącej przedmiotem ...

Więcej

ISBN/ISSN:

978-83-8220-499-5

DOI:

Wydawnictwo:

Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego

Rok wydania:

2021

Liczba stron:

200

XML:ISBN/ISSN:

ONIX MARC21

Wstęp9
I. Andropauza – efekt zmian w drugiej połowie życia11
1. Uwarunkowania andropauzy14
1.1. Hipogonadyzm pierwotny i wtórny15
1.2. Testosteron i inne hormony a andropauza16
2. Objawy andropauzalne19
2.1. Niedobór testosteronu19
2.2. Objawy hipogonadyzmu i ich klasyfikacje20
3. Stany chorobowe związane z niedoborem testosteronu24
4. Andropauza a zdolność do prokreacji26
4.1. Andropauza a aktywność seksualna27
4.2. Andropauza a możliwości zapładniające nasienia29
1. Menopauza – uwarunkowania i skutki31
1.1. Terminologia i wiek wystąpienia menopauzy31
II. Andropauza a menopauza31
1.2. Hormonalne uwarunkowania menopauzy32
1.3. Objawy związane z menopauzą34
1.4. Psychologiczne koncepcje menopauzy34
1.5. Menopauza a funkcjonowanie seksualne35
2. Skutki zmian hormonalnych u mężczyzn i kobiet – podobieństwa i różnice36
1. Interdyscyplinarne ujęcie jakości życia41
III. Jakość życia41
2. Uwarunkowania jakości życia45
2.1. Czynniki genetyczne45
2.2. Indywidualne właściwości człowieka i wiek46
2.3. Warunki życia46
2.4. Intencjonalne działania i role społeczne47
3. Jakość życia w okresie andropauzalnym i menopauzalnym – wybrane korelaty50
3.1. Percepcja i ocena andropauzy i menopauzy50
3.1.1. Percepcja i ocena andropauzy50
3.1.2. Percepcja i ocena menopauzy52
4. Kryzys połowy życia i lęk55
4.1. Poczucie własnej atrakcyjności i samoocena58
4.1.1. Obraz własnego ciała i atrakcyjność fizyczna58
4.1.2. Seksualność i atrakcyjność seksualna61
4.2. Relacje w związku trwałym66
IV. Zdrowie i jakość życia mężczyzn 50+. Badania własne69
1. Cel badań, pytania i hipotezy badawcze71
2. Charakterystyka grupy badanej i procedura74
3. Operacjonalizacja zmiennych77
4. Metody analizy statystycznej84
5. Andropauza a menopauza – podobieństwa czy różnice84
5.1. Objawy andropauzalne i menopauzalne u badanych mężczyzn i kobiet85
5.2. Czynniki ryzyka objawów andropauzalnych i menopauzalnych91
5.2.1. Cechy indywidualne a objawy zmian hormonalnych91
5.2.1.1. Wiek a objawy andropauzalne i menopauzalne91
5.2.1.2. Masa ciała a objawy andropauzalne i menopauzalne93
5.2.1.3. Choroby przewlekłe a objawy andropauzalne i menopauzalne95
5.2.2. Styl życia a ryzyko objawów zmian hormonalnych98
5.2.2.1. Odżywianie się a objawy andropauzalne i menopauzalne98
5.2.2.2. Palenie tytoniu a objawy andropauzalne i menopauzalne102
5.2.2.3. Aktywność fizyczna a objawy andropauzalne i menopauzalne107
5.2.3. Psychospołeczne czynniki ryzyka objawów zmian hormonalnych111
5.2.3.1. Obecność i zaangażowanie w rolach a objawy andropauzalne i menopauzalne111
5.2.3.2. Bliski związek emocjonalny i jego staż a objawy andropauzalne i menopauzalne115
5.2.3.3. Zmiany psychosomatyczne u partnera a objawy andropauzalne i menopauzalne119
5.2.3.4. Własna postawa wobec andropauzy i menopauzy123
5.3. Czynniki ryzyka objawów andro- i menopauzalnych – analiza porównawcza126
6. Charakterystyka psychologiczna mężczyzn 50+132
6.1. Lęk jako stan i lęk jako cecha u mężczyzn 50+132
6.2. Poczucie własnej atrakcyjności u mężczyzn 50+134
6.3. Jakość bliskiego związku u mężczyzn 50+136
6.4. Lęk, poczucie atrakcyjności i jakość związku z partnerką a objawy andropauzalne138
6.4.1. Lęk a objawy andropauzalne138
6.4.2. Poczucie własnej atrakcyjności a objawy andropauzalne140
6.4.3. Jakość związku z partnerką a objawy andropauzalne144
7. Jakość życia mężczyzn 50+147
7.1. Jakość życia mężczyzn w perspektywie wybranych charakterystyk psychologicznych, czynników ryzyka objawów oraz zmian właściwych dla andropauzy149
8. Podsumowanie i dyskusja wyników badań158
8.1. Występowanie i nasilenie objawów zmian hormonalnych i ich czynniki ryzyka158
8.2. Kryzys wieku średniego – zmiany hormonalne i funkcjonowanie psychologiczne mężczyzn 50+170
8.3. Jakość życia mężczyzn 50+ w perspektywie doświadczanych zmian176
Zakończenie179
Bibliografia183
Wyjaśnienia terminów przyjętych w pracy199

Andropauzaczykryzyswiekuśredniego.Jakośćżyciamężczyzn50+

Leydigawjądrze(RabijewskiiZgliczyński,2009a,2009b).Wwiększościprzy-

padkówniedobórdotyczyobugonadotropin,alemożeteżdotyczyćtylkojednej

znich,np.LH.U12%mężczyznniedobórLHwspółwystępujezhipogonady-

zmempóźnym(LOH),częstowtórnymwobecwspółwystępującychchorób(Kula

iSłowikowska-Hilczer,2012b).

Defcyttestosteronu,któryprzypisujesięandropauzie,wynikazatemzezmian

obwodowychiośrodkowych.Wiążesiębowiemzdysfunkcjąpodwzgórzaiprzy-

sadki,któredodatkowozmieniajązaburzonąjużczynnośćendogennąiegzo-

gennąjąder(MędraśiJankowska,2002b).

1.2.Testosteroniinnehormonyaandropauza

Testosteronsyntetyzowanyjestwrytmiedobowym–najwięcejwgodzinach

rannych,najmniejwpopołudniowych,około6mgdziennie.Ustarzejącychsię

mężczyzndochodzidowyrównaniarytmudobowegowydzielaniatestosteronu.

Testosteroncałkowitywekrwitosumatestosteronu,którykrążywformiewolnej

(2–3%),związanegozalbuminamiosocza(40%)orazzglobulinąwiążącąhor-

monypłciowe–SHBG(ang.sexhormonebindingglobulin)(około60%)(Jakiel,

2011a,2011c).

Wnajwiększymstopniuobniżasiętestosteronwformiewolnej,atylkoon

jestpostaciąaktywnąbiologicznie.Dodatkowąpulę,którajestmożliwadowyko-

rzystania,stanowitestosteronsłabopołączonyzalbuminamiosocza.Jednakich

łącznestężenie–testosteronubioaktywnego–ulegastopniowejredukcji:wgjed-

nychźródeło2%rocznie(Feldmaniin.,2002,w:RabijewskiiZgliczyński,2009a;

Rabijewski,2011b),wginnycho1–1,4%rocznie(Belchetziin.,2010;Rabijewski,

2021).StężenieSHBGwzrastawrazzwiekiemo1–1,2%rocznieiobniżapoziom

aktywnejbiologiczniefrakcjitestosteronu,copogłębiahipogonadyzm(Rabijew-

ski,2011b;Rabijewski,2013;Simon,2008).

Zachodzącezwiekiemstopniowezmniejszaniesięstężeniatestosteronuwe

krwi,zwaneandropenią,rozpoczynasięmiędzy30.–35.rokiemżycia,anajwy-

raźniejzauważalnejestpo50.rokużycia.Procestenniezawszeprzebiegawpo-

dobnysposób.Jestonuwarunkowanygenetycznieimodyfkowanyprzezczynniki

psychospołeczneisocjoekonomiczne,trybżycia,przyjmowanelekiiśrodkipsy-

choaktywne,współwystępującechorobysomatyczne.Nadwaga,chorobaprosta-

tylubinnachorobaprzewlekła,stałeprzyjmowanieleków,nadużywaniealkoholu,

stresmogąsięprzyczyniaćdoobniżeniastężeńtestosteronu.Osobypalącety-

tońwykazująwyższypoziomtestosteronuwosoczuniżniepalące(Belchetziin.,

2010;MędraśiJankowska,2002a;Rabijewski,2011b).Wśródczynnikówzwiąza-

nychzestylemżycianajwiększeznaczeniedlapoziomutestosteronuwekrwima

palenietytoniuiwskaźnikBMI(Ponholzeriin.,2005).Strespsychologicznyza-

burzahormonalnąfunkcjęmęskichgonad,awstanachprzewlekłychprzyczynia

siędohipogonadyzmuwtórnego(JóźkówiMędraś,2012).Stężenietestosteronu

wolnegoobniżasięook.1,4%rocznie,aletakieczynnikijakotyłość,nadużywanie

Brak wyników

Andropauza czy kryzys wieku średniego

Treść książki

Znajdź bibliotekę blisko siebie, i uzyskaj dostęp do ebooka w systemie IBUK Libra