Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
20
Andropauzaczykryzyswiekuśredniego.Jakośćżyciamężczyzn50+
100xstężenietestosteronucałkowitegodzieloneprzezstężenieSHBG(Jakiel,
2011a;Karasek,2009a).
Prawidłowestężenietestosteronucałkowitegotowartośćprzekraczająca
11,0nmol/l.Zakryteriumrozpoznaniahipogonadyzmuprzyjmujesięstężeniepo-
niżejtejwartości(Jakieliin.,2015).Przyoceniepoziomutestosteronunależy
jednakpamiętać,żejegospadekmożebyćspowodowanytakżestanemchoro-
bowym,np.:obecnościąnowotworuzłośliwego,przewlekłąniewydolnościąne-
reklubprzyjmowanymilekami(EliniWinters,2004,Tenover,2003,w:Krysiak
iin.,2007).Uznano,żestężenietestosteronuwsurowicykrwipowyżej12nmol/l
(3,5ng/mL)niewymagaleczenia,aprzywartościponiżej8nmol/l(2,5ng/mL)
możnaspodziewaćsiępozytywnychskutkówklinicznychstosowaniasubstytu-
cjitestosteronem.Przystężeniachmiędzy8a12nmol/l(2,5–3,5ng/mL)należy
powtórzyćbadanie,aoleczeniupowinnadecydowaćocenanasileniaobjawów
klinicznych(Karasek,2009a;Nieschlag,Swerdlońiin.,2008,w:RabijewskiiZgli-
czyński,2009a;Wang,Nieschlagiin.,2009,w:Rabijewski,2013).Niektórezpóź-
niejszychrekomendacji(Lunenfeldiin.,2015)uwzględniająwprowadzeniesuple-
mentacjitestosteronujużprzystężeniu15nmol/liobecnościklinicznychobjawów
hipogonadyzmu.Analizowanetakżeefektydługotrwałegostosowaniaterapii
testosteronemijejbezpieczeństwozdrowotne.Uzyskiwanewynikibadańpodłuż-
nychwskazująnazmniejszeniesięindeksumasyciała(BMI)oraztkankitłuszczo-
wejumężczyznprzyjmującychtestosteronwporównaniudoplacebo(Dudekiin.,
2020),asystematycznyprzeglądbadańwskazuje,żesubstytucjatestosteronu
niezwiększazagrożeńchorobamiprostaty,choćwskazujenakoniecznośćindy-
widualnegopodejściadoleczenia(MirandaiTorres,2020).
Częstośćwystępowaniaobniżonegopoziomutestosteronu(poniżej11mnol/l
lub3,2ng/mL)wynosi10–15%dlamężczyznwwieku45–60lat,20%dlamęż-
czyznwwieku60–69lat,30%dlamężczyznwwieku70–79lati40%dla
mężczyznpo80.rokużycia(Rabijewski,2011b).WynikibadańEuropeanMale
AgingStudydowodząjednak,żeniedobórtestosteronuitowarzyszącemusymp-
tomydotycząokoło2%starszychmężczyzn(Jakieliin.,2015;Rabijewski,2021).
WedługbadańMMAS(MassachusettsMaleAgingStudy)częstośćwystępowania
zespołupóźnegohipogonadyzmudotyczy21%mężczyznwwieku55–59lat,26%
mężczyznwwieku60–69lati31%mężczyznwwieku70–86lat(Jakiel,2010;
Samipooriin.,2017).Tylko1%zdrowychmężczyznwwieku20–40latmapo-
ziomtestosteronuponiżej11nmol/l(320ng/dl),aledotyczytojuż50%mężczyzn
wwiekupowyżej50lat(Pines,2011).Niespójnewynikiprezentowanychbadań
potwierdzająwspomnianewcześniejtrudnościwrozpoznawaniuandropauzyna
podstawieniskichstężeńtestosteronu.
2.2.Objawyhipogonadyzmuiichklasyfkacje
Objawyzespołuniedoborutestosteronumożnapodzielićna:
1.Objawyspecyfczne:zmniejszenielibidoispadekaktywnościseksualnej,
zmniejszenieczęstościnocnychiporannychwzwodów,ginekomastia