Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
2.Litosferawwarunkachantropopresji
m.in.kwarc,skalenie,łyszczyki,pirokseny,amfibole,kalcyt,dolomitigips.Wlito-
sferzewystępująteżspecyficznesubstancjewpostacistałej(szkliwowulkaniczne,
bursztyn),ciekłej(ropanaftowaiwoskziemny)orazgazowej(gazziemny,metan).
Nazywamyjesubstancjamimineralnymi.Zróżnicowanieskałtworzącychlitosferę
przedstawiononarycinie10.
(granit,gabroiinne)
głębinowe
magmowe
(ryolit,bazaltiinne)
wylewne
osadowe
skały
pochodzeniaokruchowego
(less,piaskowiec,zlepienieciinne)
pochodzeniachemicznego
(gips,sólkamiennaiinne)
pochodzeniaorganicznego
(wapień,węgielkamiennyiinne)
(gnejs,marmuriinne)
metamorficzne
substancjemineralne
stałe
(szkliwo,bursztyn)
ciekłe
(ropanaftowa,woskziemny)
gazowe
(gazziemny,metan)
Ryc.10.Zróżnicowanieskałbudującychlitosferę
Wlitosferzedominująskałymagmoweimetamorficzne.Tworząonefunda-
mentykontynentówiznacznączęśćdnaoceanicznego.Skałyosadowezajmująna
Ziemidużepowierzchnie,aleichmiąższość,wporównaniuzeskałamimagmowy-
miimetamorficznymi,jestzwykleznaczniemniejsza.
Wskutekróżnorodnychprocesówgeologicznych(endogenicznychiegzoge-
nicznych)orazczynnikówklimatycznych,skałytworzącelitosferępodlegającią-
głymprzeobrażeniom–sąniszczone,azproduktówichniszczeniapowstająnowe
skały.Materiaskalnajeststalewobiegu,aprocestennazywamycyklemskało-
twórczym(ryc.11).
Zachodzącewewnętrzulitosferyinajejpowierzchniróżneprocesygeologicz-
nedoprowadziły,wokreślonychwarunkach,dolokalnegonagromadzeniaminera-
łów.Naturalnenagromadzenieminerałówwilościachnadającychsiędoprzemy-
słowejeksploatacjinazywamyzłożemmineralnym.Wrazzrosnącymipotrzebami
64
