Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Charakterystykaogólnalitosfery
skałymagmowe
krystalizacja
magma
wietrzenie,transport,sedymentacja
temperatura(przetapianie)
(temperaturaiciśnienie)
skałymetamorficzne
metamorfizm
skałyosadowe
diageneza
osady
Ryc.11.Uproszczonyschematcykluskałotwórczego
gospodarkiipostępemnaukowo-technicznymopłacasięsięgaćdozasobówmniej
obfitychlubmniejkorzystniepołożonych.Corazwięcejzasobówmineralnych,
jeszczeniedawnouznawanychzapotencjalne,obecniestajesięzasobamidyspo-
zycyjnymi,cooznacza,żeichpozyskiwaniestałosięopłacalnezekonomicznego
punktuwidzenia.Szacowanieopłacalnościzasobówdyspozycyjnychwiążesiętak-
żezuwarunkowaniamiekologicznymi,czyli−jakiebędąkosztyrestytucjiśrodo-
wiska,wzwiązkuzpodjęciemeksploatacjitakichzłóż.Niektóremineraływystę-
pująwlitosferzebardzorzadkoitworząniewielkienagromadzenia,np.złoto,rtęć
iplatyna.Icheksploatacjajestuwarunkowanapotrzebamiczłowiekainiezawsze
jestpodyktowanawzględamiekonomicznymi.Złożamimineralnymiwszerokim
znaczeniusątakżenagromadzeniajednorodnychskał,np.granitów,piaskowców
iwapieni.Zewzględunagenezęzłoża,dzielimyjena:
–magmogeniczne:magmowe(związanezzastyganiemikrystalizacjąmagmy),
pomagmowe(związanezkrystalizacjąminerałówzroztworówigazówmag-
mowych)iwulkanogeniczne(wydzielaniesięminerałówzwulkanicznych
parigazów),
–hipergeniczne:powstająnapowierzchniziemiisąskutkiemprocesówwie-
trzeniaskał(złożawietrzeniowe)isedymentacji(złożaosadowepowstałe
wskutekprocesównagromadzeniaminerałównadrodzemechanicznej,
chemicznejibiologicznej),
65
