Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Pasteur,któryzpewnościąznałpraceListera,twórcyantyseptyki,napisał:
uGdybymmiałhonorbyćchirurgiem,będącprzekonanyoniebezpieczeń-
stwach,któremogąbyćspowodowaneprzezdrobnoustroje,występującewszę-
dzie,azwłaszczawszpitalach,nietylkoużywałbyminstrumentówwstanie
wielkiejczystości,aletakżepoumyciurąkznajwyższądokładnością,przepro-
wadziłbymjegwałtownieprzezpłomień,iużywałbymtylkoopatrunków,które
zostałyogrzanewtemperaturze130–150oC”.Wroku1880Pasteurzająłsiępro-
blematykązjadliwościzarazkówwywołującychcholerędrobiuistwierdził,że
modyfikującwarunkihodowlimożnadrobnoustrójuosłabić”,zmniejszyćjego
zjadliwość.Podobnyefektosłabienia(atenuacji)uzyskiwałPasteurprzezwielo-
krotnepasażezarazkównapożywkachlaboratoryjnych.Takieosłabionehodo-
wlestosowałjakoszczepionkizapobiegającerozwojowichorobypodwpływem
drobnoustrojuwpełnizjadliwego.WtensposóbuzyskałPasteurszczepionkę
przeciwzarazkowiwąglika,awroku1885ogłosiłpomyślnezastosowanie
osłabionychzarazkówwścieklizny,którychwszczepienieczłowiekowipogry-
zionemuprzezwściekłegopsaniedopuszczałodorozwojuchoroby.Pasteur,
rzeczoczywista,nieznałsprawcywścieklizny,choćnazwałgowirusem(łac.
virus–trucizna),alewiedział,żeniejestbakterią.Otrzymałjegohodowleprzez
pasażewmózgukrólika.Po50pasażachzjadliwyzarazek,zwanyuwirusem
ulicznym”(wywoływałwściekliznęupsów),traciłswązjadliwośćimógłbyć
stosowanyjakoszczepionkazarównouzwierząt,jakiuludzi.
TwórcąbakteryjnejteoriichoróbinfekcyjnychbyłKoch.Rozpoczynającpra-
cęnadetiologiąwąglika,Kochopierałsięnawcześniejszychokilkalatobserwa-
cjachDavaineia,którystwierdziłobecnośćpałeczkowatychtworówwekrwi
inarządachchorychzwierząt.Kochwykazał,żetworytesąprzetrwalni-
kującymilaseczkami–inazwałjeBacillusanthracis.Wywołująonewąglikpo
wprowadzeniudoorganizmuzdrowychzwierząt.
Przełomoweznaczeniewrozwojubakteriologiimiałozastosowanieprzez
Kochatechnikizestalaniapodłożybakteriologicznychzapomocąagaruiotrzy-
mywanieuczystychkultur”bakteryjnych.Kochbyłtwórcąpodstawowychreguł
diagnostycznych,którepóźniejnazwanopostulatamiKocha.Wroku1882
ludzkośćzustKochadowiedziałasię,iżsprawcągruźlicyjestbakteria.Droga
gwałtownegorozwojubakteriologiizostałaotwarta.Weszlinaniąucznio-
wieiwspółpracownicyKocha,stwierdzającbakteryjnąetiologięcholery,bło-
nicy,róży,tężca,płatowegozapaleniapłuc,zapaleniaoponmózgowych,
dżumy.WkonkurencyjnymośrodkubadawczymwParyżu,Pasteurijegoucz-
niowietworzylitakżepodwalinybakteriologiiiimmunologii.Wtensposób
PasteuriKochwyprowadziliuzwierzątka”Leeuwenhoekazlinneuszowskiego
Chaosu.
Jestrzecząoczywistą,żewykryciechoróbzakaźnychmusiałospowodować
zainteresowaniepierwszychułowcówmikrobów”sposobamiwalkiznimi.
Milionyludzizginęływwielkichepidemiachcholeryidżumy,milionypowoli
umierałynaskutekinnychinfekcjitrapiącychczłowieka–przedewszystkim
gruźlicy.Teraz,gdysprawcybyliznani,rozpoczętobadanianadniszczeniem
zarazkóworaznasposobaminiedopuszczaniadoinfekcji.Zastąpieniewprak-
3