Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
20
II.KarlDedecius–szkicdoportretu
siędoniesłychanegorozkwitumiasta[ł].W1821rokuw112domach
mieszkało799mieszkańców,ajużw1851rokubyłoich18190w1014
domach–czytamyuDedeciusa
20
.
Matka,urodzonaw1888rokuwrodziniebednarza,wywodziła
sięzewsiZelów.Słaboirzadkomówiłapopolsku,ajejniemczyzna
byłaniewymyślnaikonkretna.Niktwrodzinieniemiałczasuani
potrzeby,żebydługoiniepotrzebniestrzępićjęzyk(opodobnymzja-
wiskuuNiemcówwrumuńskimSiedmiogrodziewspominałaHerta
Müller)
21
.Ojciecwdomurozmawiałzsynempopolsku;towarzyski
imuzykalny,chętnieprzebywałpozadomemwrozmaitychkręgach.
OsiemlatspędzonychnaKrymiewczasietzw.wojnykrymskiej,zresztą
raczejwkancelariipułkuniżnafroncie,pozwoliłomuopanowaćjęzyk
rosyjski.DoŁodziwrócił17sierpnia1918rokuizamieszkałprzyulicy
Wólczańskiej146,gdziepotemurodziłsięKarl.Zostałurzędnikiem
policjiobyczajowej:czteryjęzyki,którymibieglesięposługiwał(cze-
ski,niemiecki,polski,rosyjski),przydawałymusięwświatkuwielo-
języcznejprostytucji.Matcewystarczałkościół,doktóregoregularnie
uczęszczała,ojcieczachodziłtamodwielkiegodzwonu.Wspomnienia
oojcusąuKarlaobszerneiciepłe,widać,żerelacjaznimmiaładuży
wpływnaukształtowaniecharakteruchłopca.To,codotyczymatki,
wopisiesynajestraczejnieciekawe:ponura,oschłakobieta,któranie
czuławobecniegożywszychemocjiiniemiałananiegowiększego
wpływu.Polatachpowiekrótko:
Pomatce,którabyłaszwabskiegopochodzenia,odziedziczyłempracowitość.
Onateżpracowałaodranadowieczora,więctejpracowitościnauczyłemsię
wdomułOjciecmójmiałsłowiańskąfantazję.Odniegonauczyłem
sięmiłościdosztukpięknych,dowiedzy,donauki.Itojestmojepodwójne
polsko-niemieckiedziedzictwo.Polskafantazja,niemieckapracowitość
22
.
20Tamże,s.18.
21
HertaMüller,Każdyjęzykmainneoczy,wtomieKrólkłaniasięizabija,tłum.
KatarzynaLeszczyńska,Wyd.Czarne,Wołowiec2005(por.uwaginatentematwksiążce
M.Dąbrowski,Tekstmiędzykulturowy.Oprzemianachliteraturyemigracyjnej,Elipsa,Warszawa
2016,s.143–145iin.).
22
K.DedeciuswrozmowiezRomanemŻelaznympt.WywiadzKarlemDedeciusem,
„PrzeglądPolski”(NowyJork),8.09.1988r.,przedr.[w:]Półwiekutłumaczenia…,dz.cyt.,
