Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
20
Wprowadzenie
tożsamościludzi.Zrywazesztywnąinterpretacjąoddzielającąnowoczesny,za-
chodnisposóbżyciaodtradycyjnego,rodzimego.Wsumieautorchwalimodel
indyjskijakouzgodnionyzłotyśrodek-jakowrażliweetyczniewynegocjowane
porozumieniemiędzyróżnymigrupamiirozbieżnymiwartościami47.
OmawiamtutypologięBhargavy,ponieważpokazujeona,wartpoznania,nie-
europejskipunktwidzeniaistanowidodatkowyargumentnarzeczprzeogromnego
zróżnicowaniawczasieiprzestrzenistosunkówmiędzypaństwemaKościołem
(Kościołami).Niebezznaczeniajestdlamniefaktopublikowaniatekstuprzedsta-
wiającegokoncepcjęBhargavywprestiżowejksiążcepoważnegowydawnictwa.Ale
zdecydowałachęćzestawieniajejztypologiąNeubergera-prostsząijednocześnie
wnikliwieopisującątypystosunkówpaństwo-Kościół(Kościoły).Wnikliwie,lecz
zjednymzastrzeżeniem.
Otóżconajmniejodkilkunastulatzachodnioeuropejskieliberalnedemokracje
mająproblemzmultikulturalizmem,któregoNeubergerpraktycznienieartyku-
łuje.Tymczasemjesttozjawiskoniemaluniwersalne,nietylkowspółczesne,ale
takżehistoryczne,dotyczącenietylkoEuropy,aletakżeobuAmeryk,Australii,
Azji
48
iAfryki.Ijesttoproblembardzozłożony:religijnyietyczny,polityczny
iprawny,ioczywiściespołeczny.Jednakgdydzisiajmówimyomultikulturalizmie,
totaknaprawdęmówimyprzedewszystkimomuzułmanachwzsekularyzowanej
EuropieZachodniej.Częśćpopulacjitychkrajów-procentowoniezbytwielka,
aledobrzewidoczna-towyznawcyislamu,którzyw2010r.stanowili:weFrancji
7,5%populacji,wNiemczech-5,8%,wSzwajcarii-5,5%,wSzwecji-4,6%,
wWielkiejBrytanii-4,4%.Todanesprzedośmiulat49,więcobecnie,w2018r.,
teodsetkisąnapewnowyższe.Naczympolegaproblemzmultikulturalizmem?
SugestywnieitrafniewyraziłtoGoeffreyBrahmLevey,formułująckilkapalących
pytań:
Jakajestwłaściwaliberalnaodpowiedźnadziewczynęnoszącąchustęwe
francuskiejszkolelubnawniosekislamskiejorganizacjiopublicznefinanso-
waniewWielkiejBrytanii,lubnażądanie,bywizerunkiprorokaMahometa
niebyłypublikowanewgazetach?Czyteprzypadkinależypostrzegaćjako
przykładynwielokulturowości”inróżnorodności”
,którychwspółczesnylibe-
ralizmpowinienbronićiktórepowiniencelebrować?Czysątoraczejprzy-
kładyniebezpiecznieteokratycznegoimpulsu,któryzagrażaspołecznemu
pokojowiiliberalnemurozdziałowireligiiipaństwa?Czytakiemiejsca
jakFrancja,NiemcyiWielkaBrytaniapowinnydostosowaćswojekodeksy
prawne,abyzadowolićtradycjęreligijną,któraniebyłastronąoryginalnej
47Tamże,s.107.
48W
.Kymlicka,B.He(red.),MulticulturalisminAsia,OxfordUniversityPress,Oxford2005.
49
ZtabeliReligiousCompositionbyCountrynastronie:http://www.pewforum.org/files/2012/12/
globalReligion-tables.pdf(dostęp:11.08.2016).
