Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
W.Kozubski(red.),P.Liberski(red.),Chorobyukładunerwowego,Warszawa2003
ISBN83-200-2972-4,©byWydawnictwoLekarskiePZWL2004
Bakteryjnezapalenieoponiinnezakażeniabakteryjne
21
(ELISA);izolacjazarazkajesttrudna.Podajesię
200mgdoksycylinyi1gstreptomycynydziennie
przez12tygodni.
Tularemia(chorobaOhara,yatobyo)jesttocho-
robaodzwierzęca,którąwywołujepałeczkaFranci-
sellatularensislNaturalnymgospodarzemsągryzo-
nie.Człowiekzakażasiębezpośredniowwyniku
ugryzienia,przezaerozoleispożywaniezakażonego
mięsaiskontaminowanejwody.Objawyneurologicz-
netobakteryjnezapalenieopon,zapaleniemózgu
izespółGuillaina–Barrégo.Wpłyniemózgowo-
-rdzeniowymobserwujesiępleocytozęjednojądrową,
podwyższonestężeniebiałkaiobniżonestężeniecu-
kru.Leczenietopodawaniestreptomycyny1gdzien-
nieilmlprzezdwatygodnie;możnapodawaćtakże
gentamicynę.
WąglikwywołujeGram-dodatniabakteriaBacil-
lusanthracislCzłowiekzakażasięzwyklepoprzez
kontaktzesporamiobecnymiwglebie;znanesą
przypadkizakażeńlaboratoryjnych,wtympodczas
produkcjibronibiologicznej.U<5%zakażonych
rozwijasiębakteryjnezapalenieopon,takżekrwo-
toczne.
Diagnostykaróżnicowa
Niżejprzedstawionojednostkinozologiczne,których
znajomośćwydajesięniezbędnawprocesiediagno-
stycznymbakteryjnegozapaleniaopon.
ZapalenieoponMollaretamanifestujesięjako
nawracająceaseptycznezapalenieopon(p.Choroby
oprawdopodobniewirusowejetiologii).
ChorobaBehçeta.Jesttoopisanaw1937r.
uogólnionachorobazapalnawystępującanajczęściej
wJaponii,naBliskimWschodzieiwrejoniebasenu
MorzaŚródziemnego.Charakteryzujesięnawracają-
cymiowrzodzeniami(aftami)wobrębiejamyustnej
inarządówrodnychorazzmianamiocznymi(uveitis,
keratoconiunctivitis,iritis,wok.90%przypadków
krwawieniadociałaszklistego)iwykwitamiskórny-
mi(erythemanodosum,zmianygrudkowo-krostowe
orazprzypominającetrądzik).W10–30%przypad-
kówwystępujezajęcieo.u.n.wwynikuobjęciapro-
cesempatologicznymparenchymymózgu(tzw.
neuro-Behçet)lubjakonastępstwozmiannaczynio-
wych(vasculo-Behçet)podpostaciąprzewlekłego
aseptycznegozapaleniaopon,zapaleniaoponimó-
zgu,drgawek,porażeńnerwówczaszkowych(wtym
zajęcianerwuwzrokowegoipodjęzykowego)inie-
dowładówpołowiczych,zajęciamóżdżku,pniamó-
zguijąderkresomózgowiaorazrdzeniakręgowego,
wreszciezajęcianerwówrdzeniowych.Szczególnie
charakterystycznesązaburzeniaświadomościjako
wynikwzrostuciśnieniaśródczaszkowegospowodo-
wanegozakrzepemzatokoponytwardej.Objawysys-
temowezwyklepoprzedzajązajęcieo.u.n.omiesiące
ilata.Krostaotoczonaprzezrumieńpowstająca
wmiejscuwkłuciaigłyjestuważanazazjawiskonie-
omalpatognomonicznedlatejchoroby.BadanieCT
wykazujeobecnośćwzmacniającychsięhipodensyj-
nychogniskzarównowistociebiałej,jakiszarej
mózgu;badanieMRI–obecnośćmałychhiperinten-
sywnychogniskwprojekcjiT2;ogniskateulegają
zanikowiwrazzewolucjąobrazuklinicznego
iprzypominająogniskademielinizacjispotykane
wstwardnieniurozsianym.Wpłyniemózgowo-rdze-
niowymobserwujesięnieznacznegostopniapleocy-
tozę(<60komórek/Pl),wskładktórejwchodząza-
równolimfocyty,jakigranulocytyobojętnochłonne,
natomiaststężeniabiałkaicukrusąprawidłowe;ob-
serwujesięwzroststężeniaimmunoglobulin.Choro-
baprzebiegarzutamizokresamizaostrzeńiremisji.
Leczeniejestnieskuteczne,azmianyocznemogą
prowadzićdojedno-lubobustronnejślepoty.Śmierć
następujewwynikukomplikacjineurologicznych.
ChorobaVogta–Koyonagiego–Harady.Jestto
proceszapalnyobejmującynaczyniówkęoka(wpo-
staciobustronnegogranulomatycznegozapalenia
zodwarstwieniemsiatkówki),oponyorazskórę(po-
liosis–siwienie,zwłaszczabrwiirzęs,łysienieivi-
tiligo).Chorobętęopisywanoubliźniątmonozygo-
tycznych.Objawyneurologicznewystępująjako
zespółnaczyniówkowo-oponowo-encefalitycznypo-
przedzającylubnastępującypowystąpieniuobjawów
zapalenianaczyniówki;charakterystycznejestfluk-
tującezajęcienerwówczaszkowychIIIiVII.Płyn
mózgowo-rdzeniowywykazujepleocytozę,zwykle
limfocytarną.Opisywanowieloogniskowezwężenia
tętnicwewnątrzczaszkowychuwidocznionewangio-
grafiirezonansumagnetycznego.
Jatrogennezapaleniaopon.Zapaleniaoponmo-
gąwywoływaćniektóreleki:niesteroidowelekiprze-
ciwzapalne(ibuprofen,naproksen),antybiotyki(Bi-
septol,sulfonamidy),azatiopryna,ciprofloksacyna,
arabinozydcytozyny,izoniazyd,penicylinaimetroni-
dazol.Typowymobjawomoponowymtowarzyszy
zwyklepleocytoza(25–2500komórek/Pl)zprzewagą
granulocytówobojętnochłonnychwpłyniemózgo-
wo-rdzeniowymprzyprawidłowymlubnieznacznie
obniżonymstężeniuglukozy.Wprzypadkuniestero-
idowychlekówprzeciwzapalnychobserwowanoru-
mień.Objawyustępująwciągukilkudnipoodsta-
wieniuleku.
Drgawkiwiążąsięniekiedyzpleocytoząwpłynie
mózgowo-rdzeniowymzprzewagągranulocytów
obojętnochłonnych,alebezwyraźnegozespołuopo-
nowego.
Migrenazpleocytoząwpłyniemózgowo-rdze-
niowymjestbardzorzadkimzespołem,wktórym
typowymbólomgłowytowarzysząobjawyneurolo-
giczneipleocytoza(odok.30doponad200
komórek/Pl);wczasieodjednegodokilkunastuty-
godniwystępujeodkilkudokilkunastuepizodów;
międzynapadamichoryniewykazujeobjawówneu-
rologicznych.ZespółprzypominachorobęMollareta,
alewpłyniemózgowo-rdzeniowymnieobserwujesię
typowychkomórekMollareta.
