Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Kulturowahistoriawieloraczkówwzarysie
19
powiedział,żedzieciętobędziewielkimczłowiekiem.Nakazałszybkowydobyć
jezsadzawki,oddaćniańceiwychowaćzwielkąstarannością.Ponieważwydobyłje
zsadzawki,którawichjęzykuzwiesięDlama”,nadałmuimięLamission30.
LegendazwiązanazsiostrąKarolaWielkiego,Irmentrudą(zm.820r.),
hrabinąAltdorf,założycielkądynastiiWelfów,łączyłaobawątki:wyszydzenie
innejmatkiwieloraczkóworaztopieniedzieci.Zarzuciwszyubogiejkobiecie,
któraurodziłatrojaczki,niemoralneprowadzeniesię,Irmentrudasamazostała
wkrótcematkądwunastusynów.Chcącuniknąćoskarżeniaocudzołóstwo,zle-
ciłapołożnejutopieniejedenastuznich.Nadbrzegiemrzekikobietęspotkał
jednakhrabiaichciałdowiedziećsię,coprzyniosłazesobą.Położnaskłamała,
żetoszczenięta(Welfs),którezamierzałautopić.Hrabiapostanowiłzatrzy-
maćkilkaszczeniątiwtensposóbodkryłprawdę.Zdecydowałowychowaniu
wszystkichsynóworazozmianieimieniarodowegonaWelfowie31.Identyczny
schematopowieściznajdujemytakżewhistoriachinnychrodów32.
Równieżwiedzamedycznaomechanizmachpowstawaniaciążywielopło-
dowejbyłaspuściznąstarożytności
33
.Wtymtemaciemożnawyróżnićdwie
gałęzieśredniowiecznejnauki.PierwsząznichbyłaDginekologia”,którejkoncep-
cjedotycząceciążymnogiejzawartowtraktatachpoświęconychciążyiporodowi
34
.
30PaulusDiac.HL.I15:Histemporibusquaedammeretrixunopartuseptempuerulosenixa,
beluisomnibusmatercrudeliorinpiscinamproiecitnecandos.(ł)Contigititaque,utrexAgelmund,
dumitercarperet,adeandempiscinamdeveniret.Quicumequoretentomiserandosinfantulosmiraretur
hastaque,quammanugerebat,hucillucqueeosinverteret,unusexillisiniectamanuhastamregiam
conprehendit.Rexmisericordiamotusfactumquealtiusammiratus,eummagnumfuturumpronuntiat.
Moxqueeumapiscinalevaripraecepit,atquenutricitraditumomnicumstudiomandatalendum;et
quiaeumdepiscina,quaeeorumlingualamadicitur,abstulit,Lamissioeidemnomeninposuit(tłum.
polskie:PawełDiakon,HistoriaLongobardów,[w:]Historiarzymska;HistoriaLongobardów,tłum.,
wstęp,kom.I.Lewandowski,Warszawa1995,s.206).
31J.Bondeson,TheTwo-HeadedBoy,andOtherMedicalMarvels,Ithaca,NY2000,s.87-88.
32RodzinaTrazegnies:arystokratkaoskarżamatkębliźniątocudzołóstwo-ubogakobieta
przeklinabogaczkę,abyrodziłatyledzieci,coświnia-arystokratkarodzitrzynaściorodzieci-
każejewszystkieutopić-dzieciratujejejmąż(wszystkomiałodziaćsięw1276r.,wtym
samymroku,wktórymzmarłaMałgorzataHolenderska);
rodzinad’Urfé:j.w.,zmieniasiętylkoliczbadzieci(dwanaścioro);
rodzinaPorcelet(fr.(prosiak’):arystokratkaoskarżamatkętrojaczkówocudzołóstwo-
ubogakobietaprzeklinabogaczkę,żejestnikczemnajakświnia-arystokratkarodzidzie-
więcioroprosiąt(wedługjednejwersji)lubdziewięciorodzieci,którekażeutopić-dzieci
ratujejejmąż;
rodzinaMontigny-le-Gannelon:ubogakobietaprzeklinabogaczkę,abyrodziłatyledzieci,
coświnia-arystokratkarodzidziewięciorodzieci-zostawiajednoznich,aresztękażeuto-
pić-dzieciratujejejmąż;videJ.Bondeson,TheTwo-HeadedBoył,s.88.Cf.legendęzXw.
ohiszpańskichlordachzroduLaraw:C.F
.Mayer,SextupletsłPartII,s.245.
33Starożytneiśredniowiecznekoncepcjepowstawaniawieloraczkówzestawia:G.Zuccolin,
AncientandMedievalTwins:MedicalTheoryandMoralImplications,[w:]PregnancyandChildbirth:
History,MedicineandAnthropology,ed.C.GislonDopfel,California2018,s.96-102.
34OtraktatachginekologicznychvideM.H.Green,From“DiseasesofWomen”to“Secrets
ofWomen”:TheTransformationofGynecologicalLiteratureintheLaterMiddleAges,DJournalof
MedievalandEarlyModernStudies”30/1(2000),s.5-40.