Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
codziennychobyczajówiorganizacjisferysymbolicznej-wykorzystywała
następniewlicznychpowieściachiopowiadaniach,przedewszystkimwcy-
klupowieściowymznanymjakoHpowieścijeszczedzkie”(jeśtědskéromóny).
Składałysięnań:Vesnickyromón(1867;Powieśćwiejska),Kř{župotoka(1868;
Krzyżnadpotokiem),Kantůrčice.Zpohorskéhozakout{(1869;Kantůrčice.
Zgórskichzakątków),Frantina(1870)iNemodlenec(1873;Bezbożnik).Opo-
wiadaniaSvětlej,porazpierwszypublikowaneprzeważniewczasopismach,
ukazałysięwzbiorzezatytułowanymKresbyzJeśtěd{(1880;SzkicezJeszcze-
dzi).Světlá,nazwanaprzezJanaNerudętwórczyniąpowieściotematycewiej-
skiej,stałasięwzoremdlawielupisareknastępnychpokoleń,azaswojąmi-
strzynięliterackąuznawałająmiędzyinnymiTerézaNováková.
GabrielaPreissová(piszącarównieżpodpseudonimemMatyldaDumonto-
vá),któranajaktywniejszatwórczopozostawałado1890roku,pozaumiesz-
czonymwśrodowiskuwiejskimdramatemJej{pastorkyňa(1890;Jejpasierbi-
ca),rozsławionymprzezLeośaJanáčkadziękistworzonejnajegopodstawie
operze(znanejpozagranicamiCzechgłówniejakoJenůfa),pisałaopowiadania
zżycialuduwiejskiego,koncentrującsięnaHkonfliktachserca”,czyliżyciu
uczuciowymdziewczątikobiet,częstoskorelowanymzproblemamispołecz-
nymi,przybliżającjednocześnierealiacodziennejegzystencjiswychbohate-
rek.OpowiadaniaPreissovejzostałyopublikowanewlatach1886i1889wtrzy-
tomowymzbiorzezatytułowanymObrózkyzeSlovócka(ObrazkizeSlovócka).
PodobniejakuNěmcovej,różnorodnośćgatunkowątematykiwiejsko-etno-
graficznejmożnazaobserwowaćwtwórczościTerézyNovákovej.Aktywność
literacką,początkowonałamachczasopism,pisarkarozpoczęłajużwlatach
siedemdziesiątychXIXwieku.Następnieodpoczątkulatdziewięćdziesiątych
dałasiępoznaćjakoautorkaopowiadańipowieści,doktórychstopniowo
wprowadzałaliterackoopracowanymateriałetnograficznyzewschodnich
Czech.WymienićtunależytakieutworyjakNaLibrověgruntě(1907;NaLibro-
wejziemi),Dětičistéhoživého(1909;Dzieciczystegożywego
11
),Draśar(1914),
opowiadaniaoraztekstynawiązującedoformułyObrazówzokolicDomažlic
Němcovej,wktórychosiąfabularnąjestmotywwyprawynawieśwcelach
etnograficznych,idącywparzezwyeksponowaniempodmiotuwypowiedzi.
Towarzyszytemunarracjapierwszoosobowaoraznarratordającysięutożsa-
mićzautorką,występującyzarazemwwarstwiefabularnejwrolibadacza.
Przykłademtegosątekstywchodzącewskładfelietonówpublikowanychpr-
zezNovákovąprzezkilkalatnałamachczasopismpodwspólnąnazwąZnej-
vychodnějśichČech
12
(ZnajbardziejwschodnichCzech),takienaprzykładjak
Budislav,Draśar(napodstawietegotekstupowstałapóźniejpowieśćpodtym
samymtytułem)czyPostopóchmysl{lidové(Śladamimyśliludowej).Wlatach
11
Tłumaczenietegotytułupodajęza:J.Magnuszewski,LiteraturaczeskaIw:]Dziejeliteratur
europejskich,pod.red.W.Floryana,częśćpierwsza,Warszawa1989,s.743.
12
JesttookreślenieautorstwasamejNovákovej.Obejmowałanimonatrzyregionywschodnich
Czech:Litomyślsko,PoličskoiSkutečsko.
22
