Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
22
RozdziałI
tematyka(Wróblewska2007,69–70).Biora
"cpoduwage
"intencjonalnośćtekstów
bajeknowelistycznychwyróz
˙niaWróblewskakilkajejodmian:
–moralistyczno-informacyjna,którazbliz
˙atetekstydoludowychexemplów;
–moralizatorsko-kompensacyjna,wtedygdydotycza
"onesprawuczuciowych,
bliskichtematyceromansówibokacjuszowychhistorii;
–moralizatorsko-le
"kotwórcza,gdyprzedstawiaja
"okrutnezbrodnie,typowe
chociaz
˙bydlasensacyjnychpieśnidziadowskich;
–moralistyczno-komiczna–opowieścipie
"tnuja
"celudzkieprzywary,budowane
zwykorzystaniemelementówsatyryiczarnegohumoru(Wróblewska2007,71).
Baśńabajkaludowa.Baśńibajke
"ludowa
"charakteryzujeDorotaSimonides.
Wbaśninaste
"pujepoła
"czenieświatarealnegozingerencja
"siłpozaziemskich.
ZdaniemSimonidesbajke
"róz
˙niodbaśnicel.
,,Gdybaśńprzemawiadouczucia
iposiadawyła
"cznieartystyczno-rozrywkowycel,bajkauczy,szydziiwychowuje.
Baśńczerpiezmarzeń,bajkazdoświadczeńsutozaprawionychgorzka
"prawda
"
z
˙ycia,,(Simonides1961,5).
Bajkanowelistycznaamagiczna.Bajke
"magiczna
"inowelistyczna
"zewzgle
"du
nawyste
"puja
"cywnich,,obraz,,dobraizłaorazkoncepcje
"bohateraporównywał
WładimirPropp.Obatypyprzesia
"knie
"tesa
"optymizmem.Bohaterzawszepokonuje
wnichprzeciwnika.Róz
˙nijecharakterwalkiimorał.Wbajcemagicznejzawsze
zwycie
"z
˙adobro,złemsa
"istotyfantastyczne,podczasgdywbajceobyczajowej
ucieleśnieniemzłasa
"ludzie(Propp1976/2000,208).Składnikiróz
˙nicuja
"cebajke
"
nowelowa
"imagiczna
"próbujewskazaćtakz
˙eViolettaWróblewska.Moz
˙enimbyć
sposóbrozwia
"zaniakonfliktu:wbajcemagicznejjestmagicznyprzedmiotlub
doradca,wnowelistycznej–sprawnyumysł(Wróblewska2002,115–116).
Bajkaludowaapodanie.Cechywspólnebajkiipodaniato,zdaniem
D.Simonides,ustność,schematyzacjapostaci,figurizdarzeń.Obagatunki,,nie
ukazuja
"z
˙yciawpełni,wjegoistotnychproporcjach,aograniczaja
"sie
"doukazania
tego,codlanichwaz
˙ne,,(Simonides1969,53).Róz
˙nijeto,z
˙ebajkajestbardziej
artystyczna.Podanie,wodróz
˙nieniuodbajki,powinnozawieraćprawde
"(Simonides
1969,54).Innecechyróz
˙nicuja
"ceobagatunkito:stosunekdorzeczywistości25,
sposóbprzetwarzaniamotywów26,sposóbkonstrukcjibohatera27,sposóbirodzaj
25Wbajcerzecza
"naturalna
"jestharmonijewspółdziałaniedwóchświatów:rzeczywistegoitranscen-
dentnego.Wpodaniukaz
˙dezetknie
"ciesie
"zeświatemponadrzeczywistymjestrelacjonowanejakocoś
nadzwyczajnego,nieprzecie
"tnegoinieprawidłowego(Simonides1969,56).
26Simonidesprzedstawiatonaprzykładziefunkcjonowaniapostacidemonicznychwpodaniuibajce.
Wbajceistotydemonicznesa
"partneramiczłowieka,moga
"byćjegopomocnikami.Wpodaniustanowia
"
zawszeopozycje
".Wcentrumpodaniastoidemon,wcentrumbajki–człowiek.Wbajcebohateropuszcza
sweśrodowisko,we
"drujewświatidopierotamspotykapostaćdemoniczna
",wpodaniu,,zjawiska
irracjonalnenieproszonesamewdzieraja
"sie
"wz
˙ycieczłowieka,,(Simonides1969,58–59).
27Bohaterbajkitopewientyp,człowiekwyrastaja
"cyponadprzecie
"tność,charakteryzuja
"cysie
"
niezwykła
"dobrocia
"albonaiwnościa
",któryposiadazdolnośćwspółpracyzmocamiirracjonalnymi.
Bohaterempodaniajestzwykły,normalnyczłowiekkonkretnieokreślonejspołeczności,konkretna,
