Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
24
Przekład—dialogkultur—kulturybliskie
Kollśrbyłzwolennikiemwzajemności,mającejnaceluzbliżeniedo
siebieflszczepówinarzeczynarodusłowiańskiego”,przyzachowaniu
przezniepolitycznej,aleteżkulturowejsuwerenności(flvzśjomnosf
nespoćivavpolitickomspojenivśetkychSlovanov”—flwzajemność
niepoleganapolitycznymzjednoczeniuwszystkichSłowian”23),jak
bowiempisał:
Tśtovzśjomnosfniejevuniverzalizściialebovnśsilnomzmieśani
vśetkychslovanskychnśrećidojednejhlavnejrećiadojedného
spisovnéhonśrećia,akozaćaliotomsnivafniektorislavisti.[ł]
vóbec[sa]nedśoćakśvafodrudskejslabosti,mśrnomysernosti
asebectva,abynejakykmeňobetovalhocakouspósobenúsamo-
statnosf,abysavzdaldoterazziskanychpokladov,nanetakmer
zabudolazriekolsaich24.
Wzajemnośćtaniepoleganaupowszechnieniulubprzymuso-
wymzmieszaniuwszystkichnarzeczysłowiańskichwjedenjęzyk
głównyiliterackienarzecze,jaktootymzaczęlimarzyćniektórzy
slawiści.[ł]bynajmniejniemożnaoczekiwaćodludzkiejsłabości,
próżnościimiłościwłasnej,byktórykolwiekszczepchciałpoświę-
cićswoją,jakkolwiekbądźukształtowaną,samodzielnośćizrzec
sięswoichdotychczaszdobytychskarbów,zapomniećonichiod
nichsięoddzielić25.
PraktycznywymiarwzajemnościsłowiańskiejpostrzegałKollśr
wsposób,któryzdzisiejszejperspektywymożnaocenićjakoutopię.
DomagałsięmianowicieodkażdegowykształconegoSłowianina,aby
tenposiadałflnajmenejgramaticko-lexikślnuznalosfnśrećisvojichbra-
tov”(flprzynajmniejgramatyczno-leksykalnąznajomośćnarzeczyswo-
ichpobratymców”)26,toznaczy—bykażdywykształconySłowianin
znałpozostałejęzykisłowiańskieprzynajmniejwzakresieznaczenia
słówspecyficznychdlakażdegozjęzyków,ichodmianydeklinacyjnej
ikoniugacyjnejorazabyznałróżnicezachodzącemiędzyposzczegól-
nymijęzykami.
Nemyslime,śekaśdySlovanmśplynnehovorifvśetkymislovan-
skyminśrećiamialebodokoncapisafvovśetkychknihy:alenech
23
24
Ibidem.
Ibidem,s.113.
25
J.KollAr:Oliterackiejwzajemnościł,s.12—13.
26
J.KollAr:Oliterárnejvzájomnostił,s.115.Wersjapolska:J.KollAr:Oli-
terackiejwzajemnościł,s.17.
