Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Dialogkultur—próbadefinicji
43
tów.Wkomunikowaniuzdarzająsięzakłóceniawarunkówkomu-
nikacji.Owychzakłóceńniemawprzypadkukomunikowaniasię,
ajednymznajistotniejszychjestbrakmożliwościotrzymywaniasy-
gnałówzwrotnych,które—jeślisąwysyłane—flnienapływajątym
samymkanałem,którympłynąkomunikaty”91.Badaczpodkreśla,że
wkomunikowaniu,inaczejniżwkomunikowaniusię,możliwyjest
jedyniemonolog92.MikułowskiPomorskiopierasięprzytymgłównie
nastarszychmodelachkomunikacji,wtymnamodeluopracowanym
przezRomanaJakobsona.Modelów,powstaływ1960roku,siłą
rzeczyniemożeuwzględniaćwszystkichsytuacjikomunikacyjnych,
jakiegenerujedzisiejszystanrozwojutechniki.JakpiszeMikułowski
Pomorski,Jakobson
Modelowałproceskomunikacjisłownejwstycznościbezpośredniej
twarząwtwarz.Modeltenstosujesiętakżedoinnychniżjęzyk
werbalnykodów,leczograniczasiędosytuacji,wktórychkomu-
nikującyjestświadomyswegozamiarukomunikacyjnego93.
Naplanpierwszywysuwająsiętunadawca—retor,ijegointen-
cjewobecodbiorcy.ZdaniemMikułowskiegoPomorskiego,koncepcja
Jakobsonanieuwzględniazatemkomunikacjispołecznej,wktórejpo
stronieodbiorczejznajdująsięspołeczności,grupylubinstytucje.Nad-
tozoczywistychpowodówmodeltenniemógłuwzględnićzjawiska
interaktywności,obecnejwkomunikacjizapośrednictwemInternetu.
Interaktywnośćpowoduje,żeflObiorcajestpartneremnadawcy,oni
obajstanowiąkomunikacyjnądiadę,wktórejprzekazyprzebiega-
jąwobukierunkach”94.Wgruncierzeczyniejesttosytuacjacał-
kiemnowa:swegorodzajurównoległośćwkomunikacjizdarzałasię
iwczasachprzedinternetowych,naprzykładwkomunikacjirealizo-
wanejwformietradycyjnejkorespondencjilistowej.Możnazadaćpy-
tanie:czykomunikacjazapośrednictwemtradycyjnejwymianylistów,
wktórejniedochodzidospotkaniatwarząwtwarziwktórejnadawca
niemamożliwościuzyskanianatychmiastowejreakcjizwrotnej,jest
komunikacjąbezpośrednią,czyteżzapośredniczoną?.Podobnewąt-
pliwościmożebudzićzarównokomunikacjatelefoniczna,jakiformy
komunikacjimieszanej,wktórychreakcjanakomunikatrealizowany
wkanalewerbalnymprzyjmujeformęwłaściwąinnemukanałowi—
91
92
93
94
Ibidem,s.86.
Zob.ibidem.
Ibidem,s.83.
Ibidem,s.96.
