Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
46
Przekład—dialogkultur—kulturybliskie
zodpowiednimiwartościamiwłasnejkultury—dokonująselekcji
zpunktuwidzeniawłasnychpotrzebiinteresów100.
Komunikacjatozjawiskoniezwykleskomplikowane;nawetjeśli
interlokutorzy—podmiotykomunikacji(uczestnicy,stronyspotkania)
—reprezentujątensamkrągkulturowy,osiągnięcieporozumieniajest
sprawązłożoną.Tymtrudniejszeokazujesięwprzypadkukomuni-
kowaniasiępodmiotówwywodzącychsięzróżnychkultur.Każdy
zpodmiotówbowiemformułujeiodczytujekomunikatyzgodnieze
sposobemprzyjętymwjegokulturzerodzimej.Zewzględunaistnie-
niewielorakichbarierkomunikacyjnychflprawdopodobieństwoideal-
nejkomunikacjiwynosizero”—piszeKusio101.Osiągnięciesukcesu
—lubprzynajmniejzadowalającegopoziomukomunikacji—warun-
kowanejesttakzwanąkompetencjąkomunikacyjną,czyliznajomością
zasadinormużyciajęzykawzależnościodtego,ktomówi,dokogo,
wjakiejsytuacjiiwjakimcelu102.Zanajważniejszyzjejelementów
badaczeuznająkompetencjęwzakresiejęzyka,rozumianegojako
języknaturalny,werbalny103.WojciechJerzyBursztastwierdza:flPo-
100
Ibidem,s.177.BadaczpowołujesięnapublikacjęB.Gołębiowskiego:Dialog
kultur.flRegiony”1979,nr2,s.131—132.
101
U.Kusio:Dialogwkomunikacjił,s.115.Oryginalnąwtymzakresiekon-
cepcjęwypracowałniemieckisocjologNiclasLuhmann(1927—1998),któryzakwe-
stionowałcelkomunikacji,sformułowanyjakodziałaniezmierzajcedoosiągnięcia
porozumienia.Luhmannstwierdził,żejeślitencelkomunikacjizostanieosiągnię-
ty,topowinnasięonazałamaćiustać,tymczasemtaksięniedzieje,ponieważ
flkomunikacjadziałamultiplikująco,toznaczyzkomunikacjipowstajezawsze
kolejnakomunikacja”.M.Fleischer:Ogólnateoriakomunikacji.Wrocław2007,
s.60—61.
102
Zob.J.MikułowskiPomorski,Z.Nęcki:Komunikowanieskuteczne?.Kraków
1983;F.Grucza:Kulturowedeterminantyjęzykaorazkomunikacjijęzykowej.W:Język,
kultura—komunikacjajęzykowa.Red.F.Grucza.Warszawa1992,s.26.Grucza
przypominarównieżpojęciekompetencjikomunikatywnej,zaproponowaneprzez
DellaHymesa:Ktoumienietylkomówić,leczwieponadto,kiedymożnamówić,
akiedynie,orazzkim,gdzie,kiedymożna,akiedyniemożnaotymlubin-
nymmówićwtenlubinnysposób,tenjestwposiadaniuokreślonejkompetencji
komunikatywnej.(Zob.D.Hymes:OnCommunicativeCompetence.In:J.B.Pride,
J.Holmes:Sociolinguistics:SelectedReadings.Harmondsworth1972,s.269—293;za
F.Grucza:Kulturowedeterminantyjęzykał,s.21,23,27).ZkoleiAleksyAwdiejew
uważakompetencjękomunikacyjnązaflnabytąwdanejspołecznościumiejętność
produkcjiiinterpretacjiwypowiedziwerbalnychiniewerbalnych,napodstawie
odniesieniadowspólnieakceptowalnychschematówwyobrażeniowych”.A.Aw-
diejew:Świadomośćinieświadomośćwkomunikacji.W:Świadomośćjęzykowawkomu-
nikowaniu.Red.M.Steciąg,M.Bugajski.ZielonaGóra2012,s.46.
103
flKompetencjajęzykowa”toterminużywanyrównoleglezokreśleniem
flkompetencjalingwistyczna”,wprowadzonydolingwistykiprzezNoamaChom-
