Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
14
D.K.Simontona(1984)podziałunaprzywódców,czyliosobywybitne,których
czynyzmieniłyrzeczywistość,oraztwórców,czyliosoby,którychideeidzieła
weszłydokultury.
Trzeciestwierdzeniewyjściowegłosi,żepomiędzyaktywnościąaczasemjej
uprawianiajestzwiązekpowodujący,żedługotrwałaaktywnośćdanegorodzaju
zmieniaosobędziałającą,wzmacniającwłaściwościfunkcjonalne,instrumental-
newzględemwykonywanychzadań.Równocześnieskutkidziałaniatworzą
społecznesytuacjewzmacniająceipodtrzymującewytwarzanieirealizowanie
zadań,niekiedynawet–utrzymywaniesięrutyny.
Kwestiaczwartadotyczyzwiązkupomiędzyprocesamipoznawczymiamo-
tywacyjno-emocjonalnymi,którezmieniająsię,wzależnościodfazyrozwoju,
etapużyciaimomentużyciowego,wktórymsięznajdujeosobatwórczalub
twórca.
Stwierdzeniepiątemówiointensywnościmotywacjijakokoniecznymwa-
runkutwórczości,którapoleganadziałaniuwytrwałym,długotrwałym,ciągłym,
uporczywym.Odnosisiętodorozmaitychprocesówistanówmotywacyjnych,
mającychwspólnąfunkcjępodtrzymywaniadziałania.Wdłuższejperspektywie
czasowejteintensywneprocesymotywacyjnewykazująnadzwyczajnądynami-
kę,zależnągłównieodwłaściwościposzczególnychosób,poczęścitakżeod
dziedzinyitworzywa.Zależnościwtymobszarzeniesądobrzezbadane.
Podstawąprezentowanejwtejpracykoncepcjiitowarzyszącychjejrozwa-
żańjestkoncepcjamotywacjiT.Kocowskiego(1987),częściowotakżejejswo-
isteposzerzenie(1991b),jakkolwiek–jakbędziewynikałozdalszychwywo-
dów–okażesięonaniewystarczająca3.
Kierującsiętąkoncepcją,nieróżną–waspekciepodejmowaniadecyzji–od
większościujęćprocesówmotywacyjnych(por.P.R.JrKleinginna,A.M.Klein-
ginna,1981a;W.Łukaszewski,D.Doliński,2000;Ph.G.Zimbardo,2001),któ-
remajązamiarcałościowegopotraktowaniaomawianychzjawisk,zanajważ-
niejszefunkcjemotywacjimożnauznać:ukierunkowanieaktywności,jejregu-
lacjewedługzałożonegocelu,organizacjedziałaniaizwiązaneztymenerge-
tyczneaspektyzachowania.Wydawałobysięzatemoczywiste,żefunkcje:ukie-
runkowująca,organizującaienergetyzującamotywacjistanowiąkwestiepod-
stawowe.
Jednakżeosobliwościprocesutwórczego(E.Nęcka,2001;
A.Strzałecki,2003)–zjednej–aujęciemotywacjijakoprocesuoskompliko-
wanymwymiarzetemporalnym(Z.Zaleski,1992)–zdrugiejstrony–skłaniają
dokontynuowaniatejlisty.Zasadnicza–idotądnierozwiązana–trudnośćwią-
żesięztym,comożnaokreślićjakopodstawowąantynomięmotywacyjną
procesutwórczego.Splatasięonazukierunkowaniemaktywności,które,cho-
ciażwydajesięjednoznaczne,bojestnimproblem,dziełolubaktywnośćspo-
łeczna,jednakwymaga–douzyskaniarezultatuocechachtwórczych–działań
owysokiejzłożonościigiętkości,awięctakich,którychukierunkowanieznacz-
3Definicjamotywacjibrzminastępująco:„Procesymotywacyjnetoprocesyorganizujące,ukierun-
kowująceipobudzająceczynnościsystemunerwowego(wtymprocesypsychiczne)tak,abysterowana
przezteczynnościaktywnośćosiągałaceleokreślonetreściąmotywów”(T.Kocowski,1987,s.87).
