Dynamika procesu twórczego

Aleksandra Tokarz

Uzyskaj dostęp

Zakup książkę

ISBN/ISSN:

83-233-1950-2

DOI:

Wydawnictwo:

Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego

Rok wydania:

2005

Liczba stron:

261

XML:ISBN/ISSN:

ONIX MARC21

Bibliografia:

. Dynamika procesu twórczego. Red. Tokarz, Aleksandra . Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, 2005, 261 s. ISBN 83-233-1950-2

Bibliografia refWorks:

RT Book, Whole

SR Electronic(1)

A2 Tokarz, A.

T1 Dynamika procesu twórczego

PB Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego

PP Kraków

YR 2005

SN 83-233-1950-2

Bibliografia BibTex:

@Book{ 1728, author = "", editor = "Tokarz, Aleksandra", title = "Dynamika procesu twórczego", publisher = "Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego", year = "2005", address = "Kraków", isbn = "83-233-1950-2" }

Bibliografia endNote:

TY - BOOK

AU -

ED - Tokarz, Aleksandra

TI - Dynamika procesu twórczego

PB - Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego

CY - Kraków

PY - 2005

SN - 83-233-1950-2

ER -

Netografia (standard APA):

. Red. Tokarz, Aleksandra. Dynamika procesu twórczego [baza danych online] Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, 2005 [dostęp: 07 05 2024]. Dostęp w Ibuk Libra: https://libra.ibuk.pl/reader/dynamika-procesu-tworczego-aleksandra-tokarz-1728.

twórczość, motywacja, proces twórczy

Monografia dotyczy dynamicznych aspektów procesu twórczego oraz próby ich syntezy w celu określenia podstawowych, pierwotnych i dominujących mechanizmów motywacyjnych i emocjonalnych decydujących o przebiegu procesu twórczego i sprawczości twórcy....

Więcej

ISBN/ISSN:

83-233-1950-2

DOI:

Wydawnictwo:

Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego

Rok wydania:

2005

Liczba stron:

261

XML:ISBN/ISSN:

ONIX MARC21

WPROWADZENIE5
Rozdział I. W POSZUKIWANIU KONCEPCJI MOTYWACJI AKTYWNOŚCI TWÓRCZEJ9
1. Funkcje motywacji w aktywności twórczej9
2. Motywacja autonomiczna i instrumentalna11
3. O genezie motywacji twórczej. Eksploracja jako pierwotna postać twórczości21
3.1. Rozwojowe funkcje eksploracji22
3.2. Charakterystyka wczesnej eksploracji24
3.2.1. Wzbudzanie eksploracji24
3.2.2. Polisensoryczny charakter wczesnej eksploracji28
3.2.3. Cykl eksploracyjny - wzbudzanie i wygasanie aktywności poszukiwawczej31
3.3. Eksploracja a prototwórczość34
3.4. Geneza przedmiotu a geneza pomysłu35
4. Podmiotowy wymiar twórczości41
4.1. Kulturowe uwarunkowania wizji osobowości twórczej41
4.2. W poszukiwaniu problematyki podmiotu44
4.3. Kwestie psychologiczne związane z "podmiotem" w problematyce motywacji46
4.4. Problematyka podmiotu w koncepcji motywacji samoistnej48
4.5. Znaczenie kategorii "podmiot´ dla wyjaśniania funkcji motywacji w procesie twórczym51
5. Różne modalności i wymiary doświadczenia indywidualnego jako tworzywo twórczości53
Rozdział II. EMOCJE W PROCESIE TWÓRCZYM55
1. Status i rozumienie procesów emocjonalnych w twórczości55
1.2. Klasyfikacja emocji występujących w przebiegu procesu twórczego56
1.2.1. Emocje związane z procesem twórczym56
1.2.2. Emocje twórcy jako podmiotu tworzącego60
1.2.3. Emocje tła61
1.2.4. Emocje w grupowym rozwiązywaniu problemów62
1.2.5. Emocje wynikające z faktu społecznej prezentacji dzieła63
1.3. Funkcje procesów emocjonalnych w aktywności twórczej64
1.4. Wpływ emocji na aktywność twórczą66
1.5. Emocje zakłócające proces badawczy71
1.6. Hipotezy dotyczące emocji w procesie twórczym73
2. Charakterystyka ciekawości i jej funkcji w procesie twórczym76
2.1. Warunki wzbudzające ciekawość76
2.1.1. Sytuacyjne stymulatory ciekawości77
2.1.2. Nowość78
2.1.3. Zmiana80
2.1.4. Bodźce konfliktogenne81
2.1.5. Doniosłość i intensywność poznawcza83
2.1.6. Znaczenie sposobu przekazywania informacji84
2.2. Stymulatory związane z aktualną aktywnością poznawczą podmiotu86
2.3. Przekształcenie zaciekawienia w motywację poznawczą88
3. Humor i jego związki z twórczością90
3.1. Istota humoru90
3.2. Hipotezy dotyczące prokreatywnych funkcji humoru91
3.3. Stymulatory humoru. Podmiotowe i kontekstowe determinanty humoru92
3.4. Cechy przekazów komicznych i wyjaśnienia mechanizmów ich odbioru94
3.5. Dynamika odbioru bodźców komicznych96
3.6. Funkcje komizmu98
3.7. Powinowactwa między humorem a twórczością99
3.8. Podobieństwa formalne pomiędzy humorem a technikami heurystycznymi102
Rozdział III. SKŁADOWE I DETERMINANTY MOTYWÓW TWÓRCZOŚCI NA PRZYKŁADZIE DZIAŁALNOŚCI NAUKOWEJ105
1. Elementy koncepcji motywacji jako podstawa konstrukcji Inwentarza Pracy Badacza105
1.1. Opis badań i zastosowanej metody108
2. Motywacje i emocje a ich podmiotowy i organizacyjny kontekst111
2.1. Rodzaje motywów i emocji związanych z aktywnością twórczą u naukowców113
2.1.1. Czynniki związane z emocjami114
2.1.2. Czynniki motywacyjne114
2.2. Związki pomiędzy wyodrębnionymi czynnikami116
2.3. Wpływ kontekstu emocjonalnego i warunków pracy116
2.3.1. Kontekst dodatni117
2.3.2. Kontekst ujemny118
2.3.3. Warunki organizacyjne119
3. Motywacja hubrystyczna i poznawcza jako dominanty systemu motywacji do pracy naukowej120
3.1. Czynnikowy obraz motywacji hubrystycznej i poznawczej120
3.2. Motywacja hubrystyczna i poznawcza a efektywność zawodowa124
4. Czynnikowa charakterystyka typów sytuacji, struktury emocji i motywów127
4.1. Typy sytuacji127
4.2. Rodzaje emocji132
4.3. Rodzaje i charakterystyka motywacji136
4.4. Charakter czynników w świetle interkorelacji wyników czynnikowych141
5. Kierunki rozbudowy modelu motywacji aktywności twórczej143
1. Metoda psychobiograficzna w badaniu procesu twórczego150
Rozdział IV. BIOGRAFICZNY KONTEKST PROCESÓW TWÓRCZYCH151
1.2. Metoda - specyfika psychobiografii literackiej154
1.3. Metoda - przykład analizy psychobiograficznej155
2. Sytuacje trudne a twórczość w autobiografii. Zapoznane problemy - funkcji emocji i motywacji w twórczości161
2.1. Charakterystyka analizowanego materiału i sposób jego opracowania161
2.2. Postawa wobec rzeczywistości164
2.2.1. Stosunek do innych ludzi165
2.3. Postawa wobec siebie166
2.4. Postawa wobec trudności168
2.5. Sytuacje trudne, bezpośrednio związane z twórczością170
2.5.1. Metoda twórcza i trudności instrumentalne170
2.5.2. Dostępność tworzywa171
2.5.3. Problem dopasowania172
2.5.4. Problem identyfikacji z dziełem173
2.5.5. Sposoby pokonywania trudności warsztatowych174
2.6. Trudności emocjonalne177
2.6.1. Reakcje i działania wywołane negatywnymi emocjami178
2.7. Sytuacje trudne pośrednio związane z twórczością179
3. Konteksty motywacyjne aktywności twórczej182
3.1. Kontekst motywów aktualnych184
3.2. Kontekst osobowościowy185
3.3. Kontekst funkcjonalny186
3.4. Kontekst energetyczny187
3.5. Przydatność kontekstowej analizy motywacji189
3.6. Uwagi o badaniu kontekstów motywacyjnych192
Rozdział V. MOŻLIWOŚCI I OGRANICZENIA W STYMULOWANIU AKTYWNOŚCI TWÓRCZEJ193
1. Szkoła jako organizacja twórcza?193
1.1. Kto ma być podmiotem i co ma być przedmiotem oddziaływania?196
1.2. Uwarunkowania skutecznego oddziaływania199
2. Wzorce motywacyjne jako organizacyjny warunek twórczości na przykładzie szkoły202
2.1. Koncepcja wzorców motywacyjnych Daniela Katza203
2.2. Możliwości rozwijania aktywności twórczej w warunkach różnych wzorców motywacyjnych206
3. Wiedza potoczna o twórczości jako potencjalny czynnik kształtujący podmiotowe i kulturowe procesy twórcze212
3.1. Specyfika wiedzy potocznej i jej funkcje213
3.2. Wybrane aspekty wiedzy potocznej o twórczości w świetle badań215
3.3. Cechy uczniów preferowane przez nauczycieli jako aspekt wiedzy potocznej dotyczącej twórczości217
3.3.1. Cechy ucznia idealnego i "złego" w opinii nauczycieli218
3.3.2. Cechy ucznia twórczego i nietwórczego222
3.4. Twórcza osoba i twórcze zachowanie w przekonaniach studentów225
3.4.1. Metoda badania przekonań potocznych na temat twórczości i osoby badane226
3.4.2. Wiedza potoczna polskich studentów na temat twórczości228
Literatura cytowana236

miennymzakresieautonomii,aniewyłączniecharakterystykęprocesualną,

dotyczącąmechanizmu.

Statussprawcywyznaczaspecyfikęobuczłonówomawianejdychotomii.

„Człowiek-maszyna”jestwykonawcą,pozostajebiernywobecdominujących

nadnimisterującychzachowaniemmechanizmów,anawetbywaichnieświa-

domy(cozakładają,naprzykład,psychoanalitycznemodelemotywacji),

względnieświadomiepodporządkowujesięwłasnymzamiarommającympostać

zadań.Zakresytejmetaforyto,zjednejstrony,mechanizmyinstynktowe,

zdrugiej–działalnośćwyznaczonazadaniami(celami)iprzeznieorganizowa-

na(B.Weiner,1991).Zpunktuwidzenianajogólniejrozumianychmechani-

zmówmotywacyjnych,„człowiek-maszyna”działawedługregulatorahomeo-

statycznego.Metafora„człowieka-Boga”określasprawcęsensustricto–jako

działającegodowolnie,wedlewłasnychzamiarów,wolnego,świadomego,prze-

konanegoowłasnejmocysprawczej.Bogactwosemantyczneimocuogólniają-

catejmetaforydorównująnośnymskojarzeniomA.G.Greenwalda(1980;1985)

o„totalitarnymja”(totalitarianego),dominującymwspostrzeganiurzeczywi-

stości,postawach,ocenachigenerowaniuplanówdziałania.Jeżelirozpatrywana

dychotomiamabyćużytecznadocharakteryzowaniazjawiskmotywacyjnych

wtwórczości,należypodkreślić,żetwórcy,nawetci,którychmożemyzakwali-

fikowaćjakoosobywwysokimstopniunieprzystosowaneczyniepełnosprawne

–nawetintelektualnie(naprzykładNikifor),wykazująnieodmienneprzywiąza-

niedoswoichprac,„efektojcowski”wobecwłasnychkoncepcjiiidei(A.To-

karz,1991a),dbająoswojeautorstwo,walcząosławęiuznanie(por.A.Kowal-

ska,1986).Wanalizachistotypsychologicznejaktywnościtwórczejwskazuje

sięzatemnawysokistopieńuświadomieniacelów,znaczenia,sensutejaktyw-

nościdlasamegopodmiotu(A.Gałdowa,A.Nelicki,1993a;1993b),copotę-

gujeosobliwościmotywacjitwórczej.

Aktywnośćmotywowanaprzezsprawcęowskazanychwłaściwościachma

lepiejzdefiniowanykierunekniżcel.Wrozwojuniewiążesięzpodstawowymi

czynnościamiinstynktowymi,leczzniespecyficznąaktywnościąeksploracyjną,

waktywnościzłożonejidojrzałej(aprzynajmniejsterowanejmechanizmami

dojrzałymibiologicznie)obejmujeszerokiespectrummechanizmówmotywa-

cyjnychorozmaitychregulatorach,mającychjednakwspólnymianownikhete-

rostatyczności,wielościiróżnorodnościmechanizmówmotywacyjnych,stero-

wanychwwiększymstopniuprzezstanypodmiotuniżrezultatydziałania.Ak-

tywnośćsprawcy,bystrawestowaćokreślenieM.Lewickiej(1993),wyraża

takżeformuła„samodzielnieorganizującysięmultistat”.

Konstytutywnympunktemcharakterystykimechanizmówmotywacyjnych

wykonawcyjestogólnaformułaregulująca:zasadaredukcjipopędu(odnoszona

dopoziomuinstynktowego–por.K.B.Madsen,1974/1980)lubpętlaTOTE,

odnoszonadopoziomudziałaniacelowego(G.A.Miller,E.Galanter,K.H.Pro-

bram,1980).Występowaniedającychsięzidentyfikowaćregulatorówwcalenie

oznaczaichprostoty,aniteżjednoznacznegoprogramowaniazachowania,tak

napoziomieinstynktowym(por.Ch.N.Cofer,M.H.Appley,1972;W.Pisula,

Brak wyników

Dynamika procesu twórczego

Treść książki

Znajdź bibliotekę blisko siebie, i uzyskaj dostęp do ebooka w systemie IBUK Libra